Ενας ήρωας στα μέτρα του Καραγάτση

Ενας ήρωας στα μέτρα του Καραγάτση

2' 12" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

M. KΑΡΑΓΑΤΣΗ

Βασίλης Λάσκος

Εκδόσεις της Εστίας

σελ. 407

Η αναθεωρημένη επανέκδοση του «Βασίλη Λάσκου» από το Βιβλιοπωλείον της Εστίας (στην πολύτιμη σειρά Νεοελληνικής Λογοτεχνίας) επαναφέρει με έναν τρόπο το δημόσιο βλέμμα στον Μ. Καραγάτση. Αυτονοήτως και στον αντιπλοίαρχο του Πολεμικού Ναυτικού και ήρωα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου Βασίλη Λάσκο (1899-1943). Περισσότερο, όμως, από τις ίδιες τις μορφές, συγγραφέα και βιογραφούμενου, προβάλλει ανάγλυφο το τοπίο της μεταξύ τους συγγένειας.

Ο Βασίλης Λάσκος είχε μια εντυπωσιακή μοναδικότητα. Ο χαρακτήρας του ορμητικός, το παράστημά του εντυπωσιακό, η δίψα του για δράση ασίγαστη. Είχε όλο το υλικό, γαιώδες, χωμάτινο, πρωτόγονο, για να προσελκύσει τον Καραγάτση, που τον αναδεικνύει με όλες του τις ιδιότητες και όλα του τα ένστικτα. Ο Βασίλης Λάσκος είχε μεγαλείο. Εχει δίκιο ο Γιώργος Σκαμπαρδώνης, που προλογίζει τη νέα έκδοση, όταν λέει πως «υπήρξε από τους ήρωες που λογικά, σχεδόν αναπόφευκτα, ενέπνευσαν τον συγγραφέα, όπως ο Γιούγκερμαν και ο Λιάπκιν». Θα προσέθετα και τον Μίχαλο από την τριλογία για το 1821, που είχε και αυτός μεγαλείο, αυτοαμφισβήτηση, εγωισμό, πείσμα, ευρυχωρία. Ο Λάσκος είναι για τον Καραγάτση, πιθανότατα, ένας ακόμη ήρωας σε ένα προσωπικό πάνθεον, στο οποίο τα υλικά εξιδανίκευσης αποκλίνουν από την τρέχουσα ηθική θεώρηση της ζωής.

Ο Καραγάτσης μας παραδίνει τον Βασίλη Λάσκο για να τον καταλάβουμε και εντέλει να τον συμπαθήσουμε. Και δικαίως. Γεννημένος για τη θάλασσα και τη δράση, ο Λάσκος διψούσε για δύσκολες αποστολές. Ηταν αρχηγός. Γλεντζές. Γυναικάς. Τζογαδόρος. Μεγάλη καρδιά. Φίλος. Ατύχησε ως πιθανός σύζυγος της Αλκμήνης, δεν ήταν φτιαγμένος για ήσυχη ζωή, γι’ αυτό και παραιτήθηκε και από διευθυντής εργοστασίου, όταν βρέθηκε άνεργος μετά την ατυχή εμπλοκή του στο Κίνημα του 1935.

Ο Λάσκος ήταν από αρβανίτικη οικογένεια της Ελευσίνας. Ο Καραγάτσης μας δίνει σε ένα δεύτερο επίπεδο τη μικροκοινωνία της «Λεψίνας», με τους Αρβανίτες της, και οδηγεί το βλέμμα μας στην οικογένεια Λάσκου.

Ο μεγάλος αδελφός, ο «σοφός» Αγησίλαος, έχασε τη ζωή του στην έκρηξη που διέλυσε το αντιτορπιλικό «Λέων», «όταν έσκασαν οι ανθυποβρυχιακές του μπόμπες» στον Πειραιά το 1921. Ο μικρός αδελφός, Ορέστης, ήταν «της ποίησης» και έκανε παρέα στην Αθήνα «με περίεργους τύπους». Ηταν ο γνωστός Ορέστης Λάσκος.

Η περίπτωση, όμως, του Βασίλη Λάσκου γραπώνει τη λαϊκή φαντασία με έναν τρόπο σχεδόν πρωτόγονο και απόλυτο. Ξεχειλίζει ερωτισμό η γραφή του Καραγάτση καθώς παραδίνει τον Λάσκο ως ερωτικό ον σε απόλυτο βαθμό. Το πείσμα του Λάσκου να βρει την ευκαιρία να επιστρέψει στο Ναυτικό και να δείξει την αξία του έρχεται στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν πλέον ήταν «μεγάλος». Κυβερνήτης του υποβρυχίου «Κατσώνης», ο Λάσκος κατόρθωσε να έχει μεγάλες επιτυχίες κατά του εχθρού, αλλά σε μία καταδίωξη από γερμανικό καταδιωκτικό, ο «Κατσώνης» βυθίζεται βορείως της Σκιάθου. Δεν υπήρχε πιο κατάλληλος ήρωας για έναν Καραγάτση.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή