Πονοκέφαλο προκαλεί στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους το πώς θα μειωθούν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου, οι οποίες αποτελούν προϋπόθεση για να εκταμιευθούν τα επόμενα 800 εκατ. ευρώ της δόσης του δανείου. Την ώρα που η ελληνική οικονομία διψά για επιπλέον ρευστότητα και ενώ τα 800 εκατ. ευρώ είναι διαθέσιμα από 1ης Σεπτεμβρίου, η εκταμίευσή τους φαίνεται πως θα κριθεί για άλλη μία φορά στο παρά πέντε, λίγο πριν από τη λήξη της σχετικής προθεσμίας, στις 31 Οκτωβρίου. Κι αυτό υπό την προϋπόθεση ότι μέχρι τότε το υπουργείο Οικονομικών θα έχει προσκομίσει στοιχεία στους θεσμούς που να αποδεικνύουν ότι εξόφλησε ληξιπρόθεσμες οφειλές 1,2 δισ. ευρώ. Πρακτικά, μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου, τα λεφτά πρέπει να έχουν πληρωθεί.
Η πίεση είναι μεγάλη και η αβεβαιότητα αναπόφευκτη, καθώς απομένει λιγότερο από ένας μήνας για την επίτευξη του στόχου. Ακόμη δεν έχουν γίνει γνωστά, εξάλλου, ούτε τα στοιχεία του Αυγούστου για την πορεία των ληξιπρόθεσμων.
Τα στοιχεία Ιουλίου που δημοσιεύθηκαν προχθές χτύπησαν ηχηρό καμπανάκι, καθώς έδειξαν αύξηση ληξιπρόθεσμων οφειλών κατά 343 εκατ. ευρώ, αντί της επιδιωκόμενης μείωσης, και μάλιστα τον μήνα κατά τον οποίο εκταμιεύθηκαν τα πρώτα 800 εκατ. ευρώ, ακριβώς για να πληρωθούν τα πρώτα «φέσια». Συγκεκριμένα, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές έφτασαν τον Ιούλιο τα 5,435 δισ. ευρώ, έναντι 5,092 δισ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα.
Τα στοιχεία σήμαναν συναγερμό στο Λογιστήριο, όπου επικρατεί, σύμφωνα με πληροφορίες, ανησυχία για την επίτευξη του στόχου εξόφλησης ληξιπρόθεσμων οφειλών 1,2 δισ. ευρώ έως το τέλος Σεπτεμβρίου. Σημειώνεται ότι τα 800 εκατ. ευρώ πρέπει να προέλθουν από την προηγούμενη δόση του δανείου και τα 400 εκατ. ευρώ από εθνικούς πόρους.
Το οικονομικό επιτελείο, πάντως, είναι καθησυχαστικό. Σύμφωνα με υψηλόβαθμο στέλεχός του, «δεν υπάρχει σοβαρό πρόβλημα» και «τo ποσόν θα καλυφθεί εντός του μήνα».
Αλλη πηγή του οικονομικού επιτελείου, εξάλλου, διευκρίνιζε ότι ο προγραμματισμός προέβλεπε ούτως η άλλως την εξόφληση του 1,2 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου και, δεδομένου ότι χρειάζονται λίγες εβδομάδες για να φανούν οι πληρωμές, η εκταμίευση της υποδόσης δεν αναμενόταν πριν από το τέλος Οκτωβρίου. Επομένως, σύμφωνα με την ίδια πηγή, δεν υπήρξε θέμα απόρριψης της εκταμίευσης στο προχθεσινό EuroWorking Group.
Οι δύο πηγές που δημιούργησαν το πρόβλημα της αύξησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών τον Ιούλιο, όπως επισημαίνουν στο υπουργείο Οικονομικών, ήταν οι επιστροφές φόρων και η απονομή συντάξεων. Και στους δύο αυτούς τομείς σημειώνονται καθυστερήσεις, με αποτέλεσμα τα σχετικά ποσά να σημειώσουν άλμα. Συγκεκριμένα, οι εκκρεμείς επιστροφές φόρων αυξήθηκαν κατά 269 εκατ. ευρώ, από 1,252 δισ. ευρώ σε 1,521 δισ. ευρώ, με τη μεγαλύτερη αύξηση (238 εκατ. ευρώ) να σημειώνεται στις εκκρεμείς επιστροφές ΦΠΑ. Η καθυστέρηση στην εκκαθάριση των συντάξεων αποτυπώνεται στην αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης, που έφτασε τον Ιούλιο τα 98 εκατ. ευρώ (από 2,205 δισ. ευρώ τον Ιούνιο σε 2,303 δισ. τον Ιούλιο).
Στο υπουργείο Οικονομικών μιλούν για «δομικά θέματα», καθώς και για «αδυναμία των υπουργείων» στους δύο αυτούς τομείς, που οδήγησαν σε καθυστερήσεις. Το πρόβλημα δεν είναι πλέον στα νοσοκομεία και στον ΕΟΠΥΥ, σημειώνουν. Και πράγματι στους συγκεκριμένους τομείς, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές μειώθηκαν τον Ιούλιο. Σημειώνεται ότι ανάλογο θρίλερ με την εκταμίευση της δόσης είχε ζήσει η Ελλάδα και τον Οκτώβριο του 2016.
Σχολιάζοντας την αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών χθες, ο τομεάρχης Οικονομικών της Ν.Δ. Χρήστος Σταϊκούρας τόνισε ότι συνιστά «απόδειξη της κυβερνητικής ανικανότητας να ενισχύσει τη ρευστότητα στην πραγματική οικονομία».