Και όσο διαρκεί η εξαίρετη έκθεση για τη Μαρία Κάλλας, στο Ιδρυμα Θεοχαράκη (ευκαιρία να την επισκεφθούν πλέον και τα σχολεία), τα 40 χρόνια από τον θάνατο μιας από τις πιο διάσημες Ελληνίδες όλων των εποχών φέρνουν συναυλίες και γεγονότα. Βεβαίως, θα περίμενε κανείς ότι ένα τόσο μεγάλο εθνικό κεφάλαιο όσο η Μαρία Κάλλας θα είχε αξιοποιηθεί σε κάθε επίπεδο και σε όλη την Ελλάδα, αλλά ας σκεφτούμε ότι στην Ελλάδα όπερα υπάρχει μόνο στην Αθήνα. Πολλά, βεβαίως, πρέπει να γίνουν (ανάμεσα σε αυτά να προχωρήσει επιτέλους και το Μουσείο Μαρία Κάλλας, το οποίο είχε εξαγγείλει ο Δήμος Αθηναίων).
Οι φετινές επετειακές εκδηλώσεις βρίσκουν την κορύφωσή τους, βεβαίως, στη συναυλία που έχει προγραμματίσει η Εθνική Λυρική Σκηνή στο Ηρώδειο, στις 14 Σεπτεμβρίου, αλλά και το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών σε συνεργασία με το Athenaeum (που παραδοσιακά οργάνωνε συναυλία στο Ηρώδειο με πρωτοβουλία της αείμνηστης Λούλης Ψυχούλη) διοργανώνουν γκαλά όπερας με την υψίφωνο Dinara Alieva, από το Αζερμπαϊτζάν, σολίστ του Θεάτρου Μπολσόι, στην Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης στις 16 Σεπτεμβρίου (ημερομηνία που συμπίπτει με την ημέρα θανάτου της Μαρίας Κάλλας το 1977). Η Αλίεβα, που έχει ξανατραγουδήσει στην Ελλάδα, είχε βραβευθεί με το δεύτερο βραβείο το 2007 στον Διεθνή Διαγωνισμό «Grand Prix Maria Callas» – Οπερα, που διοργανώνει το Αthenaeum εδώ και 40 χρόνια. Την ΚΟΑ διευθύνει ο Μίλτος Λογιάδης (τιμές από 12 έως 45 ευρώ).
Η φετινή πρόταση της Λυρικής στο Ηρώδειο (14/9, 9.30 μ.μ., με τιμές από 15 έως 55 ευρώ) είναι λαμπερή. Εχει ιδιαίτερο βάρος καθώς φέρνει στη σκηνή τρεις εξαιρετικές σοπράνο, την Τσέλια Κοστέα, τη Μυρτώ Παπαθανασίου και τη Χριστίνα Πουλίτση, η κάθε μια με τη δική της ξεχωριστή προσωπικότητα και ερμηνευτική δεινότητα, υπό τη μουσική διεύθυνση του Ηλία Βουδούρη. Οπως διευκρινίζεται από τη Λυρική, «το concept του Γκαλά στηρίχθηκε στο γεγονός ότι η Κάλλας κάλυπτε ένα ιδιαιτέρως ευρύ ρεπερτόριο της όπερας, κάτι που σήμερα σχεδόν καμία τραγουδίστρια δεν μπορεί να στηρίξει». Ετσι, επελέγησαν τρεις σπουδαίες σοπράνο της ΕΛΣ που η κάθε μια έχει διαφορετικό ρεπερτόριο (δραματική σοπράνο, λυρική σοπράνο, κολορατούρα) για να ερμηνεύσουν όλα όσα η Κάλλας είχε ερμηνεύσει στη σπουδαία καριέρα της. Θα είναι μία βραδιά συνάντησης για όλους τους φίλους της όπερας.
Αλλά και στο Θέατρο της Αρχαίας Μεσσήνης, το Σάββατο 16/9, θα υπάρχει η συναυλία «Η δεσποινίς Μαρία Καλογεροπούλου», που επιμελήθηκε ο εξαίρετος Αρης Χριστοφέλλης. Με τον Θανάση Αποστολόπουλο στο πιάνο, θα τραγουδήσουν οι σοπράνο Νίνα Κουφοχρήστου, Μαρία Κωστράκη και Αρτεμις Μπόγρη.
Ο Σεπτέμβριος φέτος με την επέτειο των 40 ετών από τον θάνατο της Κάλλας φέρνει και δύο εικαστικά γεγονότα. Στο βιβλιοπωλείο του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τραπέζης, στην οδό Αμερικής 13, θα εγκαινιαστεί έκθεση σχεδίων του σημαντικού ζωγράφου Θανάση Μακρή, «Μαρία Κάλλας, σχέδια». Η έκθεση εγκαινιάζεται στις 21 Σεπτεμβρίου (8 μ.μ., με διάρκεια έως τις 18 Νοεμβρίου) και παρουσιάζει σχέδια με κάρβουνο που είχε φιλοτεχνήσει ο Θανάσης Μακρής για την εικονογράφηση του διηγήματος του Μένη Κουμανταρέα «Θυμάμαι τη Μαρία» (εκδ. Καστανιώτη, 1994), αλλά και πρόσφατα έγχρωμα σχέδια με παστέλ (2016).
Στο κέντρο της Πάτρας, για την προετοιμασία ενός νέου χώρου που θα έχει σχέση με το κόσμημα, ένας άλλος ενδιαφέρων και παρεμβατικός εικαστικός καλλιτέχνης, ο Κλεομένης Κωστόπουλος, φιλοτέχνησε μία μεγάλη τοιχογραφία 5,5 μέτρων με τη μορφή της Μαρίας Κάλλας. Θα είναι προστατευμένη σε εσωτερικό χώρο και θα αποτελεί ένα νέο αξιοθέατο της Πάτρας.