Αναβλήθηκε χτες ομόφωνα από τα μέλη του Κεντρικού Αρχαιολογικού (ΚΑΣ) και του Κεντρικού Συμβουλίου Νεοτέρων Μνημείων (ΚΣΝΜ) η εξέταση του θέματος «Χαρακτηρισμός, ή μη, ως μνημείου του κτηρίου της V Μεραρχίας, φερόμενης ιδιοκτησίας Πολυτεχνείου Κρήτης, στον λόφο Καστελλίου, στην εντός των ενετικών τειχών πόλη των Χανίων, Δήμου Χανίων, Περιφέρειας Κρήτης».
Το αίτημα της αναβολής, που τέθηκε από τους εκπροσώπους του Πολυτεχνείου Κρήτης οι οποίοι παρέστησαν στη συνεδρίαση του κοινού οργάνου των δυο συμβουλίων, έγινε προκειμένου να προσκομιστούν συμπληρωματικά στοιχεία για τη χρήση και την πολεοδομική διάταξη του ακινήτου.
Το κτίριο της V Μεραρχίας, το οποίο κατασκευάστηκε γύρω στα 1870, βρίσκεται μέσα στον αρχαιολογικό χώρο και στο ιστορικό διατηρητέο μνημείο της πόλης των Χανίων. Αρχικά δημόσιο διοικητικό και στη συνέχεια στρατιωτικό κτίριο, αποτελεί μέρος συγκροτήματος που συμπληρώνουν οι στρατώνες και οι φυλακές. Όταν κατασκευάστηκε, στέγασε τα δικαστήρια της πόλης των Χανίων, ενώ υπήρξε και το πρώτο διοικητήριο του Κρητικού Κράτους, καθώς και έδρα του πρώτου αρμοστή πρίγκιπα Γεωργίου της Ελλάδος (1898 – 1900). Στη συνέχεια παραχωρήθηκε στον στρατό και αποτέλεσε την έδρα της V Μεραρχίας Κρητών ως το 1985, οπότε ιδιοκτήτης του έγινε το Πολυτεχνείο Κρήτης. Τα τελευταία 13 χρόνια χρησιμοποιείται από την κατάληψη Rosa Nera, ενώ το Ίδρυμα πρόσφατα προχώρησε σε διαδικασία εμπορικής αξιοποίησής του, καθώς έχει υπογράψει σύμβαση με επενδυτή για την ανάπτυξη ξενοδοχειακής μονάδας.
Η περιοχή του Καστελλίου (αρχαία Κυδωνία), όπου βρίσκεται το συγκρότημα των τριών κτιρίων, μαζί με την γειτονική Σπλάντζα, υπήρξε ο πυρήνας για την ανάπτυξη οικισμού, που εξελίχθηκε στην ιστορική πόλη των Χανίων, ήδη από τα μέσα της 4ης χιλιετίας π. Χ. Στους μινωικούς χρόνους ως και το α΄ μισό του 12ου αι. π. Χ., στον λόφο αναπτύχθηκε εγκατάσταση με προσεγμένο πολεοδομικό σχέδιο και σημαντικά αρχιτεκτονήματα, η οποία κατατάσσεται στα ανακτορικά κέντρα. Μετά τον 8ο αι. π. Χ., ακολούθησε η οργάνωση των πόλεων – κρατών της Κρήτης, με την πόλη της Κυδωνίας να απλώνεται σε μεγάλη ακτίνα στο κέντρο της σύγχρονης πόλης των Χανίων κατά τους αρχαϊκούς, κλασικούς, ελληνιστικούς και ρωμαϊκούς χρόνους. Αρχιτεκτονικά κατάλοιπα και άλλα στοιχεία από όλες τις περιόδους, ως και τη σύγχρονη εποχή, τεκμηριώνουν τον διαχρονικό διοικητικό χαρακτήρα της περιοχής του λόφου Καστελλίου, γνωστού και ως Μπαλκόνι των Χανίων.
(Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ)