Για κάποιον που έχει μεγαλώσει τις δεκαετίες του ’70 και του ’80 στη Γλυφάδα, όπως ο γράφων (που σημαίνει ότι μυήθηκε στη θαλασσινή σαγήνη χάρη στην πλαζ των «Αστεριών», των δημοτικών πλαζ της Βούλας και του Ναυτικού Ομίλου Βουλιαγμένης), η υπόθεση με την πετρελαιοκηλίδα προκαλεί ένα βαθύτατα προσωπικό αίσθημα οργής και θλίψης.
Προς Θεού: δεν υποβιβάζω διόλου το βαρύτατο περιβαλλοντικό πλήγμα που υπέστησαν ο Σαρωνικός γενικότερα, η Σαλαμίνα, η Πειραϊκή κτλ., αλλά όταν έχεις κυριολεκτικά μάθει κολύμπι στον Ομιλο της Βουλιαγμένης –όπου ακριβώς έκανε και το πρώτο μπάνιο της ζωής της η κόρη σου–, όταν παιδικά χρόνια, εφηβεία και νεότητα έχουν σφραγιστεί από τη θέα, την αύρα, τα χρώματα αυτών των νερών, το ζήτημα αποκτά διαστάσεις ακόμα πιο δραματικές μέσα σου. Γιατί; Διότι, στο βάθος, ένα μεγάλο κομμάτι της ζωής σου και του εαυτού σου έχει και αυτό χαθεί, πλέον, κάτω από το χυμένο πετρέλαιο.
Αυτά ως προς τα προσωπικά. Τώρα, σας προτρέπω να κάνετε ένα μικρό πείραμα: κόψτε και κρατήστε αυτό το σημείωμα, κυρίως κρατήστε τα σχετικά ρεπορτάζ γύρω από το γεγονός, σημειώνοντας τις ημερομηνίες δημοσίευσης, και φυλάξτε τα. Αφήστε να περάσουν τρεις, έξι μήνες από το γεγονός και τις σχετικές δημοσιεύσεις. Αναζητήστε ξανά το θέμα της πετρελαιοκηλίδας στις δράσεις και τις ενημερώσεις της κυβέρνησης (της όποιας κυβέρνησης) και στην ειδησεογραφία, ηλεκτρονική μα και έντυπη. Μακάρι να βγω ψεύτης αλλά το πιθανότερο είναι ότι δεν θα βρείτε τίποτα. Το πρόβλημα όμως θα είναι ακόμα εκεί, στο ίδιο το φυσικό περιβάλλον. Το γνωρίζουμε από παλαιότερες περιπτώσεις και το ακούμε μέρες τώρα: για να αποκατασταθεί η οικολογική ισορροπία στην όλη περιοχή θα χρειαστούν δέκα ή και περισσότερα χρόνια. Τηρουμένων των αναλογιών, το περιστατικό είναι βαρύτερο σε διάρκεια και με μακροπρόθεσμες συνέπειες ακόμα και από μια καταστροφική πυρκαγιά σε δάσος.
Κι όμως, όλη αυτή την καταστροφή θα την έχουμε ξεχάσει πολύ γρήγορα. Οπως και το ζωτικής σημασίας ζήτημα των ελέγχων στα πλοία, στην τήρηση των διαδικασιών κτλ. Αυτό, σε μια χώρα που κυριολεκτικά ζει και αναπνέει από τη θάλασσα, τα νησιά της και τις ακτές της.
Σε ό,τι αφορά υπουργικές και πολιτικές γενικότερα ευθύνες: δεν είμαι από αυτούς που ικανοποιούνται με μια παραίτηση. Το πρόβλημα είναι ότι, διαχρονικά, δεν λειτουργούν οι μηχανισμοί, δεν ακολουθούνται διαδικασίες και καταστρατηγούνται κανονισμοί και διατάξεις. Δεν έχει νόημα να εναλλάσσονται υπουργοί για δήθεν λόγους «ευθιξίας» και η αρρώστια να παραμένει μέσα στο σύστημα.
Βεβαίως, αξιώνεις και απαιτείς από τους αρμόδιους υπουργούς μια στοιχειώδη ευαισθησία και υπευθυνότητα, έστω και στα λόγια, στους συμβολισμούς, στα προσχήματα. Αντίθετα, αυτές τις μέρες είχαμε ένα όργιο μετάθεσης ευθυνών, ασυναισθησίας, αγοραίας προχειρολογίας, απαξίωσης του κοινού αισθήματος αλλά και των επιστημονικών γνωματεύσεων. Πώς να αντιληφθούν τις συνέπειες μιας πετρελαιοκηλίδας στη θάλασσα όταν αυτοί οι άνθρωποι συμπεριφέρονται σαν πετρελαιοκηλίδες στη στεριά;