Μείζονα κρίση στις σχέσεις κυβέρνησης-θεσμών ενδέχεται να προκαλέσει το ζήτημα των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, με τους εκπροσώπους των θεσμών να κατηγορούν την κυβέρνηση ότι ακολουθεί παρελκυστική τακτική, διακινδυνεύοντας τη βιωσιμότητα του τραπεζικού συστήματος λόγω της μη αντιμετώπισης των κόκκινων δανείων.
Οι εκπρόσωποι των δανειστών αντέδρασαν εντονότατα μόλις ενημερώθηκαν ότι οι πρώτοι πλειστηριασμοί με το νέο σύστημα θα πραγματοποιηθούν στις αρχές του 2018, καθώς η ελληνική πλευρά είχε δεσμευθεί στο πλαίσιο της δεύτερης αξιολόγησης ότι το νέο σύστημα θα λειτουργούσε από 1η Σεπτεμβρίου. Η κυβέρνηση διευκρίνισε ότι το σχετικό σύστημα έχει ολοκληρωθεί, αλλά σύμφωνα με τη νομική διαδικασία, από τη στιγμή που μια υπόθεση μπει στο ηλεκτρονικό σύστημα απαιτείται περίοδος δύο μηνών πριν από τη διενέργεια του πλειστηριασμού.
Οι θεσμοί αντέδρασαν, θεωρώντας ότι η κυβέρνηση για άλλη μία φορά προσπαθεί να αποφύγει την υλοποίηση των δεσμεύσεών της, κάτι που οδήγησε σε αναδίπλωση της ελληνικής πλευράς, διαβεβαιώνοντας ότι τις επόμενες ημέρες το ηλεκτρονικό σύστημα θα ανοίξει για τις τράπεζες, ώστε μέχρι το τέλος Νοεμβρίου να πραγματοποιηθούν οι πρώτοι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί. Στις συζητήσεις υπήρξε γκρίνια των ξένων γενικά για την αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων, θέτοντας ζήτημα τόσο για τον νόμο Κατσέλη, στις ευνοϊκές διατάξεις του οποίου έχουν βρει καταφύγιο χιλιάδες στρατηγικοί κακοπληρωτές όσο και την προστασία της πρώτης κατοικίας, όπου ο πρωθυπουργός στην ομιλία του στη ΔΕΘ σημείωσε ότι η κυβέρνηση θα προχωρήσει στην επέκταση της προστασίας από πλειστηριασμούς και μετά το τέλος του τρέχοντος έτους.
Η κυβέρνηση βρίσκεται σε πολύ δύσκολη κατάσταση, καθώς η ενεργοποίηση των απαραίτητων εργαλείων για την αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων, με πρώτο τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς, είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσει ισχυρές εσωκομματικές αντιδράσεις και μεγάλο πολιτικό κόστος, δεδομένου ότι τα προηγούμενα χρόνια πορεύτηκε υποσχόμενη «σεισάχθεια» και ευνοϊκές ρυθμίσεις για όλους τους δανειολήπτες, συμβάλλοντας στη διόγκωση των στρατηγικών κακοπληρωτών. Από την άλλη πλευρά, αν συνεχιστούν οι καθυστερήσεις και διατηρηθεί η ιδιότυπη ασυλία που απολαμβάνουν πολλοί που ενώ έχουν χρήματα δεν αποπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους, είναι μαθηματικά βέβαιο ότι οι τράπεζες δεν θα πετύχουν τους στόχους μείωσης των κόκκινων δανείων και σύντομα θα τεθεί ζήτημα νέας κεφαλαιακής ενίσχυσής τους, κάτι που ενδεχομένως να οδηγήσει και σε «κούρεμα» καταθέσεων (bail in). Ετσι, η κυβέρνηση κινδυνεύει το 2018 να βρεθεί αντιμέτωπη με μια μεγάλη τραπεζική κρίση που θα αποσταθεροποιήσει την οικονομία και θα έχει επίσης σοβαρές πολιτικές επιπτώσεις.
Σημειώνεται ότι την προηγούμενη εβδομάδα σε συνάντηση που είχε επιτελείο της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών με την ΕΚΤ, οι επόπτες επισήμαναν ότι θα πρέπει να υπάρξουν άμεσα θετικά αποτελέσματα στο ζήτημα των κόκκινων δανείων, προειδοποιώντας ότι τα χρονικά περιθώρια εξαντλούνται.
Ηδη, έχει χαθεί πολύς χρόνος. Στο πρώτο εξάμηνο του 2017, η αβεβαιότητα εξαιτίας των καθυστερήσεων στην αξιολόγηση οδήγησε σε επιδείνωση της εικόνας των κόκκινων δανείων (οι τράπεζες βρίσκονται οριακά εντός στόχων), εξέλιξη που όπλισε την επιχειρηματολογία του ΔΝΤ για την ανάγκη νέου ελέγχου των χαρτοφυλακίων των ελληνικών τραπεζών και κεφαλαιακής τους ενίσχυσης με επιπλέον 10 δισ. ευρώ.
Την προηγούμενη εβδομάδα υπήρξε και νέα παρέμβαση του ΔΝΤ, ενώ οι μετοχές των τραπεζών δέχθηκαν ισχυρότατες πιέσεις, καθώς αναλυτές και επενδυτές φαίνεται να συμμερίζονται τους προβληματισμούς του Ταμείου. Απαντώντας στη νέα παρέμβαση του ΔΝΤ, ο Μπενουά Κερέ μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ, σημείωσε ότι δεν υπάρχει λόγος για νέο AQR, προσθέτοντας ότι το 2018 θα εξεταστούν εις βάθος όλες οι ελληνικές ιδιαιτερότητες και ειδικά η πρόοδος στο ζήτημα των κόκκινων δανείων.