Οι «Μεγάλες Ιδέες»

2' 6" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ο​​ δρ Βόλφγκαγκ Σόιμπλε, ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας και ουσιαστικώς της Ευρωζώνης, υπήρξε εύστοχος όταν αντέκρουσε, με τρόπο ευπρεπή βεβαίως, την πρόταση του προέδρου της Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ για επέκταση της Ζώνης του Ευρώ στις άλλες χώρες της Ενώσεως.

Με εξαίρεση την Ολλανδία, οι οικονομικές επιδόσεις της οποίας θα ήταν εξαιρετικές ακόμη και εάν αντί του ευρώ είχε υιοθετήσει το αλβανικό λεκ, η Ευρωζώνη είναι μια «χαβούζα» σε διαρκή ανατάραξη –εντάσεως διαφορετικής εξυπακούεται σε κάθε χώρα– και με το Βερολίνο σε ρόλο στρατονόμου να επιχειρεί αποκατάσταση της πειθαρχίας και της τάξεως.

Η προειδοποίηση του Γερμανού υπουργού Οικονομικών ότι τα «δημοσιονομικά και η οικονομία των χωρών που φιλοδοξούν να υιοθετήσουν το κοινό νόμισμα πρέπει να είναι υγιή, διότι άλλως θα αντιμετωπίσουν τη μοίρα της Ελλάδος» ήχησε ασφαλώς δυσάρεστα στους «αρχιτέκτονες» της προσχωρήσεώς μας στο ευρώ.

Διότι, επί της ουσίας, σε δημιουργική λογιστική κατέφυγε η τότε κυβέρνηση του κ. Κώστα Σημίτη για να ενταχθεί στην Ευρωζώνη η Ελλάς, και η Νέα Δημοκρατία συναίνεσε διότι είναι εξ ορισμού προαγωγός της «ευρωπαΐκής ιδέας». Αλλά ας μην αυτομαστιγωνόμαστε. Τα αρμόδια όργανα της Ενώσεως γνώριζαν επακριβώς την οικονομική κατάσταση της χώρας· η Γερμανία θεωρούσε ορθώς ότι η Ιταλία και η Ελλάς δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις· συναίνεσε στο τέλος όμως για λόγους «πολιτικούς».

Το ευρωπαϊκό εγχείρημα όφειλε να έχει εύρος και μεγαλείο ταυτοχρόνως. Ούτως ή άλλως, η «ενωμένη» Ευρώπη διαμορφώθηκε στη βάση μιας νέας «Μεγάλης Ιδέας». Μόνον που η ανθεκτικότης των Μεγάλων Ιδεών είναι περιορισμένη, η απόπειρα εφαρμογής τους κατά κανόνα ατελέσφορη και οδηγεί ενίοτε εις την καταστροφή. Το όραμα του Ελευθερίου Βενιζέλου, λόγου χάρη, για την «Ελλάδα των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών» απέληξε στη Μικρασιατική Καταστροφή.

Είναι αληθές ότι οι Μεγάλες Ιδέες εκτινάσσουν στα ύψη την αδρεναλίνη πολιτικών και πολιτών, αλλά έχουν περιορισμένη αντοχή στον χρόνο, απλώς και μόνον διότι υφίσταται μια πραγματικότης που ανθίσταται στις γενικεύσεις και στα οράματα.

Είναι άξια θαυμασμού, κατά συνέπεια, η ευρηματικότης του ευρωπαϊκού κατεστημένου να διατηρεί εν ζωή «τη Μεγάλη ταύτην Ιδέαν» της ενωμένης Ευρώπης – κάτι σαν αντανάκλαση των «οικουμενικών αυτοκρατοριών» του παρελθόντος. Εκπληκτους πρέπει να άφησε επίσης τους ορθολογιστές η ομιλία του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν στην Πνύκα. Ωστόσο, όταν ένα σύστημα αρχίζει να δυσλειτουργεί, αναβιώνει το όραμα.

Αλλά για να μη θεωρηθεί ότι επιχειρείται η υπονόμευση της ευρωπαϊκής πορείας της Ελλάδος, άριστα τα συμβαίνοντα επί επταετία. Το έθνος των Ελλήνων επί αιώνες επιβίωσε –και μεγαλούργησε ενίοτε– υπό καθεστώς πλήρους υποταγής ή, έστω, αυστηρής επιτροπείας.

Διαμαρτύρεται θορυβωδώς, κατακεραυνώνει τους δυνάστες του, αντιμετωπίζει με περιφρόνηση τους εκάστοτε κρατούντες και υπάρχει εις τον αιώνα. Είναι τρόπος υπάρξεώς του.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή