Η Μέρκελ και ο «κύκλος» των Ελλήνων πρωθυπουργών

Η Μέρκελ και ο «κύκλος» των Ελλήνων πρωθυπουργών

3' 38" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Τα γερμανικά media τη λένε Langeweile. Δηλαδή ανία. Ετσι περιγράφουν το εκλογικό κλίμα. Ζουν σε μια ανιαρή –ευλογημένα ανιαρή– δημοκρατία, όπου κάθε τέσσερα χρόνια γίνονται εκλογές και στο τέλος κερδίζει πάντα η Αγκελα Μέρκελ.

Αν κάτι έχει εμπεδώσει η Μέρκελ στα δώδεκα χρόνια που έχει επιβάλει την «ανιαρή» πολιτική της κυριαρχία στο Βερολίνο, είναι ότι η Ελλάδα δεν γνωρίζει τι θα πει Langeweile. Απόδειξη ότι η καγκελάριος, από το 2005, έχει γνωρίσει πέντε Ελληνες πρωθυπουργούς – χωρίς να συγκαταμετρούνται οι υπηρεσιακοί. Εχει κληθεί να παρακολουθήσει την ελληνική περιπέτεια τόσο στενά, ώστε συχνά να εκπλήσσει ακόμη και τους Ελληνες συνομιλητές της με τις λεπτομερείς γνώσεις της για το τι συμβαίνει στην Αθήνα.

Δεν ήταν πάντα έτσι. Οι Ελληνες πολιτικοί που τη γνώρισαν στο ξέσπασμα της κρίσης μαρτυρούν ότι ρωτούσε αιφνιδιασμένη για την Ελλάδα. Και όσοι συνεργάστηκαν μαζί της πριν από την κρίση, περιγράφουν μια γυναίκα προσηνή, που δεν είχε ούτε ίχνος υπεροψίας.

Από αυτήν τη φιλική Μέρκελ επωφελήθηκε ο Κώστας Καραμανλής. Οι σχέσεις τους ανατρέχουν στην εποχή που ο πρώην πρωθυπουργός ήταν αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος – σχέσεις που έμειναν ανέφελες όσο ο Καραμανλής ήταν στην εξουσία. Η καγκελάριος είχε φτάσει μέχρι την πρωθυπουργική κατοικία στη Ραφήνα, τον Ιούλιο του 2007, όπου πόζαρε με το ζεύγος Καραμανλή, σε μια κίνηση προσωπικής στήριξης προς τον Ελληνα πρωθυπουργό, λίγο πριν από τις εκλογές του Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους.

Το τέλος μιας σχέσης

Η Ελλάδα τότε ήταν ακόμη «παίκτης». Είχε ακόμη χρήματα να ξοδέψει – ή τουλάχιστον έτσι νόμιζε η Μέρκελ. Οπως θυμούνται συνεργάτες του Καραμανλή, σε κάθε συνάντησή τους, επίσημη ή ανεπίσημη, ακόμη και στο περιθώριο των συνόδων κορυφής, η Γερμανίδα έβρισκε τον τρόπο να θυμίσει στην ελληνική πλευρά ότι το Βερολίνο ενδιαφερόταν ζωηρά να πείσει την Αθήνα να αγοράσει Eurofighter.

Η καλή σχέση με τον γερμανόφωνο Καραμανλή χάλασε όταν η καγκελαρία –όπως και όλη η πολιτική οικογένεια της Ν.Δ. στην Ευρώπη– ενοχοποίησε τη διακυβέρνηση 2004-2009 για τον δημοσιονομικό εκτροχιασμό. Η Μέρκελ ήταν στην αρχή κεραυνοβολημένη. Ετσι τουλάχιστον την περιγράφουν στελέχη της κυβέρνησης Παπανδρέου.

Στην πρώτη επίσκεψη του Γιώργου Παπανδρέου στην καγκελαρία, στο διάλειμμα της επίσημης συνάντησης, η Μέρκελ βρέθηκε μόνη με τον Ελληνα πρωθυπουργό και τους υπουργούς Οικονομικών, Σόιμπλε και Παπακωνσταντίνου. Τότε ακόμη είχε γνήσια περιέργεια για την Ελλάδα. Ηθελε να μάθει: «Γιατί δεν σας αρέσουν εκεί οι ιδιωτικοποιήσεις;». «Πώς είναι δυνατόν να είχε ξεφύγει τόσο πολύ η κατάσταση στην οικονομία και να μην το είχε πάρει είδηση κανείς;». Ηταν ακόμη η εποχή της αθωότητας.

Η «αθωότητα» της καγκελαρίου, πάντως, συνοδευόταν και από έντονη επιφυλακτικότητα. Στην πρώτη φάση της ελληνικής κρίσης, ο «καλός» –εκείνος που συνηγορούσε υπέρ της στήριξης στην Ελλάδα– ήταν ο Σόιμπλε. Σταδιακά, οι ρόλοι αντεστράφησαν πλήρως.

Οι Κάννες και η «Κική»

Η προσωπική της χημεία με τον Παπανδρέου, πάντως, περιγράφεται ως «εύκολη». «Εχουν και οι δύο φυσική ευγένεια, χωρίς αυθορμητισμό και περιττές οικειότητες…». Η διάρρηξη αυτής της σχέσης έχει απαθανατιστεί στη φωτογραφία από τη μακρά νύχτα των Καννών – όπου η Μέρκελ διαβάζει ένα χαρτί και ο Παπανδρέου την κοιτάει με σταυρωμένα τα χέρια. Το παπανδρεϊκό παράπονο ήταν ότι, ενώ ο πρωθυπουργός τότε είχε ενημερώσει το Βερολίνο για την πρόθεσή του να προκηρύξει δημοψήφισμα, η καγκελάριος δεν τον στήριξε, αφήνοντάς τον ακάλυπτο στην οργή του Σαρκοζί. Την είχε βέβαια «ενημερώσει» με τον παπανδρεϊκό τρόπο – με τη χαρακτηριστική ασάφεια που ποτέ δεν αποδείχθηκε δημιουργική.

Ούτε ο Αντώνης Σαμαράς είχε από τη Μέρκελ τη στήριξη που θα ήθελε στην ύστατη φάση της θητείας του – όταν ήλπιζε ότι με την ώθηση της καγκελαρίας θα έκλεινε την περιλάλητη πέμπτη αξιολόγηση, που έμελλε να μην κλείσει ποτέ. Ο Σαμαράς είχε καταφέρει να επουλώσει τις πληγές, που είχαν ανοίξει στη σχέση του με το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα από την αντιμνημονιακή αντιπολίτευση των Ζαππείων. «Ουδείς αναμάρτητος», είχε πει στην πρώτη του επίσκεψη στο Βερολίνο. Εκτοτε, το Μαξίμου είχε διαρκώς ανοιχτή γραμμή με την καγκελαρία. Ηταν τέτοιος ο βαθμός οικειότητας που οι συνεργάτες του Σαμαρά αποκαλούσαν την καγκελάριο «Κική» – από το Αγγελική.

Αποδείχθηκε ότι η «Κική» δεν κάνει πολιτικές χάρες. «Είναι εντυπωσιακός ο τρόπος με τον οποίο διαχωρίζει τις προσωπικές σχέσεις από τη δουλειά. Σε χαιρετάει ένας άνθρωπος ανοιχτός, σχεδόν ζεστός. Και στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ο ίδιος άνθρωπος είναι αμείλικτος», θυμάται Eλληνας που έχει διαπραγματευτεί μαζί της.

Την πιο ηχηρή φιλοφρόνηση στη Μέρκελ την έχει πάντως απευθύνει ο πρωθυπουργός που έχτισε την καριέρα του λοιδορώντας την. Για τον όψιμο Τσίπρα η καγκελάριος είναι «ανοιχτόμυαλη». Η σχέση της μαζί του το αποδεικνύει.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή