Οι προτάσεις που παρουσίασε ο πρόεδρος Μακρόν στο Μεγάλο Αμφιθέατρο της Σορβόννης έχουν πολλαπλό ενδιαφέρον. Σημειώνω με την ευκαιρία ότι δεν επρόκειτο για την «ίδια ομιλία» με την Πνύκα, όπως προχειρολογώντας διαβάσαμε, αλλά για μια πιο πρακτική και πολιτική συνέχεια στους στοχασμούς που παρουσίασε στην Αθήνα. Ο κ. Μακρόν περίμενε την επόμενη των γερμανικών εκλογών για να… μπει στο ζουμί της εξαιρετικά επείγουσας διαδικασίας αλλαγών της Ευρώπης. Δεν είναι μόνον στο Παρίσι που πιστεύουν ότι μετά την εισαγωγή του ευρώ και την ενσωμάτωση των σοβιετικών χωρών-δορυφόρων, η Ευρώπη δεν κατάφερε να προχωρήσει σε νέες μεταρρυθμίσεις ικανές να δώσουν τον ομοσπονδιακό χαρακτήρα που χρειάζεται η Ενωση.
Γνωρίζουμε, όμως, τώρα ότι η Ζώνη άντεξε στη μεγαλύτερη κρίση του παρόντος καπιταλισμού και αυτό οφείλει να αποτελεί πηγή επαρκούς αυτοπεποίθησης για να γίνει το επόμενο μεγάλο βήμα. Η μόνη οδός, είπε ο κ. Μακρόν, είναι η «επαναθεμελίωση μιας Ευρώπης κυρίαρχης, ενωμένης και δημοκρατικής». Στην Πνύκα είχε ήδη διευκρινίσει ότι «η πραγματική κυριαρχία (κάθε έθνους χωριστά) πρέπει να οικοδομηθεί εντός και μέσω της Ευρώπης». Ο Γάλλος πρόεδρος καλεί τους συμπατριώτες του, το πρώτο μεγάλο του εμπόδιο, να φανταστούν νέα σύνορα για το γαλλικό εξάγωνο.
Η άνοδος των εθνικιστών στη Γερμανία προκαλεί ανατριχίλα στην πλάτη όσων δεν ξεχνούν τι έχει υποφέρει η Ευρώπη εξαιτίας των απολυταρχικών και ανελεύθερων καθεστώτων που στηρίχθηκαν στην απομόνωση και στις ακραίες ιδεολογίες. Για τον Εμανουέλ Μακρόν και την Αγκελα Μέρκελ ο πραγματικός και μεγάλος κίνδυνος εναντίον των ελευθεριών, ατομικών και κοινωνικών, πολλαπλασιάζεται καθώς εκτείνεται η ακραία αμφισβήτηση της κοινής μοίρας των λαών της Ευρώπης. Οι εχθροί βρίσκονται και στην αριστερά και στη δεξιά, χωρίς να σημαίνει αυτό ότι δεν υπάρχουν συγκεκριμένες διαφορές μεταξύ τους. Αν πρόκειται να επιτύχει το επόμενο ομόσπονδο βήμα της Ευρώπης, θα κριθεί από την ήττα των δυνάμεων που ευνόησε η μεγάλη κρίση και, προφανώς, τα σοβαρά λάθη στην αντιμετώπισή της. Είτε ήταν αναπόφευκτα είτε, ακόμη χειρότερα, απηχούσαν κρατικούς εγωισμούς και προτεραιότητες.
Σε αυτή την προοπτική, ο κ. Μακρόν είπε στη Σορβόννη μια πρόταση- κλειδί: «Οσοι θέλουν να πάνε πιο μακριά, πιο γρήγορα, πρέπει να το κάνουν χωρίς να τους εμποδίσει κανείς». Η Νέα Ευρώπη δεν θα κινείται σε μια ταχύτητα και αυτό πρέπει να μας κινητοποιήσει το ταχύτερο, με δεδομένο το πισωγύρισμα που έχουμε υποστεί από την κρίση του 2008-2013 όσο και, εν μέρει, χειρότερα από την καταστροφή που προκαλεί η άνοδος των νεολαϊκιστών από τα μέσα του 2014 μέχρι σήμερα.