Ο Σκωτσέζος συγγραφέας και φιλόσοφος της βικτωριανής εποχής Τόμας Καρλάιλ άφησε μια αρνητική παρακαταθήκη σε όσους ασχολούνται με τα οικονομικά. Αποκάλεσε τη νέα τότε επιστήμη «ζοφερή» επιστήμη. Εμεινε μέχρι τις μέρες μας, ως δυσάρεστη επιστήμη, αλλά όχι πια. Σήμερα όλα είναι διαφορετικά. Μια έκρηξη χαράς ζεσταίνει τις καρδιές όσων διαβάζουν και, πολύ περισσότερο, εκείνων που θα ψηφίσουν τον κρατικό προϋπολογισμό. Η ανάπτυξη φέτος θα είναι 1,8%, η ανεργία μειώνεται ραγδαία και, το σημαντικότερο, διαθέτουμε περίσσευμα που θα διανεμηθεί. Το τελευταίο προκάλεσε, βέβαια, ένα ζήτημα. Ποιοι πρέπει να ωφεληθούν από το κοινωνικό μέρισμα; Δύσκολο πρόβλημα, αλλά λύθηκε κι αυτό. Θα το απολαύσουν οι «κοινωνικά ευάλωτοι» πολίτες. Η οικονομία δεν είναι μελαγχολική όπως ισχυριζόταν ο Καρλάιλ, ο οποίος στην πραγματικότητα ανησυχούσε για την αναγκαία –κατά τους οικονομολόγους της εποχής– κατάργηση της δουλείας…
Σήμερα καταργήσαμε την απαισιοδοξία. Η (κυβερνητική) οικονομική φιλολογία είναι η χαρά της ζωής. Εχουμε πλεόνασμα και μπορούμε να το μοιράσουμε τα Χριστούγεννα. Θα δοθεί «κοινωνικό εισόδημα αλληλεγγύης» σε «250.000 νοικοκυριά που βιώνουν συνθήκες φτώχειας». Θα ενισχυθούν οι δαπάνες «για την προστασία ευάλωτων οικονομικά νοικοκυριών και για την αντιμετώπιση της παιδικής φτώχειας», δηλαδή σε απλά ελληνικά, συσσίτια στα σχολεία. Επίσης θα προστατευθεί η «κύρια κατοικία υπερχρεωμένων νοικοκυριών».
Περισσότερο αισιόδοξα είναι τα στοιχεία για την ερχόμενη χρονιά. Αφού φέτος θα πετύχουμε 1,8% αύξηση του ΑΕΠ, του χρόνου θα κινηθούμε στο 2,4%. Η ανεργία θα πέσει στο 19% και οι εξαγωγές θα αυξηθούν 4,7%. Η οικονομική επιστήμη δεν είναι πια μια μελαγχολική αφήγηση, αλλά αναδεικνύει ότι υπάρχουν δυσκολίες που ξεπερνιούνται. Με δικαιοσύνη, βεβαίως και κοινωνικά κριτήρια.
Δυστυχώς, όμως, για τους προπαγανδιστές, υπάρχουν μερικά προβληματάκια. Ενα απ’ αυτά η απλή αριθμητική!
Για να πετύχουμε ανάπτυξη 1,8% φέτος, πρέπει το δεύτερο εξάμηνο να έχουμε αύξηση ΑΕΠ 6% ή 3% για καθένα από τα δύο τρίμηνα ή 4% το ένα τρίμηνο και 2% το άλλο. Είναι αυτή ρεαλιστική προσδοκία; Ναι, λένε οι παράγοντες που (θέλουν να) αγνοούν και την κοινή λογική. Ακόμα κι αν δεν υπάρχει ανάπτυξη, έχουμε πλεόνασμα, επιμένουν. Μπορεί κάποιοι φόροι όπως ο ΦΠΑ και ο φόρος εισοδήματος να μην έπιασαν τους στόχους, υπάρχουν άλλες πηγές που φέρνουν περισσότερα έσοδα.
Ποια έσοδα; Το νέο ασφαλιστικό υπερταμείο, ο ΕΦΚΑ, έχει πλεόνασμα. Και πώς έχει πλεόνασμα με υψηλή ανεργία, ενώ οι νέες προσλήψεις είναι μερικής απασχόλησης σε ποσοστό 67%; Τα απλά ερωτήματα έχουν απλές απαντήσεις. Ο ΕΦΚΑ «έκρυψε» έλλειμμα 989 εκατ. και εμφανίζει πλεόνασμα επειδή καθυστερεί να πληρώσει νέες συντάξεις. Αλλά και ο ΟΑΕΔ, εμφανίζει πλεόνασμα 649 εκατ. ευρώ επειδή συνεχίζει να εισπράττει από κάθε μισθωτό εισφορά υπέρ του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας, που καταργήθηκε το 2012.
Η οικονομική επιστήμη ίσως είναι μελαγχολική, η τέχνη της προπαγάνδας όμως ενισχύει τη χαρά της εξουσίας. Είναι υπέροχη για όσους την απολαμβάνουν. Οταν αντιληφθούν την πραγματικότητα οι άλλοι που είναι εκτός εξουσίας, θα είναι αργά. Για τους ίδιους.