Στις 20 Αυγούστου του 1988, ο Τζ. Ντ. Σάλιντζερ έκανε τα ψώνια του σε τοπικό σούπερ μάρκετ, κοντά στο ησυχαστήριό του, στο Κόρνις του Νιου Χάμσαϊρ, όπου είχε εγκατασταθεί από το 1953. Ο φωτογράφος Πολ Ανταο τον «συνέλαβε» μέσα από το αυτοκίνητό του. Τη στιγμή της φωτογράφισης, ο συγγραφέας είναι έτοιμος να χτυπήσει με δύναμη το παράθυρο του αυτοκινήτου. «Σ’ έπιασα, Φύλακα» έγινε ο τίτλος της επίμαχης φωτογραφίας, αναφορά στο αριστούργημα του Σάλιντζερ «Ο φύλακας στη σίκαλη» (που έχει μεταφράσει δεξιοτεχνικά στα ελληνικά η Τζένη Μαστοράκη, εκδ. Γράμματα).
Η ταινία «Επαναστάτης στη σίκαλη», που προβάλλεται στις αίθουσες, παρακολουθεί τον Σάλιντζερ στα νιάτα του, όταν γράφει τον «Φύλακα» και γίνεται διάσημος χάρη σε αυτόν, έως την περίοδο που ο ανθρωποδιώκτης μέσα του τον κατακλύζει και αποφασίζει να αποσυρθεί από κάθε δημοσιότητα. «Ζήλεψα τις σκηνές όπου τον βλέπουμε νεαρό να χορεύει σουίνγκ και να ξενυχτάει σε τζαζ κλαμπ της Νέας Υόρκης το 1939, να παρακολουθεί μαθήματα δημιουργικής γραφής στο Κολούμπια και να γράφει διηγήματα», λέει ξελιγωμένος ο κύριος Γκρι, προσθέτοντας ωστόσο: «Δεν τον ζηλεύω για τη συμμετοχή του στην απόβαση στη Νορμανδία –στην ακτή “Γιούτα”– και κυρίως στην εκστρατεία στο δάσος του Χέρτγκεν, όπου το γερμανικό πυροβολικό καθήλωσε τη μεραρχία στην οποία υπηρέτησε ο Σάλιντζερ, επί ένα ολόκληρο τρίμηνο το 1944. Οι Αμερικανοί είχαν συνολικά 140.000 απώλειες. Αναπόφευκτα υπέφερε αργότερα από αυτό που ξέρουμε σήμερα ως μετατραυματικό σύνδρομο άγχους ή από αυτό που αποκαλούσαν τότε οι στρατιωτικοί ψυχίατροι “κόπωση μάχης” (Battle Fatigue)». Την οποία μάλλον δεν ξεπέρασε ποτέ. Ο «Φύλακας στη σίκαλη» είναι ένα κοσμαγάπητο μυθιστόρημα που ο Σάλιντζερ δούλεψε όντας μάχιμος στην Ευρώπη. Φαινομενικά ουδεμία σχέση έχει με πόλεμο. Ενα πεζό ποίημα-ύμνος είναι στην άρνηση της ενηλικίωσης μέσα από τον αλησμόνητο έφηβο Χόλντεν Κόλφιλντ. Πόσο βάναυση όμως είναι η μύηση στην ενηλικίωση εξαιτίας του πολέμου, ε; Και, σε μικρότερο βαθμό, λόγω της φήμης, της επαγγελματικής εργασίας, της πατρότητας…
«Μήπως είναι αυτή η ψύχωση του Σάλιντζερ με τη νεανική αθωότητα που τον έκανε κτήνος;» αναρωτιέται ο κύριος Γκρι. «Μυθοποίησε την αγνότητα της νιότης αλλά απέναντι στα παιδιά του αποδείχθηκε ανεπαρκής. Η πεισματική –όσο και μάταιη– άρνησή του να ενηλικιωθεί, να αναλάβει ευθύνες, να κάνει λάθη, να μην είναι θεός, δεν είναι που τον μετέτρεψε σε έναν μισάνθρωπο που καταδυνάστευε όποιον έζησε στο πλάι του;».
Μεγάλος συγγραφέας, μικρός άνθρωπος – παλιά, γνωστή ιστορία αυτή. Κρατάμε το πρώτο. «Σήμερα, προτιμώ να τον θυμάμαι για ένα εκπληκτικό του διήγημα, από το βιβλίο “Εννέα ιστορίες”», λέει ο κύριος Γκρι (στα ελληνικά από τις εκδόσεις Καστανιώτη σε ωραία μετάφραση του Αχιλλέα Κυριακίδη). «Το “Για την Εσμέ”, που αρχικά δημοσιεύθηκε στο The New Yorker το 1950 και έγινε ανάρπαστο. Μια πολεμική ιστορία χωρίς καθόλου πόλεμο που τη διακρίνει μια λεπτή, εύθραυστη ισορροπία αθωότητας και ενοχής. Αυτό ακριβώς δεν βρίσκεται στην καρδιά κάθε ενηλικίωσης;».