Σε νέο αδιέξοδο αντί για εκτόνωση της έντασης οδηγούνται οι σχέσεις μεταξύ Καταλωνίας και ισπανικής κυβέρνησης. Ελάχιστα λεπτά πριν την εκπνοή της διορίας από τη Μαδρίτη ο Καταλανός ηγέτης, Κάρλες Πουτζδεμόν κατέστησε γνωστό με επιστολή του ότι θα προχωρήσει σε ρητή ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της επαρχίας εάν η Μαδρίτη δεν αποδεχτεί την πρόσκληση σε διάλογο.
Οπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στη σχετική επιστολή, «το τοπικό κοινοβούλιο θα μπορούσε να ψηφίσει με στόχο την ανεξαρτησία από την Ισπανία, εάν η ισπανική κυβέρνηση εξακολουθήσει να εμποδίζει τον διάλογο και επιμείνει στα μέτρα καταστολής».
Από την πλευρά της η ισπανική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι προγραμματίζει για το Σάββατο υπουργικό συμβούλιο ώστε η Μαδρίτη να ενεργοποιήσει το άρθρο 155 που θα της επιτρέψει να αναστείλει την πολιτική αυτονομία της Καταλωνίας.
«Το υπουργικό συμβούλιο θα εγκρίνει τα μέτρα, τα οποία θα πρέπει να περάσουν στη συνέχεια από τη Γερουσία, ώστε να προστατευτεί το γενικό συμφέρον όλων των Ισπανών», διευκρινίζει η ανακοίνωση της Μαδρίτης. Πρόκειται για ένα μέτρο που δεν έχει χρησιμοποιηθεί ποτέ τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες, από τότε που αποκαταστάθηκε η δημοκρατία.
Η ισπανική κυβέρνηση καλείται τώρα να διευκρινίσει ποια θα είναι τα μέτρα αυτά που θέλει να επιβάλει στην Καταλωνία και να τα φέρει προς ψήφιση στην ισπανική Γερουσία. Ήδη η ισπανική κυβέρνηση έχει αναλάβει τον έλεγχο των οικονομικών της επαρχίας. Επίσης μπορεί να αναλάβει τον έλεγχο της αστυνομίας της και να αντικαταστήσει τους αυτονομιστές ηγέτες.
Η έγκριση και μόνο του Λαϊκού Κόμματος θα ήταν αρκετή ώστε να περάσει το μέτρο, αλλά ο Ισπανός πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι, είχε συζητήσεις και με ηγέτες της αντιπολίτευσης προκειμένου να εξασφαλίσει ακόμα μεγαλύτερη στήριξη.
Υπενθυμίζεται ότι η Μαδρίτη είχε δώσει προθεσμία ως σήμερα στις 10:00 (τοπική ώρα, 11:00 ώρα Ελλάδας) στον πρόεδρο της Καταλωνίας να πάρει πίσω την απόφασή του να κηρύξει μονομερώς την ανεξαρτησία της επαρχίας.
Απέναντι πάντως στο ενδεχόμενο ο Κάρλες Πουτζδεμόν να προκήρυσσε εκλογές στην Καταλωνία, πηγές από την ισπανική κυβέρνηση ανέφεραν την Τετάρτη ότι σε αυτή την περίπτωση η Μαδρίτη δεν θα αναστείλει την αυτονομία της επαρχίας.
Στο μεταξύ ο Πουτζδεμόν βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο: μέσα στον ετερόκλιτο συνασπισμό που τον ανέδειξε στην εξουσία, κάποιοι επιθυμούν να κάνει πίσω, ενώ άλλοι τον πιέζουν να προχωρήσει.
Οι εκλογές θα του επέτρεπαν να υποχωρήσει χωρίς «να ταπεινωθεί». Τότε οι Καταλανοί θα έχουν την ευκαιρία να ψηφίσουν για να εκφράσουν τη γνώμη τους και η Μαδρίτη θα έχει την ευκαιρία να πραγματοποιήσει εκστρατεία για να τους κερδίσει.
Όμως «αν κερδίσουμε έστω και μία ψήφο περισσότερη από το 50%, θα φύγουμε», δήλωσε ένα στέλεχος των αυτονομιστών στο AFP, θέλοντας να διατηρήσει την ανωνυμία του.
Ο δρόμος, καθοριστικός παράγοντας
Σε κάθε περίπτωση το 40% με 50% των Καταλανών τάσσεται υπέρ της ανεξαρτησίας, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις. Και πολλοί αισθάνονται εδώ και χρόνια «ταπεινωμένοι» από την πολιτική των συντηρητικών, οι οποίοι το 2010 κέρδισαν τη μερική ακύρωση του καθεστώτος βάσει του οποίου η Καταλονία είχε μεγαλύτερη αυτονομία.
Στην κυβέρνηση κάποιοι βασίζονται στην απροθυμία των Καταλανών να ζήσουν μια μεγάλη οικονομική κρίση που θα προκληθεί από την πολιτική αστάθεια και η οποία θα οδηγήσει στην απώλεια χιλιάδων θέσεων εργασίας στον τουρισμό, αλλά και τη φυγή εταιρειών και επενδύσεων από την επαρχία.
Όσοι πληγούν περισσότερο, θα γυρίσουν την πλάτη στους πιο «ριζοσπάστες».
Όμως η καταλανική κυβέρνηση διαθέτει μεγάλη βάση υποστηρικτών. Στη διάρκεια του δημοψηφίσματος χιλιάδες άνθρωποι αψήφησαν τη Μαδρίτη και έκρυψαν κάλπες ή αντιστάθηκαν ειρηνικά μπροστά από τα εκλογικά κέντρα. Αυτοί παραμένουν κινητοποιημένοι. Και οι πιο αποφασισμένοι από αυτούς θα μπορούσαν να προσπαθήσουν «να παραλύσουν την Καταλονία» μπλοκάροντας τις υποδομές της.
Εξωτερική πίεση
Ο Ραχόι όπως και ο Πουτζδεμόν δεν μπορούν να αγνοήσουν την πίεση από το εξωτερικό: ανήσυχοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, ξένοι επενδυτές, τράπεζες και οίκοι αξιολόγησης.
Ένας πόλεμος εντυπώσεων διεξάγεται επίσης και σε επίπεδο ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με τους αυτονομιστές να παίζουν το παιχνίδι της «δημοκρατίας εναντίον της καταστολή της Μαδρίτης», η οποία δυσκολεύεται να εξηγήσει ότι τα δικαιώματα των Καταλανών που είναι κατά της ανεξαρτησίας παραβιάζονται επίσης.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ, REUTERS