Μια ματιά στον κάδο απορριμμάτων της γειτονιάς και θα καταλάβετε ότι ο Έλληνας δεν δείχνει μεγάλη εκτίμηση για το παλιό. Οτιδήποτε ανήκει στο παρελθόν θεωρείται περίπου άχρηστο. Κάποια αντικείμενα, ωστόσο, μπορεί να αποτελούν μέρος της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και είναι σημαντικό να διασωθούν. Όπως τα αρχεία μιας άλλης εποχής. Ένα πακέτο χαρτιά με κιτρινισμένες σελίδες μπορεί να μην έχει αξία για εσάς, αλλά είναι απαραίτητο υλικό για έναν επιστήμονα που μελετάει την ιστορία της Ελλάδας.
«Πολλοί άνθρωποι μοιράζουν παλιές οικογενειακές φωτογραφίες στο Facebook και όλοι συγκινούνται, χωρίς οι περισσότεροι να γνωρίζουν την πιθανή αξία τους», λέει ο Γιάννης Γονατίδης, ο οποίος με άλλους τέσσερις ιστορικούς ίδρυσαν την ομάδα «Αρχείων Τάξις» και σχεδίασαν την Archive Alert, μια ψηφιακή πλατφόρμα που έχει σκοπό τη διάσωση αρχειακών τεκμηρίων.
«Ο κόσμος δεν δείχνει ευαισθησία στο θέμα αυτό. Η αρχειακή συνείδηση όμως καλλιεργεί κατ’ επέκταση την ιστορική», υπογραμμίζει ο Γ. Γονατίδης. Πώς λειτουργεί το Archive Alert; Μεμονωμένα άτομα ή φορείς μπορούν να εγγραφούν στην πλατφόρμα και να δηλώσουν υλικό που θεωρούν ότι κινδυνεύει να καταστραφεί για
διάφορους λόγους. Η ομάδα των ιστορικών ελέγχει την πληροφορία και μετά ενημερώνει την Κεντρική Υπηρεσία των Γενικών Αρχείων του Κράτους σχετικά με το εύρημα. «Μόνο οι αρμόδιοι φορείς μπορούν να αποφασίσουν σε ποιο βαθμό θα καταστραφεί ένα αρχείο, έτσι ώστε να μη χαθούν σημαντικές πληροφορίες».
Η πλατφόρμα Archive Alert χρηματοδοτήθηκε από το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση, εγκαινιάστηκε στις αρχές Φεβρουαρίου και μέχρι σήμερα έχει βοηθήσει στη διάσωση έξι περιπτώσεων αρχειακού υλικού, από την Πρέβεζα και τη Θεσσαλονίκη έως τις Κυκλάδες και την Καλαμάτα. ■