Οι επίμονες παθογένειες της ελληνικής οικονομίας και οι δυσχέρειες στην αντιμετώπισή τους ήταν το θέμα της εκδήλωσης που έλαβε χώρα το βράδυ της Δευτέρας στην αίθουσα Hong Kong του London School of Economics, με αφορμή την έκδοση του συλλογικού τόμου «Beyond Austerity». Στην εκδήλωση συμμετείχαν τρεις από τους επιμελητές του βιβλίου – ο Δημήτρης Βαγιανός του LSE, o Κώστας Μεγήρ του Yale και ο γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ Νίκος Βέττας. Το βιβλίο σχολίασαν ο Γιάννης Μανουηλίδης, εταίρος στην δικηγορική εταιρεία Allen & Overy και ο καθηγητής Οικονομικών του LSE Ρικάρντο Ρέις.
Ο κ. Βαγιανός ανέδειξε το γεγονός ότι η διολίσθηση της ελληνικής οικονομίας είναι ένα μακροχρόνιο φαινόμενο, που ξεκίνησε πολύ πριν από την κρίση. Οπως ανέφερε, το 1980 η Ελλάδα ήταν 14η μεταξύ των 28 χωρών που αποτελούν σήμερα την Ε.Ε. σε κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Το 2016, είχε πέσει στην 26η θέση. Μία από τις βασικές αιτίες, όπως εξήγησε, είναι το εξαιρετικά χαμηλό επίπεδο των ξένων άμεσων επενδύσεων: η Ελλάδα ήταν τελευταία στην Ε.Ε. στον σχετικό δείκτη την περίοδο 2008-12 (0,7% του ΑΕΠ έναντι ευρωπαϊκού μ.ό. 2,7%), αλλά ήταν ουραγός και στην περίοδο 2001-7 (26η στην Ε.Ε., με τις ξένες άμεσες επενδύσεις να περιορίζονται στο 1% του ΑΕΠ έναντι ευρωπαϊκού μ.ό. 4,5%).
Ο κ. Μεγήρ εστίασε στις συνέπειες του «περίπλοκου» φορολογικού συστήματος και των πολύ υψηλών εισφορών, που, όπως είπε, αποτελούν μορφή «επιδότησης της άτυπης οικονομίας». Πρότεινε μάλιστα μία ριζική φορολογική μεταρρύθμιση, εστιασμένη στη φορολόγηση της κατανάλωσης, με έναν ενιαίο συντελεστή ΦΠΑ στο 27% και κατάργηση του φόρου εισοδήματος για όλους πλην του πιο εύπορου τετάρτου του πληθυσμού.
Ο κ. Βέττας τόνισε ότι η κατάρρευση στις επενδύσεις (ξένες και εγχώριες) επί κρίσης οφείλεται σε σημαντικό βαθμό στην αβεβαιότητα σχετικά με το Grexit – και ότι σε αυτό το μέτωπο «τα προγράμματα διάσωσης απέτυχαν παταγωδώς». Σημείωσε, δε, ότι οι διαρθρωτικές αδυναμίες που αναλύονται στο βιβλίο δεν αφορούν μόνο την Ελλάδα, καθώς μεγάλες οικονομίες όπως η Γαλλία και η Ιταλία αντιμετωπίζουν «μεγάλα ερωτήματα» λόγω του συνδυασμού υψηλού χρέους, χαμηλής παραγωγικότητας και αρνητικών δημογραφικών προοπτικών.
Ο κ. Μανουηλίδης σημείωσε ότι καμία ελληνική κυβέρνηση δεν είχε κάποιο εναλλακτικό σχέδιο να προτείνει στους πιστωτές: «Απλά αποδεχόμασταν ό,τι μας πρότειναν». Ο κ. Ρέις παρατήρησε ότι μπορεί το ευρώ να μην ήταν η πηγή του ελληνικού προβλήματος, αλλά συνέβαλε στην όξυνσή του.
Ο συντονιστής της βραδιάς, ο γνωστός αρθρογράφος Χιούγκο Ντίξον, έθεσε το πιο κρίσιμο ερώτημα: έχει χαθεί η ώθηση που δίνει η κρίση για αλλαγή του συστήματος; Ο κ. Βέττας απάντησε ότι δεν έχει χαθεί, «επειδή η κρίση δεν έχει τελειώσει».