Oι κινηματογραφόφιλοι οι οποίοι ανήκουν πολιτικά στον αριστερό-σοσιαλιστικό χώρο τον λατρεύουν σαν θεό. Οι υπόλοιποι απλώς θαυμάζουν το έργο του. Είναι δύσκολο, άλλωστε, να αγαπάς το σινεμά και να μη θαυμάζεις ταινίες όπως το «Κes», το «Γη και ελευθερία» ή το «Ο άνεμος χορεύει τo κριθάρι». Ο Κεν Λόουτς, μισόν αιώνα πια στο κουρμπέτι, όπως επισήμανε ο ίδιος αυτοσαρκαστικά, μας επισκέφθηκε με αφορμή το 30ό Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου και συνομίλησε χθες με το κοινό σε μια ανοικτή εκδήλωση στα γραφεία της ΕΣΗΕΑ.
Φυσικά, με έναν τέτοιο καλεσμένο, η κουβέντα δεν θα μπορούσε παρά να είναι έντονα πολιτική: Brexit, Ευρωπαϊκή Ενωση, Ελλάδα, Αριστερά, καταλανικό δημοψήφισμα, πολιτικός ρόλος της τέχνης… για πάνω από μία ώρα ο Βρετανός κινηματογραφιστής δέχθηκε καταιγισμό ερωτήσεων, στις οποίες, προς τιμήν του, δεν απάντησε παριστάνοντας τον ειδήμονα ή –ακόμα χειρότερα– κάνοντας επίδειξη συγκαταβατικού διδακτισμού. Είναι χαρακτηριστικό πως πολλές απαντήσεις του ξεκινούσαν με τη φράση «πραγματικά δεν ξέρω…».
Αυτό, βεβαίως, δεν σημαίνει πως δεν έχει άποψη: «Το πρόβλημα με τη διαδικασία του Brexit είναι ότι όλοι ενδιαφέρονται πώς θα επηρεάσει τις αγορές και τις μεγάλες επιχειρήσεις και καθόλου για τον απλό κόσμο. Το χειρότερο που μπορείς να πεις σε έναν Βρετανό πολιτικό σήμερα είναι ότι στέκεται ενάντια στις επιχειρήσεις (anti-business). Το ίδιο, κατά περίεργο τρόπο, συμβαίνει και με στην Καταλωνία, που είναι τώρα στην επικαιρότητα. Ακούμε τους υποστηρικτές της ανεξαρτησίας και κανένας τους δεν κάνει σοβαρή κουβέντα για κοινωνική αλλαγή, κι ας υπάρχουν και εκεί, όπως στην υπόλοιπη Ισπανία, σοβαρά προβλήματα φτώχειας και ανεργίας. H ειρωνεία είναι ότι, ενώ η ιδεολογία του καπιταλισμού σήμερα μοιάζει πανίσχυρη, η πρακτική του είναι πραγματικά αδύναμη. Η Αριστερά, ωστόσο, σε αντίθεση με το παρελθόν, δεν πρωταγωνιστεί πια σε επίπεδο ιδεών και αυτό πρέπει να το αλλάξουμε», είπε σχετικά με τις εξελίξεις στη χώρα του ο κ. Λόουτς. Δήλωσε δε υποστηρικτής των Εργατικών του Τζέρεμι Κόρμπιν, στον οποίο εναποθέτει πολλές ελπίδες, αρκεί, όπως τόνισε, «να κρατήσει την ίδια στάση και όταν έρθει στην εξουσία».
Η Ευρώπη
Οταν η συζήτηση ανοίγεται περισσότερο στην Ευρώπη, ο σκηνοθέτης διαλέγει με προσοχή τα λόγια του: «Εγώ και πολλοί άλλοι ψηφίσαμε κατά του Brexit γιατί θέλαμε να παραμείνουμε στην Ευρώπη ώστε να την αλλάξουμε. Θέλουμε μια Ευρώπη της ισότητας, οικονομικής και κοινωνικής, για τους πολλούς κι αυτό σήμερα δεν υφίσταται. Για να το πετύχουμε, χρειαζόμαστε ένα διεθνές πολιτικό κίνημα με διαφορετικές προτεραιότητες· υπάρχουν πολλοί που το καταλαβαίνουν αυτό τώρα. Η ανάλυση είναι κοινή, το θέμα είναι να περάσουμε και στην πράξη».
Οσο για τον ρόλο του κινηματογραφιστή σήμερα, ο Κεν Λόουτς έχει μία από τις πιο στακάτες και σίγουρες απαντήσεις του: «Να λέει την αλήθεια! Ο τρόπος μπορεί να ποικίλλει, το στυλ να είναι διαφορετικό κι αυτό είναι πολύ καλό· να εκμεταλλευόμαστε τη φαντασία των δημιουργών χωρίς περιορισμούς, εκτός μόνο της αλήθειας. Γενικότερα οποιαδήποτε πρόταση ξεκινάει με “Το σινεμά πρέπει…” δεν θέλω να την ακούσω!». Παρ’ όλα αυτά, είναι φανερό πως πιστεύει βαθιά στην έννοια του πολιτικά φορτισμένου κινηματογράφου. «Οι καλλιτέχνες έχουμε τη δυνατότητα, μέσω των έργων μας, να δείχνουμε τις μεγάλες ιδέες. Να υποστηρίζουμε εκείνους που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή και παίρνουν τις δύσκολες αποφάσεις. Και υπό αυτό το πρίσμα είμαστε βέβαια προνομιούχοι».