«Το μόνο πράγμα που χρειάζεσαι ως επισκέπτης στην Ελλάδα είναι μία φέτα ωραίο ψωμί με καλό ελαιόλαδο, εκεί βρίσκεται η πραγματική ομορφιά αυτού του τόπου». Τάδε έφη Patrick Chappatte, ο διάσημος σκιτσογράφος των New York Times. Αφήνοντας για λίγο τα αιχμηρά πενάκια του, δοκίμασε, μαζί με άλλες σημαίνουσες προσωπικότητες, ελληνικές γεύσεις στο Περιστύλιο του Ζαππείου, στο δείπνο που οργάνωσε ο «Γαστρονόμος» στο πλαίσιο του Athens Democracy Forum. Tο διεθνούς εμβέλειας συνέδριο διοργανώθηκε για 5η χρονιά στην Αθήνα από τους New York Times σε συνεργασία με την «Καθημερινή», τον Δήμο Αθηναίων και το Ταμείο Δημοκρατίας του ΟΗΕ. Oμιλητές όπως η Μάργκοτ Βάλστρομ, υπουργός Εξωτερικών της Σουηδίας, ο πρώην γ.γ. του ΟΗΕ Κόφι Ανάν, ο Φελίπε Γκονζάλες, πρωθυπουργός της Ισπανίας από το 1982 έως το 1996, o Αμερικανός οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν και άλλοι άνοιξαν διάλογο για διάφορα ζητήματα, όλα κάτω από την ομπρέλα του φετινού θέματος «Λύσεις για έναν κόσμο που αλλάζει».
Το πρώτο βράδυ του συνεδρίου, στις 13 Σεπτεμβρίου, την επομένη των Βραβείων Ποιότητας, ο «Γαστρονόμος» και οι σεφ του περιοδικού ανέλαβαν να διοργανώσουν μια γαστρονομική έκπληξη, ένα νόστιμο καλωσόρισμα με εκλεκτούς μεζέδες στο Περιστύλιο του Ζαππείου. Τα γαλλικά φιλέτα, η σαμπάνια, το βούτυρο, ο αστακός και το χαβιάρι δεν είχαν καμία θέση εδώ. Αντίθετα, αφθονία είχαμε σε ντομάτα, κάππαρη, μελιτζάνα, ελληνικά ψάρια, σαντορινιό κρασί και ελαιόλαδο. Οι σεφ μαγείρεψαν με ταπεινά υλικά, αναδεικνύοντας τον θησαυρό της αγροτικής παραγωγής μας. Έμπειροι όλοι, με γνώσεις στη διαχείριση των υλικών και φειδώ στον εντυπωσιασμό, υπερασπίστηκαν τις ελληνικές ντελικατέτσες και την τοπική κουζίνα μπροστά στους σημαντικούς καλεσμένους του εξωτερικού.
«Στη Γενεύη όπου ζω δεν μπορείτε να φανταστείτε πόσο κακή, πόσο άνοστη είναι η χωριάτικη. Το ίδιο και η κάππαρη και οι ελιές, ακόμα και οι Καλαμών, όταν δεν είναι πολύ καλής ποιότητας, γεύεται κανείς μόνο την αλμύρα τους», διαπιστώνει ο Patrick Chappatte και μοιραία κάνει τη σύγκριση με τις ελιές που δοκίμαζε εκείνη την ώρα. Η καππαροσαλάτα που είχε μαγειρέψει ο Χριστόφορος Πέσκιας περιείχε βασικά δύο υλικά: κρεμμύδι και κάππαρη, με καταγωγή από τη Σίφνο. Είχε κάνει σύβραση με τα καππαρόφυλλα και το καραμελωμένο κρεμμύδι. Αψιά και γλυκιά η γεύση της, ξάφνιασε τους καλεσμένους. Η άγρια κάππαρη που φυτρώνει πάνω στους κυκλαδίτικους βράχους έγινε αφορμή για να σταματήσουν πολλοί από τους παρευρισκομένους μπροστά στον πάγκο του και να τη δοκιμάσουν. «Είναι εξαιρετική η γεύση της. Ενώ έχω επισκεφτεί τη Σίφνο, δεν γνώριζα πως παράγεται κάππαρη στο νησί», δηλώνει απορημένος ο James Bennet, υπεύθυνος σελίδων γνώμης των New York Times. Αναρωτιέμαι αν στη Νέα Υόρκη έχουν πρόσβαση σε τέτοιου είδους προϊόντα, μικρής παραγωγής, για να λάβω την απάντηση πως φυσικά και υπάρχει κάθε λογής βαζάκι στα αχανή ράφια των παντοπωλείων της μητρόπολης, ωστόσο συνήθως δεν πρόκειται για ελληνικά. «Στη Νέα Υόρκη μπορεί κανείς να δοκιμάσει τα πάντα, αλλά πρέπει να διαθέτει αρκετά χρήματα για το φαγητό, καθώς είναι υπερκοστολογημένο», υποστηρίζει ο Stephen Dunbar-Johnson, πρόεδρος του The New York Times International, που με περίσσια ευγένεια ευχαρίστησε για το σπουδαίο φαγητό που μαγείρεψαν οι σεφ εκείνο το βράδυ.
Με τις ζουμερές, όψιμες ντομάτες του Σεπτεμβρίου ο Λευτέρης Λαζάρου έφτιαξε ένα ολόδροσο, φίνο άρτυμα για το ψάρι στην «αθηναϊκή», ενώ τις πατάτες Νάξου τις σέρβιρε σαν κρέμα με καπνιστό ηπειρώτικο χέλι, την ταραμοσαλάτα με κρητικό παξιμάδι από χαρούπι και λαβράκι καρπάτσιο. Κεμπάπ με γιαουρτένια σάλτσα, ψητό χταπόδι με ρίγανη, ούζο και κρίταμα, ντολμαδάκια μελιτζάνας με κιμά και ντοματοσαλάτα έφτιαξε η Νένα Ισμυρνόγλου, εδέσματα που διαφήμιζαν από στόμα σε στόμα οι παρευρισκόμενοι. Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος των New York Times, Mark Thompson, στάθηκε στον πάγκο της ζητώντας πληροφορίες για τα υλικά και το μαγείρεμα. Στο πόστο της Ευδοκίας Φυλακούρη οι μαρινάτες ελιές με λεμόνι, κόλιανδρο και δίκταμο, και ο τραχανάς με μυρωδικά και αριάνι περιέγραψαν γευστικά την απλότητα της υπαίθρου. Μαστίχα, ροδόνερο και ταχίνι μοσχοβολούσε η γωνιά του Στέλιου Παρλιάρου, που κερνούσε πολίτικο χαλβά, ρεβανί και εργολάβους-μακαρόν.
Από τα καλύτερα της βραδιάς, κατά γενική ομολογία των καλεσμένων, ήταν τα λεμονάτα γεμιστά κολοκυθάκια του Αστέριου Κουστούδη. Μάλιστα, σερβίραμε κολοκύθια γεμιστά. Ένα πιάτο κλασικό, της παραδοσιακής κουζίνας, που ο σεφ είχε μεταμορφώσει σε ένα αέρινο, σύγχρονο φαΐ, με τον αφρό από κρέμα γιαουρτιού να συμπλήρωνει το αυγολέμονο. Η αρχική εντύπωση ρουστίκ και σπιτική, σαν να το είχε φτιάξει μαγείρισσα στο σπιτικό της. Στο τέλος όμως σου έμενε μια γεύση ιδιαίτερη, λεπτή και δυνατή μαζί.
Σε κανέναν πιθανότατα δεν έλειψε ο σολομός, τα βολοβάν, η τρούφα, η κρέμα γάλακτος. Τα έχουν ξαναδοκιμάσει κι αλλού. Δεν ευλογούμε τα γένια μας. Υπερηφανευόμαστε πως η ελληνική κουζίνα, μαγειρεμένη στο σήμερα, με σύγχρονο τρόπο και με ντόπια υλικά, είναι αξεπέραστης νοστιμιάς και μπορεί να γίνει η καλύτερη διαφήμιση της χώρας, είτε δεξιώνεσαι δημόσια πρόσωπα και opinion makers είτε έχεις ταβέρνα στην Πλάκα ή στις Κυκλάδες και ταΐζεις περαστικούς και τουρίστες. Όλοι αυτοί καλό είναι να ξανάρθουν.