Δεν κρίνουμε, βρίζουμε. («Καθυστερημένοι», «διαπλεκόμενοι φασίστες που τρώτε ό,τι σας σερβίρουν» κ.ο.κ.) Καθημερινά τα αναιδή λόγια μεταξύ δημόσιων και μη προσώπων, οι αναρτήσεις χαμαιτυπείου στα κοινωνικά δίκτυα, οι ακοσμίες, οι σκαιότητες, οι εμπαθείς και αλλοπρόσαλλες τοποθετήσεις. Ενας χολωμένος οργίλος αψίθυμος λόγος που υιοθετούμενος ευρέως, γίνεται στοιχείο της ασταθούς μας κανονικότητας. Η «δημοκρατία» της ελευθεροστομίας και των παλικαρισμών. Προτιμούμε την ευκολία του φτυσίματος, τις ποδοσφαιροποιημένες ατάκες αντιπαλότητας από την επιχειρηματολογία. Που σίγουρα δεν είναι εύκολη υπόθεση. Είναι δεξιότητα να σκέφτεσαι πάνω στη σκέψη σου ώστε να εντοπίζεις τα δυνατά ή αδύνατα σημεία της και να την εκθέτεις βελτιωμένη. Οπως έλεγαν και οι αρχαίοι, τα επιχειρήματα μυρίζουν λυχνάρι. Κι εμείς είμαστε θερμοκέφαλοι, παρορμητικοί, εγωιστές, μακριά από επίπονες διαδικασίες. Διότι κάθε συλλογισμός είναι μια προσπάθεια να εντοπιστεί και να απαντηθεί ένα ερώτημα, να επιστρατευτούν πληροφορίες, υποθέσεις και ερμηνείες μέσω των οποίων θα καταλήξουμε κάπου. Είναι η προθυμία να επανεξετάσουμε τεκμηριωμένες κρίσεις. Είναι η ικανότητα να συλλαμβάνουμε τα υφέρποντα, υπονοούμενα προβλήματα και να τα περιγράφουμε.
Ομως εμείς καταφεύγουμε στην οικεία πρακτική, «αν δεν μπορείς να τους πείσεις, εξόργισέ τους – ή μπέρδεψέ τους». Με ύβρεις. Αλλά και με πλάνες, που δεν είναι πάντα εύκολο να αναγνωριστούν μέσα σε ρητορικές που συσκοτίζουν και εκμεταλλεύονται συναισθήματα και ψυχολογικές αδυναμίες.
Δεν αντιλέγει κανείς. Το άγχος των πολιτικών, κάθε φορά να ξεφορτώνονται το πολιτικό κόστος, είναι πολύ μεγάλο. Αλλά δεν είναι αυτός ο λόγος που «εκτροχιάζονται». Είναι το απελπιστικό κενό πολιτικού περιεχομένου, η τρομακτική ένδεια πραγματικών αντιθέσεων. Δεν υπάρχουν λόγια που να γυρίσουν το ποτάμι. Μόνο οργή. Και για τον οργίλο, που έχει εγκατασταθεί άνετα στην κατάσταση του απρόσβλητου (λόγω επωνυμίας ή ανωνυμίας), όλα είναι ευμετάβολα επιφαινόμενα του ίδιου κακού: της ύπαρξης του αντιπάλου. Οι ύβρεις εναντίον του αλληλοποδοπατούνται λες και καμιά τους δεν μπορεί να φανεί πειστική. Σημάδια μιας «Εδέμ» της κατάπτωσης, όπου το πνεύμα εξασθενεί από τις νοερές πυρκαγιές και τη στάχτη των προσβλητικών λέξεων.