Ιδού η Ρόδος, hic salta

1' 46" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Νέα τροφή για σχόλια έδωσε ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, κλείνοντας το σημείωμα-απάντηση στην κριτική της Ν.Δ. για τον προϋπολογισμό με την πασίγνωστη φράση του Αισώπου «Ιδού η Ρόδος ιδού και το πήδημα» όχι στα ελληνικά, αλλά στα λατινικά, Hic Rhodus, hic salta. Οπως ερμηνεύτηκε, υιοθέτησε τη λατινική μετάφραση διότι αυτήν χρησιμοποιούσαν οι αγαπητοί σε αυτόν Μαρξ και Χέγκελ. Αγνωστο τι στην πραγματικότητα ώθησε τον υπουργό Οικονομικών στο Hic Rhodus, hic salta – το πιθανότερο η παιδεία του και όχι η ιδεολογία του. Γεγονός παραμένει, πάντως, ότι το ρητό ανακαλείται συχνότατα από τους πολιτικούς: αποτελεί τη στομφώδη αρχαιοπρεπή προτροπή-πρόκληση στον πολιτικό αντίπαλο, την κορωνίδα της κλιμάκωσης ενός λόγου που συνήθως αποσκοπεί στο να σκεπάσει τα κρίσιμα με έναν γλωσσικό θόρυβο.

Οσο για τον Χέγκελ, μια και έγινε λόγος, μάλλον δεν χρησιμοποιούσε την παροιμιώδη έκφραση για κάθε κομπαστή άνδρα, που του έφερναν τη Ρόδο στην αυλή του. Οπως σημειώνεται (βλ. Isaiah Berlin Virtual Library), την παρέθεσε πρώτα στα ελληνικά και μετά στα λατινικά στον πρόλογο της Φιλοσοφίας του Δικαίου και συνέχισε λέγοντας ότι με μια μικρή αλλαγή το ρητό θα μπορούσε να διαβαστεί στα γερμανικά ως «εδώ είναι το ρόδο, εδώ χόρεψε» (αναφορά στο ρόδο των εσωτεριστών Ερυθροσταυριτών), που επιδέχθηκε ερμηνείες όπως ότι η κοινωνία και όχι κάποια θεωρία προσφέρει ό,τι είναι αναγκαίο για την αλλαγή. Ή πως όλα εκπληρώνονται εδώ, όχι σε κάποιο ουτοπικό μέλλον. Ο Μαρξ, όπως αναφέρεται στις συζητήσεις των ειδημόνων, υιοθέτησε τη φράση και το μήνυμα του Χέγκελ «παραθέτοντας πρώτα τη λατινική φράση Hic Rhodus, hic salta και αμέσως μετά το “εδώ είναι το ρόδο, εδώ χόρεψε”, σαν να αποτελούσε μετάφραση της πρώτης, κάτι δύσκολο αφού η Ρόδος απέχει πολύ από το ρόδο»…

Πάντως, η όποια ανά τους αιώνες χρήση δεν στέρησε από τη φράση δύναμη και νόημα. Παραμένει από τις προσφιλείς εκφράσεις επωνύμων, κι από τις αγαπημένες του πρωθυπουργού, εντός κι εκτός Βουλής. Αλλά καμία δεν σκίασε εκείνη κατά την προεκλογική ομιλία του στη Ρόδο, τον Ιανουάριο του 2015: «Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα, λένε μερικοί. Λοιπόν ναι. Ιδού η Ρόδος. Και το πήδημα σε λίγες μέρες, με την ώθηση του ελληνικού λαού». Αλματα και πτώσεις ήδη με μακρά «βιογραφία».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή