Ο Ειδικός Φόρος Ακινήτων μπήκε στη ζωή μας με την ψήφιση του νόμου 3091/2002, ο οποίος αποσκοπεί στη δημιουργία αντικινήτρων και στην πάταξη της φοροαποφυγής, που παρατηρείται σε ακίνητα τα οποία ανήκουν σε εξωχώριες εταιρείες. Ως εξωχώριες (offshore) έχει επικρατήσει διεθνώς να θεωρούνται εταιρείες που δεν έχουν δραστηριότητα στη χώρα, στην οποία φέρονται ότι έχουν την καταστατική τους έδρα και των οποίων οι μετοχές ή οι τίτλοι παραστατικοί ιδιοκτησίας είναι κατά κανόνα ανώνυμοι. Για τις χώρες αυτές έχει επικρατήσει διεθνώς ο όρος «φορολογικός παράδεισος», γιατί επιτρέπει τη μη φορολόγηση της εξωχώριας εταιρείας ή τη φορολόγησή της κατά τρόπο ευνοϊκό. Οι φορολογικοί παράδεισοι απασχολούν διεθνείς οργανισμούς όπως ο Ο.Ο.Σ.Α., ο οποίος με βάση κριτήρια όπως αυτά της διαφάνειας και της φορολόγησης, χαρακτηρίζει μία χώρα ως φορολογικό παράδεισο και δημοσιεύει πίνακες των χωρών αυτών.
Η μυστικότητα, που περιβάλλει το ιδιοκτησιακό καθεστώς των εξωχώριων εταιρειών, είναι προφανές ότι παρέχει τη δυνατότητα στους πραγματικούς κυρίους των ακινήτων να παραμένουν ανώνυμοι και να φοροαποφεύγουν σε σχέση με το ακίνητο.
Από τον ειδικό φόρο εξαιρούνται, εταιρείες που έχουν την έδρα τους, σύμφωνα με το καταστατικό τους, στην Ελλάδα ή σε άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για την εξαίρεση των εταιρειών από το φόρο,πρέπει να συντρέχουν κάποιες προϋποθέσεις μεταξύ των οποίων και η δυνατότητα παροχής πληροφοριών και στοιχείων για τα φυσικά πρόσωπα που είναι οι πραγματικοί μέτοχοι ή εταίροι, σύμφωνα με τις ειδικότερες προϋποθέσεις που ορίζει ο νόμος (ύπαρξη φορολογικού μητρώου στην Ελλάδα κ.λπ.) και να το αποδεικνύουν με επικυρωμένο αντίγραφο του μετοχολογίου ή του καταστατικού ή του συστατικού εγγράφου της εταιρείας, κατά περίπτωση και σύμφωνα με τους κανόνες δημοσιότητας που προβλέπονται από τις σχετικές διατάξεις, καθώς και βεβαίωση της εκάστοτε αρμόδιας αρχής του Κράτους – Μέλους έδρας της εταιρείας, από την οποία να προκύπτουν τα στοιχεία των πραγματικών μετόχων (δικαιούχων) της εταιρείας την 1η Ιανουαρίου του έτους φορολογίας.
Στο σημείο αυτό είναι που κρυφτήκαμε στη μετάφραση. Διότι αρκετές χώρες της ευρωπαικής Ένωσης, όπως το Λουξεμβούργο, δεν έχουν κάποια δημόσια αρχή να πιστοποιεί/ βεβαιώνει το μετοχολόγιο Ανωνύμων εταιρείων και πάνω σε αυτό το κενό καταλογίστηκαν τεράστια ποσά φόρων. Ευτυχώς, ήρθε η πολ. 1056/2017 να λύσει το πρόβλημα και να δώσει το δικαίωμα στις εταιρείες, εφόσον δεν υπάρχει τέτοια αρχή ή αν η αρχή που υπάρχει δεν εκδίδει τη βεβαίωση, να προσκομίζουν υπεύθυνη δήλωση του νομίμου εκπροσώπου της εταιρείας ή της κάθε εταιρείας, η οποία συμμετέχει στη σύνθεση της ιδιοκτήτριας εταιρείας, για τα φυσικά πρόσωπα που κατέχουν τις μετοχές, μερίδια ή μερίδες αυτών, καθώς και για το ότι δεν είναι δυνατή η έκδοση βεβαίωσης από δημόσια αρχή. Και ενώ η Α.Α.Δ.Ε., μέσω της άνω εγκυκλίου, ευθυγραμμίστηκε στοιχειωδώς με την λογική, εξακολουθεί να υπάρχει πλειάδα ελεγχόμενων εταιρειών που κινδυνεύουν με δυσθεώρητους φόρους αφού οι αρμόδιες ΔΟΥ αρνούνται να εφαρμόσουν τις παραπάνω οδηγίες με το επιχείρημα ότι «δεν υπάρχει στην Πολ ρητή αναφορά ότι αυτή εφαρμόζεται σε εκκρεμείς υποθέσεις (!)». Το ότι η άποψη αυτή είναι νομικά εσφαλμένη απέδειξε και η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών της ΑΑΔΕ, όπου άγονται οι φορολογικές υποθέσεις πριν την προσφυγή του φορολογουμένου στα διοικητικά δικαστήρια. Αυτό διότι, κατά την αξιολόγηση εκκρεμών υποθέσεων, η άνω Υπηρεσία αναφέρεται ρητά στην Πολ 1056/2017 ως δεσμευτική (τουλάχιστον) για τα φορολογικά όργανα.
Αυτές είναι οι λεπτομέρειες που διακρίνουν το «δυσκίνητο – πολύπλοκο» επιχειρηματικό περιβάλλον από το «εχθρικό» περιβάλλον. Ξανά λοιπόν χαμένοι στη μετάφραση … ανύπαρκτοι φόροι βεβαιώνονται, τα διοικητικά όργανα «ψάχνουν» τη διοίκηση, όσοι τοποθέτησαν τα χρήματα τους νόμιμα στην ελληνική γη απορούν τι έφταιξε και οι επενδύσεις ταξιδεύουν ήδη για άλλες πολιτείες..!
Κωνσταντίνος Ράικος
Ιδρυτής και Διευθύνων Σύμβουλος της KRS Financial Control
Κάτοχος M.Sc/ Λογιστής και Ειδικός σε Φορολογικά Θέματα