Ο αυτοκράτωρ Τραϊανός και οι απαρχές της Ευρώπης
ΡΩΜΗ
Eνας γλάρος κλέβει τις εντυπώσεις σε αυτήν τη φθινοπωρινή λήψη της Ρώμης, με φόντο την Αγορά του Τραϊανού. Είναι μία φωτογραφία από τις πολλές που έστειλαν τα διεθνή πρακτορεία, καθώς η νέα έκθεση στην ιταλική πρωτεύουσα που συγκεντρώνει το ενδιαφέρον είναι αφιερωμένη στον αυτοκράτορα Τραϊανό (53-117 μ.Χ). Η έκθεση παρουσιάζεται στην εντυπωσιακή και μεγαλόπρεπη Αγορά του Τραϊανού, αλλά αυτό που προβάλλεται με την ευκαιρία αυτή είναι η ίδια η ιδέα της Ευρώπης, καθώς επί των ημερών του Τραϊανού η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία γνώρισε πρωτοφανή επέκταση. Ο Τραϊανός, ιταλοϊβηρικής καταγωγής, γεννήθηκε στην Ισπανία και πέθανε σε εδάφη που σήμερα ανήκουν στην Τουρκία. Αυτό το γεωγραφικό εύρος συμβολίζει, στο ελάχιστον, βεβαίως, τα δίκτυα της Ρώμης, τη φιλοδοξία της αυτοκρατορίας και την οικουμενικότητα του ρωμαϊκού τρόπου ζωής εκείνα τα χρόνια.
Αλλωστε, ο ίδιος ο τίτλος της έκθεσης, προσαρμοσμένος σε αυτό που θα ήθελε να ακούσει το σύγχρονο κοινό, μιλάει για τον «Τραϊανό, τον αρχιτέκτονα και δημιουργό της Ευρώπης». Είναι και άλλοι, φυσικά, που διεκδικούν αυτόν τον τίτλο, αλλά χωρίς αμφιβολία ο Τραϊανός ενίσχυσε την αυτοκρατορία και ενίσχυσε την επιρροή της σε Δύση και Ανατολή. Σήμερα, υπάρχει μια ολόκληρη θεώρηση για την ευρωπαϊκή ιδέα και τις απαρχές της, αλλά η έκθεση αυτή δίνει την ευκαιρία για συζήτηση γύρω από κοινό κώδικα αξιών, αλλά με ευρυχωρία για τις τοπικές ιδιαιτερότητες. Ο Τραϊανός, επίσης, προχώρησε την ανάπτυξη και την οργάνωση των κρατικών δομών, με τρόπο πλησιέστερο σε αυτό που αντιλαμβανόμαστε σήμερα, καθώς ενίσχυσε την κοινωνική πρόνοια αλλά και τη θέση της γυναίκας. Επιπλέον, μεγάλα τεχνικά έργα, που εξήραν την ικανότητα των Ρωμαίων στη μηχανική, ταυτίστηκαν με την περίοδο του Τραϊανού.
Η έκθεση χρησιμοποιεί ως «τεχνική» αφορμή την επέτειο των 1.900 χρόνων από τον θάνατο του Τραϊανού, αλλά σε επίπεδο συμβολισμού και επικοινωνιακής διαδικασίας στηρίζεται σε μια ανοικτή ερμηνεία της ίδιας της ιδέας της Ευρώπης. Η ιδέα του Τραϊανού ως αρχιτέκτονα της νεότερης ιδέας της Ευρώπης, με διάθεση οικουμενισμού, πέρα από τα όρια της Ευρασίας, είναι μια ιδέα που μπορεί να γίνει κατανοητή και αποδεκτή και από το σύγχρονο, διεθνές κοινό.
ΛΟΝΔΙΝΟ
Γκίλμπερτ και Τζορτζ, νέα έκθεση
Το καλλιτεχνικό δίδυμο Γκίλμπερτ και Τζορτζ επανεμφανίζεται με νέα ενότητα έργων, η οποία παρουσιάζεται αυτή την περίοδο στην White Cube Gallery, στο Λονδίνο. Η έκθεση με τίτλο «The Beard Pictures and their Fuckoshopy» αποτελείται από έργα «βίαια, παράδοξα, γκροτέσκ και θεότρελα». Είναι ο κόσμος αυτών των τόσο ιδιαίτερων Βρετανών, που είναι κομμάτι της βρετανικής καλλιτεχνικής σκηνής εδώ και δεκαετίες. Τα έργα τους είναι σαρκαστικές και ανατρεπτικές ακτινογραφίες του ίδιου τους του εαυτού.
ΜΑΔΡΙΤΗ
Εκθεση Ντε Κίρικο
«Ο κόσμος του Τζόρτζιο ντε Κίρικο, όνειρο ή πραγματικότητα» είναι ο τίτλος της μεγάλης έκθεσης που εγκαινιάστηκε πρόσφατα στο CaixaForum της Μαδρίτης (έως 18 Φεβρουαρίου). Παρουσιάζονται 142 έργα του Ιταλού καλλιτέχνη και συγγραφέα, που συνδέεται και με την Ελλάδα, αφού γεννήθηκε στον Βόλο το 1888. Τα έργα που περιλαμβάνονται στην έκθεση προέρχονται από την περίοδο 1913-1976 και συγκροτούν τον ιδιαίτερο μεταφυσικό και υπερρεαλιστικό κόσμο του Τζόρτζιο ντε Κίρικο.
ΚΑΛΙΦΟΡΝΙΑ
Οι φωτογραφίες του Πολ Τσάιλντ
Το πνεύμα της Γαλλίας, των πρώτων μεταπολεμικών χρόνων, από το 1948 έως το 1954, διαποτίζει τις φωτογραφίες του Πολ Τσάιλντ που παρουσιάζονται τώρα σε έκθεση στο Napa Valley Museum στο Yountville της Καλιφόρνιας. Στις φωτογραφίες πρωταγωνιστούν η γυναίκα του Τζούλια και οι κοινές τους περιπλανήσεις στη Γαλλία εκείνων των χρόνων, όταν το ζεύγος Τσάιλντ έμενε στην ευρωπαϊκή χώρα. Η έκθεση έχει τίτλο «Η Γαλλία σαν μια γιορτή, το φωτογραφικό ταξίδι του Πολ και της Τζούλια Τσάιλντ».
ΜΟΝΤΡΕΑΛ
Τζάστιν Τριντό από κερί
Ενας ακόμη, σοβαρός, λόγος για να επισκεφθεί κανείς το Μουσείο Κέρινων Ομοιωμάτων Grevin στο Μόντρεαλ είναι το νέο ομοίωμα του Καναδού πρωθυπουργού Τζάστιν Τριντό. Ηταν από τις ελάχιστες φορές που υπήρχε πλήρης ομοφωνία ανάμεσα στα μέλη του μουσείου, καθώς ο Τριντό εκπροσωπεί τη διεθνή εικόνα του νέου Καναδά κατά τρόπο εξαιρετικά θετικό. Αυτό αποφάνθηκε το μουσείο, που τοποθέτησε το νέο δημιούργημα δίπλα στο αντίστοιχο του Μπαράκ Ομπάμα και άλλων προσωπικοτήτων.
ΒΑΡΚΕΛΩΝΗ
Ενας Γερμανός στο Ιδρυμα Μιρό
Ο νέος διευθυντής του Ιδρύματος Ζοάν Μιρό, στη Βαρκελώνη, Μάρκο Ντάνιελ, φωτογραφίζεται με φόντο απολύτως ταιριαστό. Το Ιδρυμα Μιρό άνοιξε το 1975 ως Κέντρο Μελέτης της Σύγχρονης Τέχνης και την περίοδο αυτή ζητούσε μια ισχυρή προσωπικότητα για την προετοιμασία της πορείας του ιδρύματος προς τα 50 του χρόνια. Ο Μάρκο Ντάνιελ έρχεται στη Βαρκελώνη μετά την επιτυχημένη θητεία του στην Tate Modern και στην Tate Britain, όπου ήταν υπεύθυνος για τα προγράμματα εκδηλώσεων.