Από τη δεκαετία του ’30 έως τη δεκαετία του ’60 ο Ιλισσός σταδιακά «εξαφανίστηκε» από τη γεωγραφία της Αθήνας. Ελάχιστα μόνο τμήματα της κοίτης του έχουν απομείνει μέσα στον αστικό ιστό, να θυμίζουν το πέρασμα του δεύτερου μεγαλύτερου ποταμού της Αθήνας. Ο σύλλογος των κατοίκων του Αρδηττού, που συμπληρώνει φέτος 90 χρόνια ζωής, επαναφέρει στο δημόσιο διάλογο την πρόταση για την ανάδειξη ενός από τα τμήματα αυτά, που βρίσκεται στο κέντρο της πόλης.
Με τα σημερινά δεδομένα, η επικάλυψη του Ιλισσού θεωρείται έγκλημα. Όταν συνέβη, ωστόσο, ήταν μια κίνηση εκσυγχρονισμού, ένα ακόμα σημάδι του εκμοντερνισμού της Αθήνας. «Ήταν μια επιλογή στο πνεύμα της εποχής της. Σήμερα ίσως τη θεωρούμε λανθασμένη, ωστόσο τότε θεωρούνταν ότι συνέβαλλε στην εξυγίανση μεγάλων περιοχών», αναφέρει η πολεοδόμος Μάρω Ευαγγελίδου, πρόεδρος του συλλόγου «Ο Αρδηττός».
Ένα μικρό κομμάτι της παλιάς κοίτης βρίσκεται σήμερα δίπλα στην οδό Αρδηττού, ανάμεσα στο εκκλησάκι της Αγίας Φωτεινής και τον αρχαιολογικό χώρο του Ολυμπιείου. Η περιοχή είναι δυσπρόσιτη και άγνωστη στους κατοίκους της περιοχής. «Ο χώρος είναι εγκαταλελειμένος, συχνά γεμάτος σκουπίδια, ενώ δεν λείπουν και οι παράνομες δραστηριότητες. Η διαδρομή δεν είναι οργανωμένη ενώ δεν υπάρχει καμία αναφορά για τον επισκέπτη στον Ιλισσό και την ιστορία του. Είναι ένα χωρικό κεφάλαιο για την Αθήνα, με εν δυνάμει υπερτοπική εμβέλεια, που πηγαίνει χαμένο. Το στοίχημα είναι να αναδειχθεί σωστά».
Η περιοχή είχε μελετηθεί την προηγούμενη δεκαετία για λογαριασμό της Εταιρίας Ενοποίησης Αρχαιολογικών Χώρων (η οποία έχει πλέον καταργηθεί). Η πρόταση, που είχαν αναπτύξει για λογαριασμό της ΕΑΧΑ οι αρχιτέκτονες-πολεοδόμοι Γιώργος Προβελέγγιος και Δημήτρης Κατζουράκης, περιελάμβανε την αναβίωση του σωζόμενου τμήματος του Ιλισσού, τον περιορισμό ή την απομάκρυνση των παρακείμενων αθλητικών χρήσεων (Εθνικός, κολυμβητήριο και όμιλος αντισφαίρισης), την πεζοδρόμηση της Βασιλίσσης Όλγας και την υπογειοποίηση των λεωφόρων Αμαλίας και Αρδηττού/ Αγίου Κωνσταντίνου ώστε να επιτευχθεί η ενοποίηση του Παναθηναϊκού Σταδίου με το Ζάππειο και το Ολυμπιείο. Η πρόταση δεν υλοποιήθηκε ποτέ και η υπόθεση ξεχάστηκε και πάλι.
Ο σύλλογος «Ο Αρδηττός» επιχειρεί να επαναφέρει το θέμα στο προσκήνιο. Την επόμενη Δευτέρα, 11 Δεκεμβρίου διοργανώνει στο Μετς ημερίδα με θέμα την ανάδειξη του Ιλισσού και τη σύνδεσή του με τον αστικό ιστό. Στην ημερίδα θα παρουσιαστεί η πρόταση του συλλόγου, ενώ επιστήμονες θα φωτίσουν διαφορετικές πτυχές του θέματος. «Θα καταθέσουμε μια πρόταση για την ανάδειξη του Ιλισσού ώστε να ανοίξει ο δημόσιος διάλογος και να ενεργοποιηθούν οι φορείς», εξηγεί η κ. Ευαγγελίδου.