Αποψη: Κυνήγι μαγισσών οι επενδύσεις;

Αποψη: Κυνήγι μαγισσών οι επενδύσεις;

3' 34" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ο ​​κ. Τσίπρας ίσως πιστεύει ότι το μεγάλο πρόβλημα της Ελλάδας είναι η έλλειψη «κοινωνικού μερίσματος» (sic) και για τον συγκεκριμένο λόγο στοχεύει σε «υπερπλεονάσματα» τα οποία μετά «βαΐων και κλάδων» διανέμει μέσω διαγγελμάτων στις οικονομικά ασθενέστερες τάξεις. Πόσο πολύ μου προξενεί εντύπωση ότι η κυβέρνηση χρησιμοποιεί καπιταλιστικούς όρους (ήτοι το «μέρισμα») τους οποίους όμως…προσαρμόζει στην αριστερή της «κοινωνική» ιδεολογία! Με τον τρόπο αυτό όμως, δεν πρόκειται δυστυχώς να ενισχυθεί με βιώσιμο τρόπο η πολυπόθητη ανάπτυξη.

Περισσότερο ορθολογική πολιτική θα αποτελούσε η ενίσχυση των επενδύσεων, η οποία καθηλωμένη σήμερα στο 10,8% του ΑΕΠ, θα επιστρέψει (σύμφωνα με το ΔΝΤ) με ρυθμό «χελώνας» στα επίπεδα του 2011 (ήτοι 15,1%) μόνο το… 2022 (http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2017/02/weodata/weorept.aspx?pr.x= 45& pr.y=7&sy=1980&ey=2022&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=174&s=NID_NGDP&grp=0&a=). Πώς λοιπόν θα μπορούσε η κυβέρνηση να συμβάλει στην αύξηση των επενδύσεων;

Ξεκινάμε από την οικονομική παραδοχή ότι οι επενδύσεις (ως ποσοστό του ΑΕΠ) επηρεάζονται θετικά από τη βελτίωση του δείκτη κυβερνητικής αποτελεσματικότητας και αρνητικά τόσο από την αύξηση του συντελεστή φορολογίας των επιχειρήσεων όσο και από την αύξηση της επενδυτικής αβεβαιότητας (την οποία προσεγγίζουμε από τη διαφορά απόδοσης ή spread μεταξύ των 10ετών ελληνικών και των αντίστοιχων γερμανικών ομολόγων).

Ο δείκτης κυβερνητικής αποτελεσματικότητας (government effectiveness index), από τη βάση δεδομένων της World Bank (http://info.worldbank.org/governance/wgi/#home), μας κατατάσσει, μεταξύ 215 κρατών, πολύ χαμηλότερα από τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης ως προς την ποιότητα των παρεχόμενων δημοσίων υπηρεσιών και τον βαθμό ανεξαρτησίας του κρατικού μηχανισμού από πολιτικές πιέσεις. Ο δε συντελεστής φορολογίας των επιχειρήσεων, ευρισκόμενος στο 29% σήμερα (http://stats.oecd.org/index.aspx?DataSetCode=TABLE_II1) υπερβαίνει κατά 5 ολόκληρες ποσοστιαίες μονάδες τον μέσο όρο 35 χωρών του ΟΟΣΑ. Επιπλέον, το 10ετές spread, ευρισκόμενο σήμερα στο 4,03%, παραμένει 3 φορές μεγαλύτερο από εκείνο των υπόλοιπων χωρών της ευρωπαϊκής περιφέρειας. Το δε spread (στο κόστος δανεισμού) μεταξύ των ελληνικών επιχειρήσεων και των επιχειρήσεων στην Ευρωζώνη, ευρισκόμενο στο 3,0% σήμερα (http://sdw.ecb.europa.eu/reports.do?node=1000004935), εξακολουθεί και επηρεάζεται τα μέγιστα από το spread μεταξύ των ελληνικών και γερμανικών κρατικών ομολόγων.

Για όσους δε πιστεύουν ότι η επιστροφή στην κανονικότητα θα οδηγήσει σε κατάρρευση του (κρατικού) spread, αναφέρω ότι εάν η κανονικότητα του κ. Τσίπρα «καλύπτει» και τα χρόνια παντοδυναμίας του… προσφάτως προσφιλούς του ηγέτη Ανδρέα Παπανδρέου, ο μέσος όρος του ελληνικού spread (από το 1981 μέχρι το 2007) ήταν κάπως υψηλότερος στο 4,4%.

Το ενδιαφέρον ερώτημα που δεν έχει όμως ακόμα απαντηθεί, είναι το ακόλουθο: ποιος παράγοντας συμβάλλει τα μέγιστα σε ενδεχόμενο επενδυτικό boom στη χώρα μας; Για να «αποκωδικοποιήσω» την επίδραση των προαναφερθέντων παραγόντων, εκφράζω τις εκτιμηθείσες οικονομετρικές επιδράσεις βάσει στατιστικών στοιχείων της τελευταίας 20ετίας σε «τυποποιημένους συντελεστές». Πρόκειται για μια στατιστική μέθοδο η οποία οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι επενδύσεις στην Ελλάδα στηρίζονται κατά κύριο λόγο στη βελτίωση της κυβερνητικής αποτελεσματικότητας με περίπου διπλάσιο ειδικό βάρος σε σχέση με τη μείωση του συντελεστή φορολογίας των επιχειρήσεων και περίπου τριπλάσιο ειδικό βάρος σε σχέση με τη μείωση του επενδυτικού ρίσκου.

Τι σημαίνουν από πρακτική άποψη τα παραπάνω προκειμένου να μην καταλήξουν… κυνήγι μαγισσών οι επενδύσεις;

1. Οσο η κυβερνητική αποτελεσματικότητα παραμένει χαμηλή, κάτι το οποίο φαίνεται και από τις συνεχόμενες κυβερνητικές παλινωδίες στο θέμα των «εμβληματικών» επενδύσεων στις Σκουριές ή στο Ελληνικό, τόσο θα απομακρύνεται το όποιο επενδυτικό boom στην Ελλάδα.

2. Αντί κοινωνικών μερισμάτων, τα οποία προφανώς επιτυγχάνονται και με την υπερφορολόγηση των ελληνικών επιχειρήσεων, καλό θα ήταν να μειωθεί (έστω και με αργούς ρυθμούς) ο συντελεστής φορολογίας των επιχειρήσεων σε επίπεδα «συμβατά» με τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ έτσι ώστε να αυξηθούν τα οικονομικά κίνητρα για επενδύσεις.

3. Ισως ο κ. Τσίπρας να «επενδύει» στην αποκλιμάκωση του κρατικού spread μέσω αλλεπάλληλων «πιλοτικών» εξόδων στις διεθνείς αγορές.

Οπως εξήγησα παραπάνω όμως, δυστυχώς η συγκεκριμένη μείωση του επενδυτικού ρίσκου διαθέτει πολύ μικρότερο ειδικό βάρος στις όποιες αποφάσεις των επίδοξων επενδυτών.

Σημειώνω επιπλέον ότι οι ακαθάριστες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου (σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ) μειώθηκαν το τρίτο τρίμηνο του 2017 κατά 8,5% σε ετήσια βάση (http://www.statistics.gr/documents/20181/9e46a3e6-bc7f-4b65-99a9-e69a95bc8038) έναντι ετήσιας αύξησης κατά 1% το δεύτερο τρίμηνο του 2017. Και τούτο παρά το ότι, για το δεύτερο τρίμηνο του 2017, η ΕΛΣΤΑΤ είχε αρχικά εκτιμήσει αισθητή μείωση των ακαθάριστων επενδύσεων παγίου κεφαλαίου κατά 4,6%! (http://www.geotee.gr/MainNewsDetail.aspx?CatID=1&RefID=20528&TabID=5). Εδώ λοιπόν τίθεται επιτακτικά το ακόλουθο ερώτημα: όταν αδυνατούμε να μετρήσουμε με κάποια στοιχειώδη (ή έστω σχετική) ακρίβεια το πώς κινούνται οι επενδύσεις στη χώρα μας, πώς έχουμε την «απαίτηση» να προσελκύσουμε περαιτέρω επενδύσεις;

* Ο κ. Κώστας Μήλας είναι καθηγητής και πρόεδρος του Ερευνητικού Τομέα στο Τμήμα Οικονομικών, Χρηματοοικονομικών και Λογιστικής, University of Liverpool.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή