Στο στόχαστρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής βρίσκεται και η ΙΚΕΑ, μετά τους πολυεθνικούς ομίλους υψηλής τεχνολογίας. Ο λόγος; Ο σουηδικός και πολυεθνικός κολοσσός κατασκευής και πώλησης επίπλων και ειδών οικιακής χρήσης καταβάλλει πολύ λιγότερους φόρους απ’ όσους του αναλογούν. Οι αρμόδιοι αξιωματούχοι διερευνούν αν η εταιρεία είχε συνάψει συμφωνίες με την Ολλανδία, στο πλαίσιο των οποίων της δινόταν η δυνατότητα να αποφεύγει να πληρώσει πολλές εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ σε φόρους.
Σε χθεσινή ανακοίνωσή της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφέρει ότι με τις φοροελαφρύνσεις που είχε εξασφαλίσει η Inter IKEA Group (που διαχειρίζεται το δίκτυο franchise της ΙKEA) είχε αθέμιτο πλεονέκτημα έναντι των ανταγωνιστών της. Θα εξετάσει, μεταξύ άλλων, μια συμφωνία που έγινε το 2006 και αφορά τον τρόπο υπολογισμού των δικαιωμάτων για χρήση του σήματος της IKEA από τη μονάδα της στην Ολλανδία Ιnter IKEA Systems. Το εκάστοτε ποσό πληρωνόταν σε εταιρεία της IKEA στο Λουξεμβούργο, όπου και απαλλασσόταν από τη φορολογία. Μία ακόμα απόφαση, η οποία θα εξεταστεί λεπτομερώς από την Κομισιόν, ελήφθη το 2011. Συγκεκριμένα, η Ε.Ε. θα διερευνήσει αν το τίμημα που συμφώνησε η Inter ΙKEA Systems για να αγοράσει πνευματικά δικαιώματα από την ΙKEA στο Λιχτενστάιν, καθώς και το επιτόκιο σε ενδοεταιρικό δάνειο που έλαβε η πρώτη απηχούν την πραγματική οικονομική της κατάσταση. Ενδεχομένως οι έρευνες για τον σουηδικό όμιλο IKEA, που ταυτίζεται με ένα από τα διασημότερα εμπορικά σήματα στη Γηραιά Ηπειρο, να αμβλύνουν τις επικρίσεις κατά της Κομισιόν.
Συχνά επικεφαλής αμερικανικών κολοσσών, όπως οι Apple, McDonalds και Starbucks, αλλά και κρατικοί αξιωματούχοι από την Ουάσιγκτον έχουν κατηγορήσει την Κομισιόν ότι λειτουργούσε μεροληπτικά εναντίον τους. Ηδη η αρμόδια επίτροπος Ανταγωνισμού Μαργκρέτε Βεστάγκερ έχει δώσει εντολή σε Apple, Starbucks και Amazon να καταβάλουν οφειλόμενους φόρους.
Ερευνα διεξάγεται και για τις φορoλογικές πρακτικές της McDonalds στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Επιπλέον, η επίτροπος Ανταγωνισμού έχει κινηθεί δικαστικά κατά της Ιρλανδίας, λόγω της αδυναμίας της να ανακτήσει από την Apple αναδρομικούς φόρους. Οι φόροι ανέρχονται σε σχεδόν 13 δισ. ευρώ, ενώ η Apple έχει εφεσιβάλει την απόφαση της Κομισιόν.
Στην περίπτωση της IKEA, πιθανώς η εταιρεία να έχει αποφύγει να πληρώσει στις Αρχές τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ σε φόρους επί των πωλήσεών της την περίοδο 2009-2014. «Η Ευρώπη δείχνει τα δόντια της», δηλώνει ο Γερμανός ευρωβουλευτής των Πρασίνων Σβεν Γκίγκολντ. «Η ΙKEA για πολύ καιρό χρησιμοποιούσε διάφορα “παραθυράκια” για να φοροαποφεύγει. Είναι καθήκον της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να θέσει τέλος σε τέτοιες αθέμιτες συμπεριφορές και να διασφαλίσει ότι οι επιχειρήσεις πληρώνουν όπως πρέπει τους φόρους τους εκεί όπου έχουν και έσοδα».
Η Inter IKEA Group διευκρίνισε πως, σύμφωνα με την εκτίμησή της, ο τρόπος που τη φορολογούν οι επιμέρους εθνικές αρχές είναι εναρμονισμένος με την ευρωπαϊκή νομοθεσία εν γένει. Σε κατάθεσή τους στο Ευρωκοινοβούλιο τον Μάρτιο εκπρόσωποι της εταιρείας δήλωσαν ότι η φορολόγησή τους συνάδει με τους διεθνείς κανόνες.