Το θαύμα δεν το περιμένει κανείς

Το θαύμα δεν το περιμένει κανείς

3' 6" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η Μούνεϊ είναι μόλις έξι χρόνων, είναι εκτεθειμένη στη ζωή όπως ένας ενήλικας, παρότι παίζει με τους φίλους της, κατά κανόνα επιθετικά, δημιουργώντας, επιπλέον, προβλήματα στη διαλυμένη μητέρα της.

Σε μία από τις ήρεμες εξορμήσεις της, καθισμένη πάνω σε ένα δέντρο με την κολλητή της και τρώγοντας τις αγαπημένες της βάφλες με έξτρα σιρόπι φράουλας, της εξομολογείται: «Ξέρεις γιατί είναι αυτό το αγαπημένο μου δέντρο; Γιατί έγειρε στο πλάι και συνεχίζει να μεγαλώνει».

Μέσα από τη φράση αυτή μπορεί να παρακολουθήσει κανείς και να «διαβάσει» την ταινία του Σον Μπέικερ «Florida Project», που προβάλλεται ήδη στις αίθουσες και συμπεριλαμβάνεται –και δικαίως– στις καλύτερες παραγωγές του 2017. Γυρισμένη στο Ορλάντο, στη σκιά της Disneyworld, σε φτηνά μοτέλ με ονόματα όπως Magic Castle ή Futureland, που ηχούν ειρωνικά, με ενοίκους ανθρώπους οι οποίοι είναι στο όριο του περιθωρίου. Μένουν σε ένα δωμάτιο, ενισχύονται από την Πρόνοια, πληρώνουν βέβαια μηνιαίο ενοίκιο περίπου χίλια δολάρια, αλλά το κτίριο έχει και μάνατζερ (Γουίλεμ Νταφόε) που φροντίζει για την εύρυθμη λειτουργία του μοτέλ. Περιστασιακές δουλειές επιτρέπουν στους ενοίκους να καλύπτουν τα στοιχειώδη μετά βίας· εκτός από τη μητέρα της Μούνεϊ, με τα μπλε μαλλιά και το γεμάτο τατουάζ σώμα. Την αγαπάει αναμφίβολα, αλλά είναι ανίκανη να τη φροντίσει, όπως, εξάλλου, και τον ίδιο της τον εαυτό. Η μικρή τριγυρνάει με άλλα παιδιά του Magic Castle ή διπλανών «συγκροτημάτων» προκαλώντας πονοκέφαλο στους άλλους. Μείγμα θράσους, μικρομεγαλισμού και αθωότητας, ένα διαρκές τεστ αντοχής των ορίων μιας ζωής που επινοεί και δοκιμάζει καθημερινά τα όριά της.

Δίπλα ακριβώς το θεματικό πάρκο της Ντίσνεϊλαντ, με τα ειδικά βραχιολάκια για την πρόσβαση σε όλους τους χώρους που στοιχίζουν πάνω από 400 δολάρια το ένα, απευθύνεται σε έναν άλλο κόσμο, Αμερικανών και ξένων επισκεπτών. Ο σκηνοθέτης Σον Μπέικερ (το ταλέντο του να καταγράφει την «άλλη» Αμερική χωρίς καθόλου να τη δραματοποιεί ή να τη θυματοποιεί, είχε φανεί και στο «Tangerine», 2015) βλέπει με συμπόνοια τους ήρωές του, χωρίς να αναστέλλει την αμφιθυμία, να αναιρεί την κριτική διάθεση ή να παραμορφώνει την πραγματικότητα. Ο ρεαλισμός της καταγραφής προσδίδει στην ταινία την ατμόσφαιρα ενός αφηγηματικού ντοκιμαντέρ. Δεν κρίνει ούτε κατακρίνει. Απλώς σφυγμομετρεί την καθημερινότητα σε αυτήν την ανθρωπογεωγραφία του «no man’s land».

Δεν βασίζεται στη σχηματική αντίθεση ο Σον Μπέικερ. Στο από εδώ ο παράδεισος της κατανάλωσης, από εκεί η κόλαση της ανέχειας. Καθόλου μάλιστα. Εξάλλου, η αντίληψη του θεματικού πάρκου φαίνεται να παρακμάζει στην ψηφιακή εποχή μας. Η παρακείμενη παρακμή του Magic Castle ή Futureland, με τους υπέρβαρους κατοίκους που τρελαίνονται για junk food, δεν είναι παρά συγκοινωνούντα δοχεία με την Disneyworld. Το Ορλάντο του «Florida Project» είναι ό,τι συνήθως «δεν φαίνεται στο αμερικανικό σινεμά», όπως σημειώνει και ο σκηνοθέτης.

Η κρυμμένη Αμερική των όχι φανερά αστέγων, με κοινότητες περιθωριοποιημένες, με υποκουλτούρες και μειονότητες, που επεκτείνονται μάλλον αθόρυβα. Ο Μπέικερ βοηθάει στην κατανόηση ενός κόσμου αντιφατικού, σε μια χώρα στην οποία οι θεσμοί λειτουργούν, όπως και οι κανόνες (η κοινωνική πρόνοια είναι παρούσα, τα κοινωνικά επιδόματα δεν παρέχονται χωρίς προϋποθέσεις, η ζωή του καθενός στο μοτέλ υπόκειται σε έλεγχο ώστε να μην προκαλεί αναστάτωση στο σύνολο).

Το «θαύμα» δεν θα συντελεστεί, ούτως ή άλλως κανείς δεν το περιμένει. Το πιο τρελό όνειρο της μικρής Μούνεϊ είναι η κρουαζιέρα. Το ομολογεί όταν η μητέρα της της προσφέρει λάθρα πρωινό σε γειτονικό ξενοδοχείο. Δεν ξέρει τι να πρωτοδιαλέξει από τον πληθωρικό μπουφέ, το γκρο πλαν στο πρόσωπό της να γεύεται με ηδονή και βουλιμία είναι αφοπλιστικό. Δηλώνει ότι αυτό που της συμβαίνει εκείνη τη στιγμή είναι ανώτερο και από κρουαζιέρα. Το απώτερο που μπορεί να φανταστεί. Τα υλικά των δικών της ονείρων είναι πεπερασμένα. Ο κόσμος της «γέρνει», το ξέρει. Αλλά χαίρεται γιατί μπορεί να μεγαλώνει. Η Μούνεΐ συνεχίζει τρέχοντας, με απώλειες και κόστος, χωρίς να γυρίζει το κεφάλι για να κοιτάξει πίσω της ό,τι την «κυνηγάει».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή