H Ε.Ε., η Ευρωζώνη και η Ελλάδα: Ένα πρωτοχρονιάτικο chat

H Ε.Ε., η Ευρωζώνη και η Ελλάδα: Ένα πρωτοχρονιάτικο chat

8' 31" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

[Το κείμενο που ακολουθεί είναι μία ανεπαίσθητα επιμελημένη εκδοχή μίας συνομιλίας που έλαβε χώρα μέσω WhatsApp.]

 

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ: Μπήκε, λοιπόν, το 2018. Θα είναι, λέει, «αποφασιστικό έτος» για την Ευρώπη (και το λέει ο Εμανουέλ Μακρόν, όχι ο περιπτεράς μου). Αποφάσισα συνεπώς κι εγώ να στραφώ σε δύο συναδέλφους που ξέρουν πολύ περισσότερα από εμένα τα ευρωπαϊκά θέματα. Μαζί με την Ελένη Βαρβιτσιώτη και την Ξένια Κουναλάκη, θα δούμε πώς θα πάει το πράγμα – αν θα συνεχίσει να πνέει ένας άνεμος αισιοδοξίας πάνω από τη Γηραιά και δύστροπη Ήπειρό μας, αν οι Ιταλοί και οι Γερμανοί θα μπορέσουν να σχηματίσουν κυβέρνηση, αν οι Άγγλοι θα μετανιώσουν για το δημοψήφισμά τους. Και φυσικά, θα διερωτηθούμε πόσο καθαρή θα αποδειχθεί η ελληνική έξοδος από τα μνημόνια, με τι απορρυπαντικό θα ξεπλυθεί κ.ο.κ. Θα ξεκινήσω με ένα συγκριτικό ερώτημα για το κλίμα σχετικά με την Ε.Ε. και την Ευρωζώνη στις αρχές αυτού του Ιανουαρίου σε σχέση με 12 μήνες πριν. Είναι δικαιολογημένη η νέα αισιοδοξία;

ΞΕΝΙΑ ΚΟΥΝΑΛΑΚΗ: Θα έλεγα ότι εγώ είμαι λίγο πιο αισιόδοξη. Η εκλογή Μακρόν στη Γαλλία, το γεγονός ότι οι Σοσιαλδημοκράτες στη Γερμανία υιοθετούν την ατζέντα του για την Ευρώπη ως όρο για τη συμμετοχή τους στην κυβέρνηση, η ήττα του Βίλντερς στην Ολλανδία, η πορεία των διαπραγματεύσεων για το Μπρέξιτ που συσπειρώνει την Ε.Ε. απέναντι στο Λονδίνο είναι μερικές θετικές εξελίξεις.

ΕΛΕΝΗ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗ: Από εκεί που το 2016 όλη η Ευρώπη φοβόταν ότι η Ένωση κρέμεται από μία κλωστή με το Brexit να έχει μόλις γίνει, να υπάρχουν εκλογές σε Γαλλία, Ολλανδία, Αυστρία με αμφίβολο αποτέλεσμα, τελικά το 2017 ήταν πολύ καλύτερο. Οι ευρωσκεπτικιστές δεν κέρδισαν πουθενά, παρ’ όλο που αύξησαν σημαντικά τα ποσοστά τους, το Brexit έφερε τους 27 πολύ πιο κοντά και η ανάπτυξη στην Eυρωζώνη σημειώνει αποτελέσματα που δεν έχουμε δει τα τελευταία 10 χρόνια.

ΞΚ: Από την άλλη οι προτάσεις Μακρόν επικεντρώνονται στην οικονομία και δεν θίγουν τη μεγάλη πρόκληση για την Ε.Ε. το 2018: τη σύγκρουση δυτικής κι ανατολικής Ευρώπης για θέματα όπως η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης, το μεταναστευτικό, τα δικαιώματα κ.λπ. Αυτό νομίζω ακυρώνει ενδεχόμενη υπεραισιοδοξία.

ΕΒ: Σε αυτά θα δούμε εξελίξεις το 2018. Σε λίγους μήνες θα υπάρξει η πρωτόγνωρη απόφαση για την επιβολή του άρθρου 7 στην Πολωνία.

ΓΠΟΚ, ας δούμε λίγο πώς ενδέχεται να εξελιχθούν διάφορα από αυτά τα θέματα φέτος. Το SPD στη Γερμανία, για παράδειγμα, μας έχει συνηθίσει σε μεγάλα λόγια αλλά, όταν έρχεται η ώρα της αλήθειας, δεν έχει διαφοροποιηθεί ιδιαίτερα από την Μέρκελ σε θέματα διακυβέρνησης της Ευρωζώνης. Τι μας κάνει να πιστεύουμε ότι αυτή τη φορά θα είναι διαφορετικά;

ΞΚ: Ίσως γι’ αυτό η σκληρή στάση απέναντι στη Πολωνία, με τη στέρηση δικαιώματος ψήφου, που είναι αποφασιστική ενέργεια. Επιτέλους η Ε.Ε. δείχνει πυγμή. Αλλά ναι, συμφωνώ – η στάση του SPD, ότι θέτει ως όρο την υιοθέτηση της ατζέντας Μακρόν, είναι λίγο για τα μάτια του κόσμου.

ΕΒ: Ναι, κι εγώ αυτό λέω – και αυτό πιστεύουν στις Βρυξέλλες, ότι δεν θα υπάρξουν αλλαγές στη στάση της Γερμανίας.

ΞΚ: Αλλά και η Μέρκελ δεσμεύτηκε στο πρωτοχρονιάτικο μήνυμά της ότι θα πάρει πρωτοβουλίες για την Ε.Ε. Είναι η τελευταία της θητεία. Θα πρέπει να φροντίσει την υστεροφημία της στην Ευρώπη.

ΓΠ: Σχετικά με Βίσεγκραντ, ανατολική εναντίον δυτικής Ευρώπης: πιστεύετε ότι θα φτάσει στα άκρα η κόντρα με την Πολωνία; Και η υπάρχει περίπτωση να υπονομεύσει την ενότητα απέναντι στο Λονδίνο εν όψει Brexit;

ΕΒ: Θα υπάρξουν κάποιες διαρροές από Βίσεγκραντ (η Ουγγαρία του Όρμπαν θα στηρίξει την Πολωνία), αλλά πέρα από αυτό για την επιβολή του άρθρου 7 θα χρειαστούν πλειοψηφία ¾, που υπάρχει.

ΞΚ: Εξάλλου δρα και παραδειγματικά αυτή η ιστορία με την Πολωνία. Όπως και το Μπρέξιτ.

ΕΒ: Ναι, νομίζω είναι πιο πολύ ένα μήνυμα στους υπόλοιπους. «Καθίστε φρόνιμα γιατί θα υπάρξουν συνέπειες».

ΞΚ: Οπότε νομίζω ότι μάλλον συσπειρωτικά λειτουργεί παρά διασπαστικά…

ΕΒ: Κι εγώ έτσι νομίζω. Γενικά οι υπόλοιπες χώρες θεωρούν ότι η στάση του Βίσεγκραντ για το μεταναστευτικό είναι απαράδεκτη.

ΓΠ: Μιλώντας περί συσπείρωσης, ο παράγοντας Τραμπ πόσο ενωτικά έχει λειτουργήσει εντός της Ε.Ε.; Αναμένετε να συνεχιστεί αυτό και φέτος;

ΞΚ: Ναι.

ΕΒ: Ναι, σίγουρα.

ΞΚ: …και πιστεύω ότι έχει παίξει ρόλο και η Μογκερίνι σε αυτό. Να αναφερθούμε και σε μία γυναίκα role model στην Ευρώπη που να μην είναι η Μέρκελ, και που εκπροσωπεί την κοινή εξωτερική πολιτική.

ΕΒ: Αν κανείς συγκρίνει Ε.Ε. και  ΗΠΑ τον τελευταίο χρόνο, η Ε.Ε. έχει πετύχει μεγαλύτερη ανάπτυξη, έχει κάνει εμπορικές συμφωνίες με Καναδά και Ιαπωνία, είναι leader στην κλιματική αλλαγή… Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ που στα μάτια των Βρυξελλών χάνουν τον ηγετικό ρόλο που είχαν μέχρι τώρα.

ΞΚ: Ναι, η εσωστρέφεια των ΗΠΑ λειτουργεί αντιδιασταλτικά

ΓΠ: Μένοντας στο θέμα της κοινής εξωτερικής πολιτικής, πόσο εύθραυστη είναι η ευρωπαϊκή ενότητα απέναντι στη Ρωσία και τι ρόλο έχει παίξει σε αυτό η Μογκερίνι;

ΕΒ: Η Ιταλία και η Μογκερίνι συγκεκριμένα είναι πολύ πιο συγκρατημένη στην επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία, αλλά η πλειοψηφία των κρατών-μελών το θέλει.

ΞΚ: Κοίτα, ούτε η Γερμανία θέλει ανοιχτή σύγκρουση με Ρωσία, λόγω ενεργειακών αναγκών και του phasing out από την πυρηνική ενέργεια. Αναζητείται λοιπόν χρυσή τομή στον τομέα. Από την άλλη στο Ιράν, στην Ιερουσαλήμ, στην κοινή αμυντική πολιτική, τα πήγε καλά η Ε.Ε.

ΕΒ: Η Ρωσία δεν είναι η βασική ανησυχία των Ευρωπαίων.

ΓΠΓκοτ ιτ. Στρέφομαι στα της Ευρωζώνης, και τι μπορεί να απειλήσει τη δυναμική της ανάκαμψη. Μία λέξη πετάγεται στο νου: Ιταλία. Είναι οι εκλογές της 4ης Μαρτίου η μεγαλύτερη απειλή για το κοινό νόμισμα; Και θα είναι η εκλογική αναμέτρηση όπου θα κάνει επιτέλους το breakthrough και θα αναδειχθεί σε ρυθμιστή ένας νεαρός, πολλά υποσχόμενος ηγέτης ονόματι Σίλβιο Μπερλουσκόνι;

ΞΚ: Ναι ο Σίλβιο θα είναι ο ρυθμιστής  γιατί τα Πέντε Αστέρια και το Δημοκρατικό κόμμα εμφανίζονται σχεδόν ισόπαλοι, με λίγο πάνω από 20%. 

ΓΠ: Επιτέλους, άνεμος αλλαγής…

H Ε.Ε., η Ευρωζώνη και η Ελλάδα: Ένα πρωτοχρονιάτικο chat-1

ΕΒ: Νομίζω ότι υπάρχει ανησυχία για το εκλογικό αποτέλεσμα αλλά όχι τόσο για την  Ευρωζώνη όσο για το τι θα σημαίνει να βρεθεί ξανά ο Σίλβιο – ή ακόμα χειρότερα ο ΜπέπεΓκρίλο – στο τραπέζι των «27».

ΞΚ: Ο Σίλβιο είναι τουλάχιστον παλιός γνώριμος στην Ε.Ε. Ξέρουν οι Ευρωπαίοι με τι έχουν να κάνουν. Και η ιταλική οικονομία πάει καλύτερα…

ΕΒ: Ναι, η Άγκελα τον ξέρει, είναι στο ΕΛΚ, δεν τους τρομάζει τόσο…

ΞΚ: Κι η Ιταλία είχε την υψηλότερη ανάπτυξη από την αρχή της κρίσης…

ΓΠ: Τραγικές επιδόσεις γενικότερα βέβαια (από πριν την κρίση). Συνολικά, από την υιοθέτηση του ευρώ, χειρότερα και από την Ελλάδα. Θα προκύψει κυβέρνηση από τις εκλογές ή θα χρειαστεί δεύτερη προσπάθεια;

ΕΒ: Όπως έχουμε δει, με την πρώτη λίγοι βγαίνουν τελευταία! Οπότε θα κρατούσα μικρό καλάθι για άμεσο σχηματισμό κυβέρνησης…

ΞΚ: Εκτός αν όλα κριθούν από τον οπορτουνισμό του Μπερλουσκόνι.

ΓΠ: Και στη Γερμανία; Θα τα βρούνε για Μεγάλο Συνασπισμό; Κι αν όχι, πάμε σε νέες εκλογές ή κυβέρνηση μειοψηφίας;

ΞΚ: Πιστεύω GroKo [σ.σ.: Μεγάλος Συνασπισμός].

ΕΒ: Νομίζω κυβέρνηση μειοψηφίας είναι το τελευταίο σενάριο για τη Μέρκελ. Τελευταία της θητεία και να μην μπορεί να κυβερνήσει είναι εφιάλτης για αυτήν! Οπότε συμφωνώ με την Ξένια.

ΞΚ: Βαρέθηκαν όλοι να περιμένουν….

ΓΠ: Και αν είναι GroKo, η ευρωπαϊκή πολιτική δεν θα έχει ιδιαίτερη διαφορά από την προηγούμενη τετραετία, αν σας έχω καταλάβει σωστά…

ΕΒ: Σχεδόν τίποτα. H Ξένια ξέρει καλύτερα!

ΞΚ: Ελπίζω ότι στα ευρωπαϊκά θα είναι κάπως πιο τολμηρή η Μέρκελ…Για να μην επισκιαστεί από τον Μακρόν. Και για λόγους legacy. Η οικονομία πάει καλά, το μεταναστευτικό είναι υπό έλεγχο, έχει την πολυτέλεια να είναι πιο τολμηρή.

ΕΒ: Από τη μία δεν θα θέλει με τίποτα να επισκιαστεί από το νέο Γάλλο πρόεδρο, από την άλλη θέλει να τον βοηθήσει…με το σταγονόμετρο!

ΞΚ: Ναι, πάντα με σταγονόμετρο…Αυτή είναι η ιδιοσυγκρασία της.

ΓΠΟΚBrexit: Ο στόχος είναι να υπάρχει συνθήκη αποχώρησης της Βρετανίας και συμφωνία-πλαίσιο για το νέο καθεστώς ως τη Σύνοδο Κορυφής του Οκτωβρίου. Θα επιτευχθεί αυτό; Και τι σημαίνει αν δεν επιτευχθεί;

ΕΒ: Θα είναι πολύ δύσκολο αλλά, όπως είδαμε και τον Δεκέμβριο, μόλις φτάσει το μαχαίρι στο κόκαλο, γίνονται τα ευρωπαϊκά «μαγικά» και προκύπτει λύση στο παρά πέντε…

ΞΚ: Νομίζω κι εγώ ότι, όπως συνέβη τον Δεκέμβριο, θα προλάβουν στο παρά πέντε το ντέντλαϊν, αλλά η Μέι θα έχει πολύ σοβαρό εσωτερικό πρόβλημα. Είμαι περίεργη πόσο θα αντέξει η κυβέρνηση της.

ΓΠ: Ναι, είναι ακόμα διχασμένο το υπουργικό συμβούλιο, και οι σκληροί Brexiteers (Τζόνσον, Γκόουβ) την περιμένουν στη γωνία.

ΕΒ: Η αλήθεια είναι ότι κι αυτή με την ομιλία της στη Φλωρεντία και τις επόμενες κινήσεις της έδειξε ότι είναι καλή διαπραγματεύτρια— στις Βρυξέλλες πήρε λίγο τα πάνω της, την είδαν με πιο πολύ σεβασμό, ως μία πρωθυπουργό που ξέρει τι κάνει, σε αντίθεση με το παρελθόν που την θεωρούσαν τελείως αδύναμη…

ΓΠ: …και μετά έκανε εκλογές για να ενισχύσει τη θέση στο εσωτερικό και έχασε την πλειοψηφία της!

H Ε.Ε., η Ευρωζώνη και η Ελλάδα: Ένα πρωτοχρονιάτικο chat-2

 

ΞΚ: Ωραία παπούτσια όμως…Να τα λέμε κι αυτά.

ΕΒ: Και παλτό!  Τα πετυχαίνει!

ΓΠ: Με χάνετε…

ΞΚΧαχα, καλά συνέχισε…Αν και νομίζω ότι πάμε καλά. Ελένη;

ΕΒ: Ναι, νομίζω ότι οι στυλιστικές προτιμήσεις της Μέι ενδιαφέρουν πολύ! 

ΓΠ: Αναμφίβολα. Θα έλεγα όμως να κλείσουμε με το θέμα που βρίσκεται πιο κοντά στις καρδιές μας: Hellas!

ΞΚ: Οι Γερμανοί πάντως δεν θέλουν αλλαγή κυβέρνησης. Είναι πανευτυχείς με Αλέξη Τσίπρα.

ΕΒ: Και γιατί να μην είναι; Όλα τα μέτρα πέρασαν, οι μετανάστες έμειναν, το ΝΑΤΟ είναι στο Αιγαίο. Τι άλλο θα μπορούσε να είχε κάνει;

ΓΠ: Είναι εντυπωσιακή η μεταστροφή. Πριν έναν χρόνο, υπήρχε η διένεξη για το κοινωνικό μέρισμα του 2016, που είχε δοθεί χωρίς εισοδηματικά κριτήρια και χωρίς προσυνεννόηση με τους πιστωτές. Φέτος, πέφτουν ο ένας πάνω στον άλλον για να υμνήσουν τον κ. Τσίπρα. Θα συνεχιστεί αυτό και το '18; Και υπάρχει, έστω και off the record, ανησυχία για το τρόπο με τον οποίο επιτυγχάνεται η δημοσιονομική υπερ-απόδοση και τι συνέπειες έχει αυτό για την οικονομία;

ΕΒ: Η Ε.Ε. είχε κουραστεί τόσο πολύ το 2015 με τους επτά μήνες της «ένδοξης» διαπραγμάτευσης που δεν υπάρχει άλλο πολιτικό κεφάλαιο για το ελληνικό πρόβλημα. Κλείνουν τα μάτια σε πολλά θέματα ακριβώς για να μην προκύψει ξανά ελληνικό πρόβλημα.

ΞΚ: Εγώ νομίζω ότι δεν ανησυχούν. Εμείς πρέπει να ανησυχούμε…Γιατί όπως λέει κι ο Μάνος Ματσαγγάνης, η πορεία της ελληνικής οικονομίας έχει σχήμα L…Όχι U.

ΓΠ: Ούτε V, που θα ήταν το ιδανικό (LUV, το τρίλημμα της ελληνικής ύφεσης). Εμείς ανησυχούμε σίγουρα. Όλα αυτά που ακούνε τελευταίως στις Βρυξέλλες, επιδόματα παντού, επανεξέταση του κατώτατου μισθού, δεν έχουν γεννήσει κάποιο προβληματισμό;

ΕΒ: Ναι, σίγουρα. Τα παρακολουθούν από πολύ κοντά θα τα ξαναδούν όταν κλείσει η δόση και πρέπει να γίνει η έκθεση συμμόρφωσης. Αυτό που είναι το βασικό θέμα πάντως τώρα είναι οι πλειστηριασμοί.

ΞΚ: Πιστεύω ότι δεν θέλουν να παγιδευτούν πάλι στο ρόλο του κοινωνικά ανάλγητου οι πιστωτές. Έφυγε κι ο Σόιμπλε

ΕΒ: Ναι, και αυτό.

ΓΠ: Μα τον έχουν παίξει τόσο αποτελεσματικά αυτό το ρόλο… ΟΚparting thoughts? Εγώ σας αφήνω με την υπόσχεση ότι το επόμενο chat θα αφορά style ηγετών… 

ΞΚ: Μέσα!

ΓΠ:…και με κάτι που μόλις είδα στο Twitter (τη χειρότερη είδηση των τελευταίων δεκαετιών): απειλείται με εξαφάνιση η σοκολάτα. Καλή χρονιά!

ΕΒ: ! ! !

 

 

Kαλή χρονιά!

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή