Από τα πρώτα ευχάριστα νέα της χρονιάς είναι η έλευση στην Ελλάδα ενός σπουδαίου καλλιτεχνικού διδύμου. Οι Gilbert & George θα έρθουν στην Αθήνα όχι μόνον για να παραστούν στα εγκαίνια της έκθεσής τους στην γκαλερί Bernier/Eliades στο Θησείο στις 11/1, αλλά και για να μιλήσουν στο φιλότεχνο κοινό, σε μια εκδήλωση που θα γίνει μία ημέρα πριν στο Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Συντονιστής της συζήτησης θα είναι ο συμπατριώτης τους Μάικλ Μρέισγουελ, που γνωρίζει τη δουλειά τους σε βάθος και έχει γράψει πολλά βιβλία γι’ αυτούς. Δεν είναι η πρώτη φορά που μας επισκέπτονται οι δύο Βρετανοί. Η παρθενική τους παρουσίαση στην ελληνική πρωτεύουσα ήταν το 1980 από την αίθουσα τέχνης Jean Bernier. Ακολούθησαν πολλές εκθέσεις στην γκαλερί Bernier/Eliades στην Επταχάλκου.
Εκεί, το 2004, τους είχα πρωτογνωρίσει και εγώ. Θυμάμαι πόσο εντυπωσιάστηκα από το γεγονός πως, ενώ έκανε τρομερή ζέστη και ο κήπος της γκαλερί έβραζε στον μεσημεριανό ήλιο, εκείνοι φορούσαν ψύχραιμοι τα ζεστά μάλλινα κοστούμια τους. Οταν τελείωσε η συνέντευξή μας, είχαν ιδρώσει αλλά κανένας από τους δύο δεν διανοήθηκε να βγάλει το σακάκι. Αλλωστε, όπως έχουν αποφασίσει και οι ίδιοι από την αρχή της καριέρας τους, είναι ομιλούντα αγάλματα (living sculptures).
Στον ίδιο κήπο της γκαλερί αλλά και στον παλαιότερο φιλόξενο της χώρο επί της Μαρασλή, οι Αθηναίοι είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν από κοντά τρομερές προσωπικότητες, από τον Γιόζεφ Μπόις μέχρι τον Χουάν Μουνιόθ και από τον Μπομπ Γουίλσον μέχρι τους καλλιτέχνες της Αρτε Πόβερα.
Χωρίς υπερβολή, η αίθουσα τέχνης Bernier/Eliades διαδραμάτισε τον πιο καίριο ρόλο στο να εκπαιδεύσει το βλέμμα μας στη σύγχρονη τέχνη από το 1977 και μετά. Μαζί με τον Δάκη Ιωάννου (ο οποίος παρουσίαζε αρχικά έργα από τη συλλογή του στο Σπίτι της Κύπρου και ύστερα στο Ιδρυμα ΔΕΣΤΕ) προσπάθησαν να αναπληρώσουν την έλλειψη μουσείου σύγχρονης τέχνης. Σε μια Αθήνα που ήδη ζούσε τους μεγάλους δρασκελισμούς της Μεταπολίτευσης, η γκαλερί προσέφερε εκθέσεις Κριστιάν Μπολτάνσκι, Μαρίνα Αμπράμοβιτς, Τζοβάνι Ανσέλμο, Τζεν Ζεν, δηλαδή την καλλιτεχνική συμπόρευση με το εξωτερικό.
«Το να φέρουμε μαζί με τα έργα και τους ίδιους τους δημιουργούς στην Αθήνα ήταν ένας από τους αρχικούς στόχους μας με τον Ζαν», λέει η Μαρίνα Ηλιάδη, η οποία για χατίρι της στήλης έψαξε στα αρχεία της και μας έδωσε μια σειρά από παλιές φωτογραφίες, τις οποίες αναδημοσιεύουμε σήμερα. «Η επίσκεψή τους επέδρασε με διττό τρόπο. Αφενός το αθηναϊκό κοινό τούς γνώρισε από κοντά αλλά και οι καλλιτέχνες ανακάλυψαν τη χώρα μας και την αγάπησαν. Πολλοί από αυτούς περνούσαν ορισμένες φορές ακόμα και 15 ημέρες ταξιδεύοντας σε αρχαιολογικές περιοχές και νησιά. Θυμάμαι τον Ρίτσαρντ Σέρα, που είχε εντυπωσιαστεί τόσο πολύ από τις ομορφιές μας. Πηγαίναμε μαζί τους στους Δελφούς, στην Υδρα και εκείνοι με τη σειρά τους μάθαιναν την ελληνική φιλοξενία και ζεστασιά».
Η Μαρίνα Ηλιάδη και ο Ζαν Μπερνιέ κατάφεραν να κάνουν την αίθουσα τέχνης έναν χώρο διαλόγου και ζύμωσης. Εν τω μεταξύ, έγιναν φίλοι με πολλούς καλλιτέχνες, ανάμεσα στους οποίους ο πρόωρα χαμένος Ισπανός γλύπτης Χουάν Μουνιόθ, ο Γιάννης Κουνέλλης, που ζούσε την Ρώμη, ο Καλτσολάρι και ο Μάριο Μερτζ. «Με μερικούς από αυτούς, το μόνο που μας χώρισε ήταν ο θάνατος. Με άλλους διατηρούμε ακόμα σχέσεις αγάπης και εκτίμησης. Περιμένουμε λοιπόν με μεγάλη ανυπομονησία να έρθουν ξανά οι Gilbert και George, που θα μιλήσουν στον Φάρο του ΚΠΙΣΝ, και δίνουμε ραντεβού σε όλους τους φίλους της γκαλερί».