Από ειδική επιτροπή και όχι με δικαστική απόφαση θα δίνεται το πράσινο φως για τη μεταμόσχευση οργάνων από «συναισθηματικό δότη», όπως ονομάζεται ο δωρητής με τον οποίο ο λήπτης έχει προσωπική σχέση και συνδέεται συναισθηματικά. Στην αλλαγή της διαδικασίας για τις μεταμοσχεύσεις από συναισθηματικό δότη προχωρά το υπουργείο Υγείας με διάταξή του στο πολυνομοσχέδιο με τις εκκρεμότητες της τρίτης αξιολόγησης. Δεν είναι λίγοι αυτοί που κάνουν λόγο για «προχειρότητα», καθώς στο πολυνομοσχέδιο δεν διευκρινίζονται σοβαρά ζητήματα όπως το ποιος θα λαμβάνει την τελική απόφαση για τη μεταμόσχευση από συναισθηματικό δότη, γεγονός που εγκυμονεί τον κίνδυνο να «παγώσουν» και όσες λίγες σχετικές μεταμοσχεύσεις έχουν δρομολογηθεί. Παράλληλα, το υπουργείο Υγείας επανενεργοποιεί και την κάρτα δότη οργάνων του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων που έχει «παγώσει» από το 2011, όταν εισήχθη η –επίσης «παγωμένη»– εικαζόμενη συναίνεση.
Η διάταξη στο πολυνομοσχέδιο που αφορά τον συναισθηματικό δότη ορίζει ότι για να πραγματοποιηθεί μια μεταμόσχευση απαιτείται άδεια από τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων, ύστερα από σύμφωνη γνώμη μη αμειβόμενης επιτροπής που απαρτίζεται από έναν πρωτοδίκη, έναν εκπρόσωπο του ΕΟΜ, έναν ψυχίατρο και έναν κοινωνικό λειτουργό. Η επιτροπή θα εξετάζει την ύπαρξη προσωπικής σχέσης και συναισθηματικού δεσμού δωρητή και λήπτη, λαμβάνοντας υπόψη κάθε είδους προσωπικών δεδομένων τους (κατόπιν έγγραφης συγκατάθεσης και των δύο). Υπενθυμίζεται ότι ο νόμος 2011 που εισήγαγε στην ελληνική πραγματικότητα την έννοια του συναισθηματικού δότη, όριζε ότι για τις μεταμοσχεύσεις αυτές απαιτείται δικαστική απόφαση. Με διοικητική απόφαση η αρμοδιότητα ανατέθηκε στο Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών. Από το 2011 έχουν διενεργηθεί ελάχιστες μεταμοσχεύσεις από συναισθηματικό δότη στη χώρα μας, καθώς η διαδικασία δεν είναι ευρέως γνωστή. Είναι ενδεικτικό ότι στο Λαϊκό έχουν γίνει συνολικά μόλις τέσσερις σχετικές μεταμοσχεύσεις, μία πρόκειται να πραγματοποιηθεί (έχει λάβει δικαστική απόφαση), ενώ έχουν ήδη δρομολογηθεί άλλες τρεις.
Οπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση, η προηγούμενη διαδικασία ενείχε σοβαρούς κινδύνους για τη δημόσια τάξη και την προστασία της δημόσιας υγείας, καθώς κατά τη διαδικασία δεν παρίστατο δημόσια αρχή η οποία να είχε προβεί σε έλεγχο των προϋποθέσεων. Σύμφωνα με την έκθεση, με τη νέα διαδικασία «θα αποφεύγονται μεταμοσχεύσεις με κίνητρο οικονομικό ή άλλο».
Πάντως, όπως σχολίαζαν στην «Κ» γνώστες του αντικειμένου, η προωθούμενη διάταξη χαρακτηρίζεται από προχειρότητα. Οπως εξηγούν, προκρίνει μία τετραμελή επιτροπή χωρίς να προβλέπει τι θα γίνει σε περίπτωση ισοψηφίας, δεν διευκρινίζει εάν ο εκπρόσωπος του ΕΟΜ που θα συμμετέχει στην Επιτροπή θα είναι μέλος του Δ.Σ. ή όχι, ούτε εάν την τελική απόφαση για τη μεταμόσχευση θα τη λαμβάνει το Δ.Σ. ή ο πρόεδρος του ΕΟΜ.