The Post: Απαγορευμένα μυστικά ****
Ιστορικό δράμα (2017)
Σκηνοθεσία: Στίβεν Σπίλμπεργκ
Ερμηνείες: Μέριλ Στριπ, Τομ Χανκς, Σάρα Πόλσον, Μπομπ Oντενκερκ
Ο Στίβεν Σπίλμπεργκ είναι 71 ετών και έχει τρία βραβεία Οσκαρ. Οι ταινίες που σκηνοθέτησε την τελευταία δεκαετία –ας πούμε μετά το εξαιρετικό «Μόναχο»– είναι βέβαια άρτιες, όμως και ενδεικτικές ενός δημιουργού κάπως κορεσμένου, που οι καλύτερες στιγμές του ανήκουν πια στο παρελθόν. Και μετά έρχεται το «The Post». Μια ταινία που υπενθυμίζει σε όλους πως εκείνος, εκτός από αναμορφωτής, παραμένει ακόμα ένας από τους 3-4 κορυφαίους σκηνοθέτες του σύγχρονου Χόλιγουντ.
Βρισκόμαστε στο 1971 και στον Λευκό Οίκο βρίσκεται ο Ρίτσαρντ Νίξον. Ενώ ο πόλεμος στο Βιετνάμ βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη, οι New York Times και στη συνέχεια η Washington Post αποκαλύπτουν ένα μέρος των περίφημων «Pentagon Papers», μιας απόρρητης έκθεσης η οποία σκιαγραφεί την απόκρυψη από το κοινό βαρύνουσας σημασίας γεγονότων σχετικών με τον πόλεμο, που εκθέτουν μάλιστα τρεις από τους προηγούμενους προέδρους. Καθώς το μέλλον της Post βρίσκεται σε κίνδυνο, η ιδιοκτήτρια –και πρώτη γυναίκα εκδότρια στις ΗΠΑ– Κάθριν Γκρέιαμ (Μέριλ Στριπ) πρέπει να πάρει μια δύσκολη απόφαση, μαζί με τον μαχητικό διευθυντή της εφημερίδας Μπεν Μπράντλεϊ (Τομ Χανκς).
Η ατμόσφαιρα του δημοσιογραφικού θρίλερ που είδαμε και στο «Spotlight» του 2015 επανέρχεται εδώ, με περισσότερη έμφαση πάντως στον πυρετό της είδησης παρά στη μακροχρόνια ερευνητική διαδικασία. Ο Σπίλμπεργκ τρέφεται από την ένταση της αίθουσας σύνταξης της δεκαετίας του 1970, για να παραδώσει ένα σεμινάριο σκηνοθετικού ρυθμού και ακρίβειας. Απαιτεί δε τη μέγιστη προσοχή του θεατή, ειδικά από το εισαγωγικό μισάωρο και έπειτα, προκειμένου να τον οδηγήσει στις θεματικές και συναισθηματικές του κλιμακώσεις. Αρωγοί στο έργο του στέκονται και οι δύο βετεράνοι κορυφαίοι πρωταγωνιστές, συν ο Μπομπ Οντενκερκ του τηλεοπτικού «Better Call Saul», οι οποίοι μας μεταφέρουν αβίαστα στο επίκεντρο των εξελίξεων – ειδικά οι διάλογοι Στριπ-Χανκς αποτελούν υπόδειγμα υποκριτικής άνεσης και επικοινωνίας.
Ολα τα παραπάνω είναι τα βασικά όπλα του φιλμ, το οποίο σεναριακά ολισθαίνει αρκετά προς τον διδακτισμό και την εύκολη συγκίνηση, ποντάροντας και στο κοινό (χολιγουντιανό) αίσθημα· εκείνο που αντιδρά, για παράδειγμα, στις επιθέσεις που συχνά-πυκνά εξαπολύει προς τον Τύπο ο νυν Αμερικανός πρόεδρος. Κατά τα λοιπά, εμφανής είναι η πρόθεση να τονιστεί το γυναικείο στοιχείο και ειδικά η πρωτοπορία του χαρακτήρα της Στριπ, η οποία αντιμετωπίζει διαδοχικά ανδροκρατούμενες αίθουσες (στο διοικητικό συμβούλιο, στο χρηματιστήριο κ.ο.κ.) αλλά και ένα αποθεωτικό γυναικείο pasillo· γενικότερα η χρήση του συμβολισμού φλερτάρει κάπως με την υπερβολή.
Το τελευταίο που πρέπει να σχολιαστεί σχετικά με το «The Post» είναι η εποχή που απεικονίζει και το καθρέφτισμά της στο σήμερα. Η «ρομαντική» δημοσιογραφία που βλέπουμε εδώ ελάχιστη σχέση έχει βέβαια με το σύγχρονο αντίστοιχό της, ωστόσο τα ηθικά διλήμματα που αντιμετωπίζουν οι πρωταγωνιστές είναι σήμερα ακόμα πιο καθοριστικά. Στην εποχή των κοινωνικών δικτύων και των opinion makers, η υπεύθυνη άποψη έχει πιθανότατα μεγαλύτερη αξία και από την ίδια την είδηση.
Ο διπλός εραστής **½
Σκηνοθεσία: Φρανσουά Οζόν
Ερμηνείες: Μαρίν Βακτ, Ζερεμί Ρενιέρ, Ζακλίν Μπισέ
Δίδυμο πάθος στο Παρίσι
Η Κλοέ είναι μια νεαρή γυναίκα, όμορφη όσο και εύθραυστη, η οποία αντιμετωπίζει ψυχολογικά προβλήματα και (ειρωνικά) ερωτεύεται τον… ψυχαναλυτή της. Τα πράγματα ωστόσο θα γίνουν ακόμη πιο περίπλοκα, όταν θα γνωρίσει τον δίδυμο αδελφό του αγαπημένου της και θα μπει πια για τα καλά στο πεδίο των βαθύτερων ανθρώπινων ενορμήσεων. Ο ιδιαίτερος Φρανσουά Οζόν («Νέα και όμορφη») φτιάχνει άλλον ένα αναλυτικό γυναικείο χαρακτήρα, τοποθετώντας τον στο επίκεντρο του ερωτικού του θρίλερ. Η δε πρωταγωνίστριά του, Μαρίν Βακτ, τον ερμηνεύει πειστικά, έχοντας στο πλευρό της και τον Ζερεμί Ρενιέρ. Πιο ενδιαφέρον και από το ερωτικό στοιχείο είναι το θέμα των διδύμων, το οποίο γίνεται καταλύτης των εξελίξεων.
Το δωμάτιο των θαυμάτων ***
Σκηνοθεσία: Τοντ Χέινς
Ερμηνείες: Τζούλιαν Μουρ, Οουκς Φέγκλι, Μίλισεντ Σίμοντς
Με διαφορά 50 ετών
Ο Τοντ Χέινς μεταφέρει στην οθόνη ένα σενάριο –και βιβλίο– του Μπράιαν Σέλζνικ («Hugo»), το οποίο μας ταξιδεύει πίσω σε δύο διαφορετικές δεκαετίες, οι οποίες τελικά επικαλύπτονται. To 1927, ένα κωφό κορίτσι το σκάει από το σπίτι με προορισμό τη Νέα Υόρκη, για να βρει τη μητέρα του. Πενήντα χρόνια αργότερα, ένα 12χρονο αγόρι, που επίσης έχει χάσει την ακοή του, κάνει το ίδιο ταξίδι σε αναζήτηση της δικής του οικογένειας. Με όχημα τον μαγευτικό κόσμο των συλλογών και των «cabinet de curiosite», ο Χέινς φτιάχνει μια συγκινητική ιστορία, που αποπνέει γνήσιο ρομαντισμό και αθωότητα από εκείνη που φαίνεται μέσα από τα μάτια των παιδιών. Η Τζούλιαν Μουρ στέκεται στο πλευρό των μικρών πρωταγωνιστών, ερμηνεύοντας μάλιστα διπλό ρόλο.
Ο επιβάτης **
Σκηνοθεσία: Ζομ Κολέ-Σερά
Ερμηνείες: Λίαμ Νίσον, Βέρα Φαρμίγκα, Πάτρικ Γουίλσον
Οικογενειάρχης και ήρωας
Ο Λίαμ Νίσον είναι από τους ηθοποιούς που τα τελευταία χρόνια έχουν τυποποιηθεί. Ο κατά τα άλλα καταξιωμένος Ιρλανδός ηθοποιός, μετά την επιτυχημένη πρώτη «Αρπαγή», έχει εξελιχθεί πια σε (ακαταμάχητο) μείγμα οικογενειάρχη και action hero. Το ίδιο κάνει και στον «Επιβάτη», όπου βρίσκεται υπό το κράτος μιας θανάσιμης απειλής την οποία πρέπει να εξαλείψει μέχρι το τέλος της διαδρομής του τρένου που παίρνει καθημερινά για τη δουλειά του. Αντίπαλός του, όπως πάντα, ο χρόνος αλλά και η στυλάτη Βέρα Φαρμίγκα. Το φιλμ του Ζομ Κολέ-Σερά, που έχει συνεργαστεί αρκετές φορές με τον Νίσον, κυλάει προβλέψιμα, με τον κεντρικό πρωταγωνιστή να διεκπεραιώνει –ευσυνείδητα πάντως– άλλη μία μέρα στη δουλειά.
Του Θεού η χώρα **½
Σκηνοθεσία: Φράνσις Λι
Ερμηνείες: Τζος Ο’ Κόνορ, Αλεκ Σεκαρεάνου, Τζέμα Τζόουνς
Αγάπη μετά… Brexit
Σε κάποιο απομακρυσμένο χωριό της Αγγλίας, o Τζόνι, ένας νεαρός αγρότης, περνάει τις μέρες του μονότονα δουλεύοντας, πίνοντας στην παμπ της πόλης και αναζητώντας περιστασιακούς εραστές. Τα πράγματα, όμως, θα αλλάξουν όταν στο αγρόκτημα θα καταφτάσει ως εργάτης ένας μετανάστης από τη Ρουμανία, τον οποίο ο Τζόνι ερωτεύεται. Ο πρωτοεμφανιζόμενος στη σκηνοθεσία Φράνσις Λι δημιουργεί ένα αρκετά πιο σκληρό και τραχύ «Brokeback Mountain», το οποίο ωστόσο διαθέτει γνησιότητα και έναν ιδιότυπο ρομαντισμό που το αναδεικνύει. Η σκληρή καθημερινότητα καθρεφτίζει –ίσως με κάποια δόση υπερβολής– τη Βρετανία μετά το Brexit, σε ένα ερωτικό δράμα που έχει ήδη πολύ θετική παρουσία στα διεθνή φεστιβάλ.
Εμείς…
Η δραστήρια Ταινιοθήκη Θεσσαλονίκης ξεκινά τη νέα χρονιά διοργανώνοντας από την προσεχή Κυριακή (14-16/1) αφιέρωμα στον λιγότερο γνωστό αλλά σημαντικό Αρμένιο δημιουργό Σεργκέι Παρατζάνοφ, με τίτλο «Οράματα και θάματα στο έργο του Σεργκέι Παρατζάνοφ». Ανατρεπτικός και λυρικός, ο σκηνοθέτης αξίζει την προσοχή των κινηματογραφόφιλων, οι οποίοι θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν τρεις από τις ταινίες του («Στις σκιές των ξεχασμένων προγόνων», «Σαγιάτ Νόβα – Το χρώμα του ροδιού» και «Ο θρύλος του κάστρου Σουράμ») στην αίθουσα «Σταύρος Τορνές» (Αποθήκη 1, Λιμάνι). Η είσοδος είναι 4 ευρώ.
…και οι αλλοι
Ειδική μνεία αξίζει αυτή την εβδομάδα το «Γουέστερν» της Βαλέσκα Γκρίζεμπαχ, που κυκλοφορεί επίσης στις ελληνικές αίθουσες. Μια ομάδα Γερμανών εργατών, σε ρόλο εξερευνητών της άγριας… Ανατολής –εξ ου και ο αμερικανικής χροιάς τίτλος–, φτάνει σε κάποιο απομακρυσμένο χωριό της Βουλγαρίας για να κατασκευάσει ένα φράγμα. Σύντομα θα έρθουν σε επαφή –και αντιπαράθεση– με τους ντόπιους, με τους οποίους τους χωρίζει γλωσσική και πολιτισμική άβυσσος. Οι προθέσεις είναι πιθανότατα αγαθές και η ιδέα ενδιαφέρουσα, στην πράξη ωστόσο η ταινία αποτελεί άλλο ένα politically correct και παράλληλα ανώδυνο δείγμα της εικόνας που έχει η προηγμένη Δυτική Ευρώπη για τους «ιθαγενείς» της περιφέρειας.