Στην αρχή της παράστασης οι εννέα ηθοποιοί κάνουν κύκλο, ακουμπούν ο ένας το σώμα του άλλου, νιώθουν την ενέργεια, ακούν την ανάσα του. Τελετουργικά, κάθεται ο καθένας στην καρέκλα του, έως ότου ο πρώτος δώσει το έναυσμα γι’ αυτή την πρωτότυπη σκηνική αφήγηση του έργου του κορυφαίου Σοβιετικού ποιητή, συγγραφέα και θεατρανθρώπου Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι «Μυστήριο Μπουφφ» ή «ΜayaBuff».
Στο τέλος, η φράση που «κλείνει» την παράσταση –«λάμψε, ηλιόλουστή μας κομμούνα»– μένει μετέωρη στη γυμνή σκηνή του θεάτρου Rex για λίγα δευτερόλεπτα, συμπυκνώνοντας θαρρείς την ουσία του ποιήματος του Μαγιακόφσκι, αλλά και της δουλειάς της εννεαμελούς ομάδας ηθοποιών. Μέσω της ομάδας τα πράγματα μπορούν να προχωρήσουν, να πάρουν μπρος τα γρανάζια της ιστορίας, οι δυνάμεις του έθνους και να του δώσουν μια νέα πορεία. Στο τέλος θα έλθει η «λοξή ματιά της ποίησης» να δώσει μιαν άλλη ερμηνεία.
Σε όλη τη διάρκεια του έργου ο ήχος της αναπνοής των ηθοποιών είναι έντονος, όπως και οι κινήσεις τους, που «σκίζουν» το οπτικό πεδίο των θεατών. «Με ρούχα καθημερινά, με ήχο λιτό όπως αυτός παράγεται από τις κινήσεις των κορμιών, δημιουργούμε μπροστά στα μάτια των θεατών το έργο που παράλληλα ερμηνεύουν», λέει στην «Κ» ο Χρήστος Στέργιογλου, ενθουσιασμένος από τη συμμετοχή του στη δημιουργία του διεθνούς φήμης χορογράφου Γιάννη Μανταφούνη.
Πρόκειται για μια λιτή, αδρή αναπαράσταση –με όχημα τον ποιητικό λόγο– κρίσιμων στιγμών που προηγήθηκαν αλλά και ακολούθησαν τα δραματικά γεγονότα της Οκτωβριανής Επανάστασης. Το έργο γράφτηκε για την πρώτη επέτειο της μπολσεβίκικης επανάστασης, και ο Μαγιακόφσκι εξηγεί τον τίτλο ως εξής: «Μυστήριο είναι ό,τι μεγάλο υπάρχει στην επανάσταση, μπουφφ ό,τι είναι σε αυτή γελοίο». «Η έννοια της ομάδας, της κομμούνας, είναι έντονη τόσο στη σκηνική αναπαράσταση του Γιάννη όσο και στην Οκτωβριανή Επανάσταση μέσα από το έργο του Μαγιακόφσκι», τονίζει ο κ. Στέργιογλου.
«Στο “ΜayaBuff” ο χρόνος διαστέλλεται και η πρόθεση αποστασιοποιείται από τη δράση. Στο κρίσιμο δευτερόλεπτο που προηγείται της εκφοράς του λόγου, πριν από την απόπειρα κίνησης, οι χορευτές-ηθοποιοί έχουν ήδη κριθεί όχι γι’ αυτό που υποκρίνονται, αλλά γι’ αυτό που είναι», λέει ο 36χρονος χορογράφος, ο οποίος έχει έδρα και στη Γενεύη. «Πρόκειται για ενσωμάτωση της κίνησης πάνω στη σκηνή, είναι σχεδόν σκηνική κίνηση», εξηγεί, προσθέτοντας ότι αυτό που βοηθά τον ηθοποιό να ανταποκριθεί σε αυτού του είδους τη δουλειά είναι το παιδικό θέατρο, το οποίο απαιτεί ενσωμάτωση του λόγου και σκηνική μεγέθυνση των δρώμενων, ώστε να γίνουν πλήρως αντιληπτά από τους μικρούς θεατές.
Η παράσταση, άλλωστε, απαιτεί από τους θεατές να ξεχάσουν τις φόρμες θεάτρου που έως τώρα έχουν δει και να αφεθούν στον ποιητικό λόγο του Μαγιακόφσκι και τη σκηνική κίνηση των ηθοποιών. Δύσκολο στοίχημα, αλλά αξίζει.
Εθνικό Θέατρο – Rex (Πανεπιστημίου 48 , τηλ. 210-33.05.074). Από 18 Ιανουαρίου για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων. Τετάρτη – Σάββατο στις 8 μ.μ. και Κυριακή στις 7 μ.μ.