«Η ηγεσία της ΕΕ προγραμματίζει συνάντηση κορυφής με την Τουρκία» γράφει η εφημερίδα Die Welt, με υπότιτλο «Ανταλλαγή απόψεων την άνοιξη για ‘κοινά συμφέροντα’».
Η ΕΕ και η Τουρκία θέλουν να έλθουν και πάλι πιο κοντά. Σύμφωνα με πληροφορίες της Welt, για τα τέλη Μαρτίου προγραμματίζεται συνάντηση κορυφής μεταξύ των δύο πλευρών. Ο Toύρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα συναντηθεί τότε με τον πρόεδρο της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, τον πρόεδρο του Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, τον πρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου ΑντόνιοΤαγιάνι και τον Bούλγαρο πρωθυπουργό Μπόικο Μπορίσοφ ως εκπρόσωπο της τρέχουσας βουλγαρικής προεδρίας της ΕΕ.
Παραμένει ανοιχτό το αν η μίνι σύνοδος κορυφής θα γίνει στη Σόφια ή στις Βρυξέλλες. Στόχος είναι, εκτός από τις διαφορές, να τονιστούν και τα κοινά συμφέροντα, όπως λένε διπλωματικοί κύκλοι στις Βρυξέλλες. Τέτοια είναι: η καταπολέμηση της διεθνούς τρομοκρατίας, η μεταναστευτική πολιτική, ενεργειακά θέματα και η ανταλλαγή φοιτητών στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus. Κατά τη συνάντηση είναι πιθανό επίσης να δοθεί στην Τουρκία υπόσχεση για τη χορήγηση άλλων τριών δισεκατομμυρίων ευρώ για προσφυγικές υποδομές στην Τουρκία. Ωστόσο, είναι ακόμα ασαφής η χρηματοδότηση, καθώς και το ζήτημα του πόσο μεγάλη θα είναι η ανάγκη χρηματοδότησης.
Οι διπλωμάτες όμως τόνισαν ομόφωνα και ότι «φέτος δεν πρέπει να αναμένονται ούτε διεύρυνση της τελωνειακής ένωσης με την Τουρκία ούτε ταξίδια Τούρκων πολιτών χωρίς βίζα ή το άνοιγμα νέων διαπραγματευτικών κεφαλαίων στις ενταξιακές συνομιλίες». Η τελευταία συνάντηση της ηγεσίας της ΕΕ με τον Ερντογάν είχε λάβει χώρα πέρσι, στα τέλη Μαΐου, στο περιθώριο μιας συνόδου του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες.
Αρχικά, η γαλλική κυβέρνηση είχε προτείνει να επαναληφθεί φέτος το Leaders Meeting κατά τη συνάντηση των ηγετών των κρατών του ΝΑΤΟ τον Ιούλιο. Γι’ αυτό όμως προέκυψαν αντιρρήσεις, προεξαρχούσης της Γερμανίας. Μια τέτοια συνάντηση δεν θα ήταν ούτε προς το συμφέρον της Αυστρίας, που θα αναλάβει την ευρωπαϊκή προεδρία από την Αυστρία τον Ιούλιο. Η σχέση του Σεμπάστιαν Κουρτς, του αυστριακού καγκελαρίου, με τον Ερντογάν θεωρείται εξαιρετικά τεταμένη.
Η νέα επιδιωκόμενη ημερομηνία έχει επιλεγεί συνειδητά: είναι λίγες εβδομάδες πριν τη δημοσιοποίηση της έκθεσης προόδου για την Τουρκία από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η έκθεση πιθανότατα θα είναι εξαιρετικά επικριτική, αν η Τουρκία μέχρι τότε δεν απελευθερώσει κι άλλους κρατούμενους και δεν ψηφίσει μεταρρυθμίσεις για το κράτος δικαίου.
Συνάντηση των 28 ηγετών της ΕΕ με την Τουρκία όμως, στο πλαίσιο επίσημης συνόδου κορυφής, δεν πρόκειται να λάβει χώρα τόσο σύντομα. Η τελευταία συνάντηση αυτού του τύπου έλαβε χώρα τον Μάρτιο του 2016 – 4 μήνες περίπου πριν από την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία. Οι επίσημες σχέσεις έχουν σαφώς επιδεινωθεί, από τότε που ο Ερντογάν, στη μάχη κατά των δήθεν τρομοκρατών χτυπά με μεγάλη σκληρότητα όσους σκέφτονται διαφορετικά από αυτόν στην Τουρκία και διατάσσει μαζικές συλλήψεις. Τελευταία, η Τουρκία είχε στείλει σημάδια αποκλιμάκωσης. Πολλοί Γερμανοί πολίτες, που είχαν συλληφθεί για πολιτικούς λόγους, αφέθηκαν ελεύθεροι. Δεν ισχύει όμως το ίδιο και για τον ανταποκριτή της Wely, Deniz Yücel.
Από την άλλη, και ο Ερντογάν βρίσκεται υπό πίεση. Η ΕΕ μείωσε την προενταξιακή βοήθεια για την Τουρκία κατά 100 εκατομ. ευρώ και διεθνείς πιστωτές σαν την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΙΒ) σταμάτησαν τη χρηματοδότηση δημοσίων έργων στον Βόσπορο. Η τουρκική οικονομία αναπτύσσεται ακόμα βέβαια, αλλά έχει τεράστια προβλήματα.
Για τον Ερντογάν ένα πράγμα κυρίως είναι σημαντικό: να μη διακοπούν σε καμιά περίπτωση οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις, γιατί αυτό θα σήμαινε ότι πολλές δυτικές επιχειρήσεις και τράπεζες θα μείωναν ή θα ακύρωναν τις δουλειές τους στην Τουρκία κι έτσι η τουρκική οικονομία θα δεχόταν πιέσεις. Ούτε όμως τερματισμός των ενταξιακών διαπραγματεύσεων πρέπει να αναμένεται, αφού εντός της ΕΕ υπάρχει επαρκής στήριξη. Γι’ αυτό η ηγεσία της ΕΕ, κατά τη συνάντησή της με τον Ερντογάν, πιθανότατα θα τονίσει ότι η πόρτα της ΕΕ παραμένει ανοιχτή για την Άγκυρα. Κάτι τέτοιο για τον Ερντογάν θα ήταν επιτυχία.
Πηγή: Die Welt / ΑΠΕ – ΜΠΕ