Μια καθηλωτική απώλεια

3' 43" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Οταν ακόμη ήταν φοιτητής της Ιατρικής, πολύ προτού στραφεί στο θέατρο, ο Γιάννης Καλαβριανός σοκαριζόταν με τον τρόπο που οι καθηγητές ενημέρωναν την οικογένεια ενός ασθενή για την απώλειά του. «Δυστυχώς, δεν τα κατάφερε», έλεγαν στους οικείους. Ηταν ένας από τους λόγους που εγκατέλειψε αργότερα την ιατρική. «Δεν μπόρεσα να διαχειριστώ το κομμάτι του πόνου. Εφευγα από την κλινική άρρωστος». Αυτά τα ζητήματα: η διαχείριση του πένθους, η απώλεια, η ανακοίνωσή της, που τον απασχολούσαν από μικρό, αποτελούν τη βάση του καινούργιου του έργου που σκηνοθετεί στο Από Μηχανής Θέατρο. Η «Γρανάδα», που παρουσιάζει η ομάδα Sforaris στις 31/1, είναι μια παράσταση για την απώλεια, «τις συμπτώσεις που δένουν τις ζωές μας για πάντα, τις τροχιές των άστρων, τα γεγονότα που κανονικά δεν θα έπρεπε να συμβούν, και τους ανθρώπους που θέλουν να προχωρήσουν».

Την απώλεια τη βίωσε και ο ίδιος νωρίς. «Ηταν του θείου μου, αδερφού του πατέρα μου που έφυγε πολύ νέος. Ισως ένα κομμάτι έρχεται από κει», λέει στην «Κ». Εκτοτε απέκτησε μια περίεργη συνήθεια. Στα ταξίδια που πήγαινε, εκτός από τις πόλεις φωτογράφιζε και τα νεκροταφεία τους. «Από σύμπτωση στην αρχή, συνειδητά στην πορεία. Ισως, ήθελα να ξορκίσω τον φόβο του θανάτου, να προπονηθώ ώστε να μην πέσει ο ουρανός στο κεφάλι όπως συμβαίνει με όλους μας κάποια στιγμή. Κανείς δεν είναι προετοιμασμένος. Πάντα θέλουμε λίγο παραπάνω χρόνο. Βλέπεις, η τάση προς τη ζωή είναι ανίκητη. Κάποια στιγμή αναρωτήθηκα “τι θα κάνω αυτό το υλικό;”. Αποφάσισα να γίνει μια παράσταση για τον θάνατο που θα λεγόταν “Νορβηγικά νεκροταφεία”. Αλλά ακριβώς εκείνο το καλοκαίρι ο Aντερς Μπρέιβικ, αιματοκύλισε το νησί Ουτόγια της Νορβηγίας. Η ιδέα έμεινε στην άκρη».

Ωσπου πριν από δύο χρόνια είδε στο Μουσείο του Πράδο έναν πίνακα του Φρανθίσκο Πραδίγια. «Μια γυναίκα με χαμένο βλέμμα, δίπλα στο φέρετρο του άντρα της. Ηταν η Ιωάννα της Καστίλλης (γνωστή ως Ιωάννα η Τρελή) και η νεκρική πομπή του Φίλιππου του Ωραίου. Ηταν παντρεμένη μαζί του 9 χρόνια αλλά τα υπόλοιπα 46 τον θρηνούσε. Διάβασα με ενδιαφέρον την ιστορία της και μαζί με τις σημειώσεις όλων αυτών των χρόνων, το υλικό κούμπωσε. Ετσι έγραψα σιγά σιγά τη “Γρανάδα”, ένα έργο για μια σύγχρονη οικογένεια που καθηλώθηκε εξαιτίας μιας απώλειας». Η Γρανάδα είναι ο τόπος όπου άρχισε να εκτυλίσσεται η ιστορία της οικογένειας πριν από 35 χρόνια. Το πρώτο και τελευταίο ταξίδι ενός ερωτευμένου ζευγαριού, συνδέεται με ένα ατύχημα που ακολούθησε αλλά και μια συμφωνία σιωπής, δένοντας τις ζωές των ηρώων, με φόντο την ιστορία της Ιωάννας της Τρελής.

Από τις περιπλανήσεις του στα κοιμητήρια έχει μείνει βαθιά χαραγμένη η εικόνα ενός παιδικού τάφου στη Θεσσαλονίκη που αλλάζει ανάλογα με τις εποχές, όπως οι βιτρίνες των καταστημάτων. «Τα Χριστούγεννα οι γονείς τοποθετούν πάνω στο μνήμα δέντρο, αφήνουν δώρα, το Πάσχα λαγουδάκια, το καλοκαίρι βάζουν ανεμόμυλους. Είναι τρομακτικό. Σε κάποιες ιταλικές πόλεις τα μνήματα είναι πομπώδη, σαν μικρές όπερες. Στη Βόρεια Ελλάδα βλέπω ολόκληρα τμήματα στα νεκροταφεία, όπου στήνουν παγκάκια με τέντα, πηγαίνουν τα Ψυχοσάββατα, τρώνε εκεί… Η απώλεια δεν ξεπερνιέται ούτε εκλογικεύεται, αυτό που ξεπερνιέται είναι το πένθος».

Ο Γιάννης Καλαβριανός ό,τι παρουσιάζει με την ομάδα Sforaris αυτά τα 12 χρόνια («Εγώ το Θείο Βρέφος», «Παραλογές», «Γιοι και Κόρες», «Αβελάρδος και Ελοΐζα»), είναι δικά του έργα. «Το κείμενο ουσιαστικά ενέχει τη σκηνοθεσία. Ομως, πάντα είχα σχέση με το γράψιμο», απαντά. Για τη «Γρανάδα» (θα κυκλοφορήσει από την ΚΑΠΑ Εκδοτική) έκανε πρόβες από τον Αύγουστο ώς τον Οκτώβριο, έφτιαξε την παράσταση κι έπειτα την άφησε για τρεις μήνες πριν την ξαναδουλέψει. «Οταν παίρνεις μια απόσταση, κάθονται τα πράγματα μέσα σου αλλιώς. Αυτό είναι και το θέμα του έργου. Οταν είσαι μέσα σε μια κατάσταση, μπορεί να νιώθεις εγκλωβισμένος, ότι δεν έχεις από πού να πιαστείς». Οταν αφήνεις τον χρόνο να κυλήσει, «δεν λύνονται τα προβλήματα, αλλά τα βλέπεις διαφορετικά».

«Δεν υπάρχει ηγέτης»

Προτού επιστρέψει στην πρόβα, τον ρωτάω για το θέατρο, εντός κι εκτός συνόρων. Εχοντας δουλέψει στο εξωτερικό, γνωρίζει το τοπίο. «Είναι μια περίοδος που δεν υπάρχει κάποιος ηγέτης στα ευρωπαϊκά θεατρικά πράγματα. Πριν από 20 χρόνια προπορευόταν (κυρίως λόγω κειμένων) το αγγλικό θέατρο, υπήρχαν δυνάμεις από τη Βαλτική, επίσης οι Γερμανοί που όμως κι αυτοί, τώρα, δεν γέννησαν κάτι καινούργιο. Γενικά, δεν υπάρχει ούτε δραματουργικά ούτε αισθητικά μια κυρίαρχη τάση. Γίνονται καλά πράγματα, αλλά είναι σαν τα έχουμε δει όλα πια. Σε μας αυτό φαίνεται εντονότερα: τσαλαβουτάμε. Γίνονται ενδιαφέρουσες δουλειές, όταν δεν τις καπελώσουν η διαφήμιση και ο συρμός».

​​«Γρανάδα» του Γ. Καλαβριανού, Από Μηχανής Θέατρο. Παίζουν οι: Διαμαντής Αδαμαντίδης, Γιώργος Γλάστρας, Φιλαρέτη Κομνηνού, Αλεξία Μπεζίκη, Στέφη Πουλοπούλου, Εφη Σταμούλη. Σε video η Λυδία Φωτοπούλου.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή