Αναζητείται Ηγέτης

6' 37" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Του Καθ. Λ. Θαλασσινού

Πανεπιστημίου Πειραιώς και Πανεπιστημίου Μάλτας

Έδρα Jean Monnet στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Σύγκλιση

[email protected]

Πλησιάζοντας στη λήξη των μνημονίων στις 20 Αυγούστου 2018 η προσοχή όλων στρέφεται στην επόμενη ημέρα. Κατά πόσο δηλαδή θα συνεχίσουμε μόνοι μας (καθαρή έξοδος, πανηγυρισμοί και γλέντια*) με οικονομική βοήθεια (πιστωτική γραμμή, μόνο γλέντια) ή με κάποιου είδους επιτήρηση (δημοσιονομικός έλεγχος, μόνο πανηγυρισμοί). Μέχρι τότε θα μεσολαβήσουν δύο ακόμα αξιολογήσεις. Η τέταρτη τον ερχόμενο Ιούνιο που θα σαρώσει τα υπόλοιπα προαπαιτούμενα που δεν θα έχουν ρυθμιστεί στην παρούσα αξιολόγηση, και την ανακεφαλαιωτική αξιολόγηση πριν από τις 20 Αυγούστου που θα δει το σύνολο της εικόνας μέχρι τότε. Έτσι θα αποφασιστεί η επόμενη ημέρα, ενδεχομένως, και με βαρύγδουπες αμφισβητήσεις εκατέρωθεν.

Όποια και αν είναι η απόφαση που θα επιλεγεί, ανάλογα με τη συμμόρφωση στις συμβατικές μας υποχρεώσεις και το αποτέλεσμα που θα παρουσιάσουμε μέχρι τότε, ένα είναι σίγουρο. Η χώρα θα παραμείνει σε επιτήρηση από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο μέχρι την εξόφληση του 75% του χρέους που προσδιορίζεται στο 2060. Αυτό είναι κάτι που δεν μπορεί να αλλάξει, είναι οι απαράβατοι όροι στη διαδικασία της πτώχευσης των χωρών που αναζητούν βοήθεια από το ΔΝΤ. Το γνωρίζουν όλοι πλην όμως το αποσιωπούν.

Προς τι τα γλέντια και οι πανηγυρισμοί λοιπόν; Θεωρούν ότι η επιτήρηση είναι λιγότερη επώδυνη από τα μνημόνια;

Η επόμενη φάση της μνημονιακής εποχής με ανοιχτά ακόμα θέματα που, αν εφαρμοστούν, θα επιφέρουν περαιτέρω συρρίκνωση στο εισόδημα των πολιτών, αυξημένη απογοήτευση,αγανάκτηση και μίσος, εξαέρωση του ενδιαφέροντος των ξένων επενδυτών (τους έχουμε ανάγκη) και κυρίως απρόσμενες εξελίξεις στο εκλογικό αποτέλεσμα. Η εμπειρία, σε ανάλογες περιπτώσεις, είναι απόλυτα αρνητική για το κόμμα που χρεώνεται τα οικονομικά αποτελέσματα της πολιτικής που εφαρμόστηκε. Μέχρι σήμερα τα αποτελέσματα αυτά δεν είναι υπέρ του κυβερνώντος κόμματος ακόμα και αν πανηγυρίζει που το ένα τρίτο των πολιτών έχει τις προϋποθέσεις να πάρει το οικονομικό βοήθημα αντί να κλαίει για την κατάντια της κοινωνίας. Αντίθετα τα αποτελέσματα αυτά μπορεί να αποτελέσουν την αρχή για την αποσύνθεση και την απώλεια της ταυτότητάς του ως κόμμα αριστερής ιδεολογίας.

Η αξιωματική αντιπολίτευση περιστρέφεται γύρω από τον εαυτό της προσπαθώντας να εκμεταλλευτεί ατυχείς δηλώσεις της κυβέρνησης, αστοχίες και λάθη αντί να προλαμβάνει τις εξελίξεις ως κόμμα που θα αναλάβει την εξουσία στις επόμενες εκλογές, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις.

Αντί να σχεδιάζει πρωτοβουλίες σε επίπεδο κοινωνίας, όχι σε επίπεδο κυβέρνησης, αποδυναμώνοντας ακόμα περισσότερο την κλονισμένη αξιοπιστία του κυβερνώντος συνασπισμού αρέσκεται και αυτή με αόριστες δηλώσεις αποκρύπτοντας την ωμή πραγματικότητα. Όταν ο υπεύθυνος τομεάρχης αντί να αναφερθεί στο πραγματικό γεγονός της υποχρεωτικής επιτήρησης μέχρι το 2060 αναλίσκεται στην αμφισβήτηση των οικονομικών στοιχείων που παρουσιάζει η κυβέρνηση μάλλον έχει χάσει το επίκεντρο της των προσδοκιών της κοινωνίας. Όταν ο αρχηγός βιάζεται να δηλώσει τον αποκλεισμό των συγγενικών του προσώπων από την μελλοντική του κυβέρνηση μάλλον προσπαθεί να προλάβει τις αντιδράσεις των ανταγωνιστών του στο κόμμα κάτι που αποδυναμώνει το ρόλο του ηγέτη.

Μέσα σε αυτά μας προέκυψε και το θέμα της ονομασίας των Σκοπίων. Παγωμένο για μεγάλο διάστημα άνοιξε την κατάλληλη, για την άλλη πλευρά στιγμή, με στόχο να περάσει και αυτό μέσα από τον ορυμαγδό των μέτρων που κατέστρεψαν την οικονομία, αναχαίτισαν και πάλι την ανάπτυξη και δημιούργησαν συνθήκες Βαλκανίων και στη χώρα μας. Το Ελλάς-Γαλλία συμμαχία αντικαταστάθηκε από το Ελλάς-Σκόπια συμμαχία. Και ενώ όλοι μιλάνε με παροιμίες και μισόλογα ήλθε ο Πρωθυπουργός της μικρής αυτής χώρας να εκφραστεί με απλά, σταράτα, καθαρά λόγια βάζοντας ουσιαστικά το πλαίσιο της συζήτησης που θα ακολουθήσει θυμίζοντάς μας τι σημαίνει να είσαι ηγέτης. Γιατί από την δική μας πλευρά δεν τον έχουμε δει ακόμα.

Θα συρθούμε υποχρεωτικά στο τραπέζι των συζητήσεων χωρίς κανένα πλεονέκτημα αυτή τη φορά. Το αντίδωρο θα παιχθεί στις διευκολύνσεις που θα μας υποσχεθούν για την μετα-μνημονιακή εποχή. Ανταλλάσσουμε την επιθυμητή λύση έναντι μερικών δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ μείωση του ελλείμματος; Ή έναντι μερικών χιλιάδων νέων οπαδών; Σε κάθε περίπτωση θα υποχρεωθούμε να αποδεχθούμε το αποτέλεσμα, που έχει ήδη αποφασιστεί, σε βάρος της εθνικής μας αξιοπρέπειας. Το αν πανηγυρίσουμε ή όχι με το αποτέλεσμα είναι κάτι που αναζητείται.

Η λύση θα είναι δύσκολη τόσο στη φάση της διαπραγμάτευσης όσο και στη φάση της εφαρμογής της και στις δύο πλευρές. Ο αλυτρωτισμός από την πλευρά των Σκοπίων, η αναγνώριση της χώρας από τα δύο τρίτα και πλέον των χωρών του ΟΗΕ, η ψυχολογία των κατοίκων της που από την δημιουργία του κράτους (1991) μέχρι σήμερα θεωρεί τον εαυτό τους ‘’Μακεδόνα’’ και η σημερινή συγκυρία με την αστάθεια και τις διενέξεις στην περιοχή δεν δημιουργούν ευνοϊκό κλίμα για μια βελούδινη διαπραγμάτευση. Ο επί 25 χρόνια αποτυχημένος διαπραγματευτής δεν εξασφαλίζει την αποδοχή που απαιτείται για ένα τέτοιο μεγάλο ρόλο. Είναι σίγουρο ότι θα ζητηθεί αλλαγή ονομάτων και στην πλευρά μας. Η περιφέρεια, το αεροδρόμιο, το πανεπιστήμιο θα μπουν στην ατζέντα για την μετονομασία τους αναλόγως. Πόσο βαρύ είναι το αντίτιμο αυτό το γνωρίζουν καλύτερα από όλους οι βορειοελλαδίτες συμπατριώτες μας.

Το συλλαλητήριο της Θεσσαλονίκης και αυτά που θα ακολουθήσουν καταλύουν με βροντερό τρόπο τη θετική διάθεση που υπέθεσαν ότι υπήρχε στην ελληνική κοινωνία οι κυβερνόντες για άμεση λύση. Με ιδιαίτερο τρόπο αυτοϊκανοποιούνται συγκρίνοντας τα προηγούμενα συλλαλητήρια με το σημερινό. Η αξιωματική αντιπολίτευση χωρίς ξεκάθαρη άποψη ανασκευάζει τη θέση της και λογαριάζει τα συν και τα πλην έχοντας ως στρατηγικό ζητούμενο τη ζημιά στην κυβέρνηση. Παντελής έλλειψη στρατηγικής και ηγετικής συμπεριφοράς.

Η εξέλιξη στο θέμα είναι τώρα χωρίς επιστροφή. Είναι καιρός να αδράξουν την ευκαιρία όλοι όσοι, ευαρεστούμενοι δηλώνουν ηγέτες, και να μην σπαταλούν τον χρόνο τους σε ανούσιες παραστάσεις, δηλώσεις και διερευνητικές επαφές για να εξασφαλίσουν το αυτονόητο ζητούμενο. Την αποφυγή της ευθύνης. Το εθνικό θέμα είναι πάνω και πέρα από κάθε άλλη προτεραιότητα κάτι που οι ηγέτες οφείλουν να γνωρίζουν. Δεν μπορούν να αποφεύγουν να πάρουν θέση, να λειτουργούν με την τακτική των ‘’λαγών’’, να ακροβατούν μεταξύ του απόλυτα εθνικού, όχι στον όρο ‘’Μακεδονία’’, και του συναινετικού αλλά απόλυτα αποδεκτού από την άλλη πλευρά προσδιοριστικού με βάση το χρόνο (νέα) ή την τοποθεσία (βόρεια) ‘’Μακεδονία’’, προσπαθώντας να αφουγκραστούν την κοινή γνώμη για να κρατήσουν ψηφοφόρους αντί να οδηγήσουν την συζήτηση εκεί που το εθνικό συμφέρον επιβάλλει βάζοντας τους απαράβατους, σε εθνικό επίπεδο, ελάχιστα αποδεκτούς όρους.

Η πλευρά της κυβέρνησης ανησυχεί αν θα κρατήσει την ομοψυχία της στο θέμα έχοντας την αριθμητική υπεροχή που την κρατά ζωντανή μέχρι σήμερα, αφήσει περιθώρια προς όλες τις πιθανές κατευθύνσεις ενώ η πλευρά της αξιωματικής αντιπολίτευσης θεωρεί ότι ήλθε η κατάλληλα ώρα να αναρριχηθεί στην εξουσία ακόμα και μέσα από μια εθνική αποτυχία. Και στις δύο περιπτώσεις δεν αναδεικνύεται ο ηγέτης. Ο καθένας επιλέγει την στρατηγική που του εξασφαλίζει τις λιγότερες προσωπικές απώλειες. Είναι όμως το πεδίο αυτό κατάλληλο για τέτοιου είδους προσωπικές-κομματικές επιλογές; Μήπως οι ηγέτες σκέπτονται και πράττουν εντελώς διαφορετικά;

Τα υπόλοιπα κόμματα της Βουλής ψάχνουν ακόμα την ταυτότητα που έχασαν χωρίς να είναι σε θέση να συμβάλλουν θετικά στο θέμα που εξελίσσεται μπροστά τους. Οι συγκυρίες δεν τα ευνοούν, οι πανηγυρισμοί για τη συγκρότηση του νέου φορέα της κεντροαριστεράς, στην πράξη νέο όνομα με τα ίδια πεπαλαιωμένα υλικά, είναι χωρίς σημασία. Η φθορά και η αμφισβήτηση θα παραμείνουν, το αθροιστικό αποτέλεσμα στην περίπτωση του νέου φορέα δεν θα επιβεβαιώσει την αριθμητική. Οι υπόλοιποι μικροί ακολουθούν χωρίς τίποτε το ουσιαστικό.

Η μακροχρόνια διαπραγμάτευση, αν η κυβέρνηση την επιλέξει τελικώς, θα δηλητηριάσει τις όποιες καλές προθέσεις υπάρχουν από τους υπεύθυνους διαπραγματευτές και θα μας φέρει σε αδιέξοδα. Αν κάτι πρέπει να γίνει ας γίνει άμεσα. Γιατί ας μην γελιόμαστε. Το ζήτημα θα λυθεί για εμάς χωρίς εμάς.

Αναζητείται λοιπόν ο ηγέτης που θα ξεπεράσει την μικροπολιτική, τον πολιτικό αμοραλισμό, την ιδιοτέλεια και το κομματικό συμφέρον και θα πάρει τα ηνία για να λύσει το πρόβλημα. Δεν είναι απαραίτητο να είναι ο Πρωθυπουργός. Η πρόταση για τη δημιουργία μιας υψηλού επιπέδου ομάδας διαπραγμάτευσης, με την σύμφωνη γνώμη όλων των πολιτικών κομμάτων που θα αναλάβει να φέρει σε πέρας το δύσκολο αυτό έργο φαίνεται να είναι η πλέον πρόσφορη λύση. Τουλάχιστον εξασφαλίζει συναίνεση. Ας την επιχειρήσουν. Η μυστική διπλωματία σταματάει εκεί που η κοινωνία ξεσπά. Οι ηγέτες επιζητούν συγκλίσεις και συναινέσεις.

*Οι πανηγυρισμοί συνοδεύονται από δηλώσεις, συνεντεύξεις, συγκρίσεις με το παρελθόν, τα γλέντια με αλόγιστες δαπάνες.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή