Αποψη: Η «παγίδα» του κατώτατου μισθού

Αποψη: Η «παγίδα» του κατώτατου μισθού

2' 55" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η ​​κυβέρνηση επανέρχεται στο θέμα αύξησης, εντός του 2018, του κατώτατου μισθού από τα 586 ευρώ σήμερα σε κάποιο απροσδιόριστο, προς το παρόν, επίπεδο. Υπενθυμίζω ότι και το 2015 η κυβέρνηση είχε μιλήσει για πιθανή αύξηση και μάλιστα στα 751 ευρώ (κάτι το οποίο ίσχυε το 2009). Θα εξηγήσω γιατί η αύξηση του κατώτατου μισθού σήμερα κρίνεται υπεράνω των αντοχών της οικονομίας μας, κάτι που θα ανατρέψει την όποια προσπάθεια αποκλιμάκωσης της ανεργίας.

Δεν είμαι βέβαιος εάν η κυβέρνηση έχει σκεφτεί με προσοχή την (όποια) αύξηση στον κατώτατο μισθό. Ο κατώτατος μισθός επηρεάζεται από τα economic fundamentals: θετικά από το γενικό επίπεδο μισθών και την ανταγωνιστικότητα τιμών και αρνητικά από την αύξηση της ανεργίας. Το Γράφημα καταγράφει την απόκλιση του κατώτατου μισθού από τις αντοχές της οικονομίας μας (%) από το 1971 μέχρι σήμερα μαζί με τις μεταβολές στο ποσοστό ανεργίας. Παρατηρούμε τα ακόλουθα:

Σημείωση: Οι ποσοτικές μου εκτιμήσεις για την απόκλιση του κατώτατου μισθού αποτελούν τον μέσο όρο εκτιμήσεων από 3 μοντέλα (βάσει της οικονομετρικής μεθόδου Fully Modified Ordinary Least Squares για μακροχρόνιες σχέσεις) στα οποία ο κατώτατος μισθός είναι συνάρτηση του γενικού μισθού, της ανταγωνιστικότητας τιμών και του ποσοστού ανεργίας. Για την ανταγωνιστικότητα, χρησιμοποιούμε 3 διαφορετικούς ορισμούς/μεταβλητές: τις τιμές εισαγωγών/εγχώριες τιμές, τον δείκτη ανταγωνιστικότητας βάσει του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή σε 49 οικονομίες σε σχέση με την Ελλάδα (από τη βάση δεδομένων του ΟΟΣΑ), και τον δείκτη πραγματικής συναλλαγματικής ισοτιμίας για 27 χώρες (από τη βάση δεδομένων της Bank of International Settlements).

1. Μεγάλες αυξήσεις στον κατώτατο μισθό, οι οποίες υπερβαίνουν τις αντοχές της οικονομίας μας, δυστυχώς οδηγούν σε μεγάλη αύξηση της ανεργίας. Για παράδειγμα, ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε, το 1982, μέχρι και 13,4% όταν η κυβέρνηση Ανδρέα Παπανδρέου προχώρησε σε αυξήσεις μισθών που ήταν υπεράνω των πραγματικών δυνατοτήτων της οικονομίας. Η «αδικαιολόγητη» αυτή αύξηση επιτάχυνε την αύξηση της ανεργίας.

2. Το 2009, ο κατώτατος μισθός βρέθηκε 4,3% πάνω από τις αντοχές της οικονομίας, κάτι το οποίο επίσης συνέβαλε σε «απογείωση» της ανεργίας. Το 2009 αποτελεί ενδιαφέρον έτος και τούτο επειδή η κυβέρνηση προανήγγειλε το 2015 (και μετά το… ξέχασε) την επαναφορά του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ του 2009! Το Γράφημα μας ενημερώνει ότι το συγκεκριμένο μισθολογικό επίπεδο δεν είναι ορθό, καθώς τα 751 ευρώ ήταν ήδη υπεράνω των δυνατοτήτων της οικονομίας μας.

3. Ο κατώτατος μισθός υστέρησε κατά 6,3% το 2012, κατά 2,2% το 2013 και κατά 0,7% το 2014, αντιστοίχως, των δυνατοτήτων της οικονομίας. Ομως, ο κατώτατος μισθός υπερέβη κατά 0,9% το 2016 και κατά 1,4% το 2017 τις αντοχές μας. Καθώς λοιπόν το 2017 «έκλεισε» με τον κατώτατο μισθό κατά 1,4% υπεράνω των οικονομικών μας αντοχών, η ελληνική οικονομία δεν μπορεί να αντέξει άμεσα, από τις αρχές του 2018 δηλαδή, μεγάλη αύξηση του κατώτατου μισθού η οποία, όπως φαίνεται και από το Γράφημα, θα «ναρκοθετούσε» την αποκλιμάκωση της ανεργίας από το ήδη απαγορευτικό επίπεδο του 21%. Τι σημαίνουν όλα αυτά; Καλό θα ήταν η κυβέρνηση να μην ξεκινήσει το 2018 με ένα «άστοχο» οικονομικό μέτρο. Λέγεται ότι ο Αλέξης Τσίπρας «αντιγράφει» τον Ανδρέα Παπανδρέου. Ας μην επαναλάβει ο κ. Τσίπρας το λάθος του 1982 όταν ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε υπερβολικά και μετά «τρέχαμε», το 1983 και το 1985, να υποτιμήσουμε τη δραχμή μήπως και ανακάμψει η ανταγωνιστικότητά μας. Βέβαια, εντός του ευρώ δεν υπάρχει δυνατότητα υποτίμησης του νομίσματος, αλλά η απώλεια εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία θα εκδηλωθεί με μεγάλη πίεση στο spread δανεισμού μας το οποίο, υποτίθεται, προσπαθούμε να μειώσουμε…

* Ο κ. Κώστας Μήλας είναι καθηγητής και πρόεδρος του Ερευνητικού Τομέα στο Τμήμα Οικονομικών, Χρηματοοικονομικών και Λογιστικής, University of Liverpool.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή