Το απόγευμα της 20ής Ιανουαρίου 2017, η παγκόσμια ελίτ που συναντιόταν στο Νταβός της Ελβετίας για το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, σταμάτησε τις συζητήσεις και στράφηκε προς τις οθόνες προκειμένου να παρακολουθήσει τον λόγο της ορκωμοσίας που λάμβανε χώρα στο Καπιτώλιο. Ηταν έντρομη. Η περιγραφή του 45ου προέδρου των ΗΠΑ για την «αμερικανική αιματοχυσία» που οδήγησε στην εκλογή του και η υπόσχεση της εκδίκησης σκοτείνιασε τη διάθεση για το υπόλοιπο της συνάντησης.
Η Γαλλία, την ίδια στιγμή, ήταν ήδη σε μελαγχολική διάθεση. Με την προεδρική εκλογή να απέχει πέντε μήνες, η πολιτική δυναμική θύμιζε την αμερικανική κατάσταση. Αύξηση του λαϊκισμού και του εθνικισμού, περιορισμός των φιλελεύθερων δυνάμεων και θυμός από αυτούς που έμεναν πίσω λόγω της παγκοσμιοποίησης. Η Μαρίν Λεπέν, στην άκρα δεξιά, φάνταζε παντοδύναμη.
Ενα χρόνο μετά
Πόση διαφορά μπορεί να κάνει ένας χρόνος. Αυτή την εβδομάδα, ο πρόεδρος Τραμπ παρευρέθη στο Νταβός προκειμένου να εξηγήσει την πολιτική του «Η Αμερική πρώτα». Αλλά δεν ήταν ο μοναδικός αστέρας. Ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος νίκησε τη Λεπέν, μίλησε προσφέροντας ένα άλλο μοντέλο για τη Δύση.
Αν και οι δύο θεωρούνται ανορθόδοξοι, ο πρόεδρος Τραμπ, 71 ετών και ο πρόεδρος Μακρόν, ο οποίος έκλεισε τα 40 τον προηγούμενο μήνα, είναι δύο πολύ διαφορετικά πολιτικά όντα και η αντιπαλότητά τους είναι ενδιαφέρουσα. Η πιο ενδιαφέρουσα διαφορά τους είναι οι επιπτώσεις που είχαν, μέχρι στιγμής, στον κόσμο.
Ο Αμερικανός ηγέτης οπισθοχωρεί επίτηδες από την παγκόσμια ηγεσία των ΗΠΑ. Ο Μακρόν θέλει να γίνει παγκόσμιος ηγέτης, αλλά γνωρίζει ότι η Γαλλία, παρά το στάτους της ως πυρηνική δύναμη με μόνιμη θέση στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, δεν μπορεί να ανταγωνιστεί τις ΗΠΑ. Ετσι βάζει την Ευρώπη στις φιλοδοξίες του.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο Τραμπ, η Αμερική θα ξαναγίνει μεγάλη αποσυρόμενη από τον κόσμο. Σύμφωνα με τον πρόεδρο Μακρόν, η Γαλλία μπορεί να ξαναγίνει μεγάλη, κάνοντας την Ευρώπη παγκόσμιο παίκτη.
Σήμερα οι δύο ηγέτες εκπροσωπούν δύο διαφορετικά στρατόπεδα μέσα στον δυτικό κόσμο. Το στρατόπεδο των εθνικιστών ηγετών, που περιλαμβάνει και κάποιους ακολούθους του προέδρου Τραμπ στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ενωσης και το στρατόπεδο των διεθνιστών, όπου συγκαταλέγονται οι περισσότεροι πρωταγωνιστές της Ευρώπης, που συνασπίζονται γύρω από τον Μακρόν και την καγκελάριο της Γερμανίας Μέρκελ.