Ανησυχητική για την Ελλάδα η αυταρχική Τουρκία

Ανησυχητική για την Ελλάδα η αυταρχική Τουρκία

4' 0" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Για «κράτος τρόμου» στην Τουρκία κάνει λόγο σε συνέντευξή του στην «Κ» ο Στίβεν Κουκ, διακεκριμένο στέλεχος του Συμβουλίου για τις Εξωτερικές Σχέσεις (Council on Foreign Relations), της δεξαμενής σκέψης με τη μεγαλύτερη ίσως επιρροή στην αμερικανική εξωτερική πολιτική. Η ανάλυσή του είναι ιδιαίτερα δυσοίωνη για την Τουρκία, ωστόσο μαζί με τους κινδύνους που αυτό προκαλεί για την Ελλάδα βλέπει επίσης την ευκαιρία η χώρα μας να αυξήσει το στρατηγικό της βάρος.

Ερωτώμενος να εξηγήσει τι εννοεί όταν μιλάει για κράτος τρόμου, ο κ. Κουκ γίνεται χειμαρρώδης: «Χρησιμοποιώ αυτές τις λέξεις διότι αν δείτε τον αριθμό των ανθρώπων που έχουν εκκαθαριστεί –συλληφθεί, κρατηθεί χωρίς δίκη, φυλακισθεί, εκδιωχθεί από την εργασία τους– μιλάμε για έναν συνολικό αριθμό που κυμαίνεται στις 200.000. Αν το πολλαπλασιάσει κανείς αυτό με τα μέλη της οικογένειάς τους, μιλάμε για ένα εκατομμύριο ανθρώπους των οποίων η ζωή έχει καταστραφεί. Δεν έχουν σκοτωθεί, υπό την κλασική έννοια της τρομοκρατίας, αλλά υπάρχουν πάρα πολλοί άνθρωποι των οποίων η ζωή μεταφορικά έχει τελειώσει ως αποτέλεσμα αυτής της εκκαθάρισης. Μιλάω για ανθρώπους που δεν μπορούν να βρουν νομική εκπροσώπηση, που δεν μπορούν να βρουν εργασία, διότι έχουν κατηγορηθεί για πράγματα τα οποία θα τους βαραίνουν για πάντα. Πιστεύω ότι αυτή η εξέλιξη ριζοσπαστικοποιεί το τουρκικό πολιτικό σκηνικό».

Σύμφωνα με τον κ. Κουκ, αυτό πρέπει να το λάβει σοβαρά υπόψη της η Ελλάδα, καθώς καλείται να συνυπάρξει με μία ολοένα πιο απρόβλεπτη Τουρκία: «Πιστεύω ότι η Ελλάδα χρειάζεται να καταλάβει –αν υπάρχει κανείς που δεν το έχει καταλάβει ήδη– ότι γειτονεύει με μία πολύ μεγάλη χώρα που είναι ασταθής σε πολλά μέτωπα. Κυρίως, δε, να καταλάβει ότι η εσωτερική πολιτική κατάσταση της Τουρκίας παράγει εκκαθαρίσεις και ριζοσπαστικοποιείται, και ότι η κυβέρνησή της έχει εξελιχθεί σε μία από τις πιο αυταρχικές κυβερνήσεις στην περιοχή: δείτε για παράδειγμα τον αριθμό των ανθρώπων που θεωρούνται πολιτικοί κρατούμενοι. Αυτό είναι ανησυχητικό για την Ελλάδα, διότι ό,τι γίνεται πλέον στην Τουρκία γίνεται με βάση τους υπολογισμούς του προέδρου Ερντογάν σε σχέση με το ποιο είναι το πολιτικό του συμφέρον. Και αυτό είναι κάτι πολύ απρόβλεπτο».

Οσο για τις ΗΠΑ, οι εξελίξεις εκτιμά ότι καταρρίπτουν τον μύθο της Τουρκίας ως φίλης χώρας: «Σε όλες μας τις δημόσιες δηλώσεις αναφερόμαστε στη χώρα ως έναν σημαντικό και στρατηγικό σύμμαχο, αλλά δεν είμαι πεπεισμένος ότι πλέον το πιστεύουμε, τουλάχιστον όχι στον βαθμό που το κάναμε κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου». Ο κ. Κουκ θεωρεί ότι αυτό δημιουργεί ευκαιρίες για την Ελλάδα και τους υπόλοιπους συμμάχους των ΗΠΑ στην περιοχή. Οπως λέει, «νομίζω ότι οι ΗΠΑ πρέπει να κοιτάξουν και τις άλλες χώρες της περιοχής, επιπλέον της Τουρκίας. Η Τουρκία θα είναι πάντα σημαντική, είναι μία μεγάλη χώρα αλλά δεν μπορούμε να εξαρτιόμαστε μόνον από αυτήν. Αυτό λοιπόν θεωρώ ότι δίνει ένα πλεονέκτημα, μία ευκαιρία, σε άλλες χώρες της περιοχής, όπως η Ελλάδα και η Κύπρος, η Ρουμανία, η Ιορδανία, το Ιράκ, να είναι χρήσιμες για τις ΗΠΑ με τρόπους που πάντα πιστεύαμε ότι θα ήταν η Τουρκία».

Κατά τη διάρκεια παρουσίασής του στην πρεσβεία της Κύπρου στην Ουάσιγκτον, που διοργάνωσε το Συμβούλιο Ελληνοαμερικανικής Ηγεσίας HALC, ο κ. Κουκ εξήγησε ότι κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, η διαμάχη με τη Σοβιετική Ενωση έκανε τις ΗΠΑ να παραβλέπουν ζητήματα όπως η τουρκική εισβολή στην Κύπρο και η γενοκτονία των Αρμενίων. Αυτή η πραγματικότητα δεν υπάρχει πλέον, τόνισε, κι ας επιβιώνει ακόμη από εκείνη την εποχή μία «ρομαντική», όπως τη χαρακτήρισε, οπτική της σχέσης των ΗΠΑ με την Τουρκία.

«Ανταλλακτική»

Ο ίδιος πιστεύει ότι αυτή η σχέση πρέπει να επανεκτιμηθεί, και απέναντι στην «παραδοσιακή» θέση των στρατιωτικών για τη στρατηγική της σημασία αντιπαρέθεσε την εκτίμηση ότι ακόμη και αν στο μέλλον βελτιωθεί δεν θα ξαναγίνει όσο φιλική ήταν στο παρελθόν, αλλά θα είναι πιο «ανταλλακτική». Αν και δεν προβλέπει ότι η Τουρκία θα βγει από το ΝΑΤΟ, θεωρεί ότι οι ΗΠΑ δεν πρέπει να ξαναβάλουν «όλα τους τα αυγά στο καλάθι της Τουρκίας».

Ειδικά για την Ελλάδα, πάντως, τόνισε πως αυτό δεν σημαίνει ότι θα αλλάξει άμεσα η στάση τους στη διαμάχη με την Τουρκία στο Αιγαίο, αλλά ότι σίγουρα υπάρχει μία ευκαιρία που μπορεί να αξιοποιηθεί, ώστε η αμερικανική εξωτερική πολιτική να δώσει «μεγαλύτερη προσοχή» στις ελληνικές θέσεις.

Ποιος είναι

Ο Στίβεν Κουκ θεωρείται ένας από τους κορυφαίους εμπειρογνώμονες για τη Μέση Ανατολή και τις πολιτικές εξελίξεις στον Αραβικό Κόσμο και την Τουρκία γι’ αυτό και οι εκτιμήσεις του για τις εξελίξεις στην περιοχή, την οποία βλέπει να διολισθαίνει σε μεγαλύτερη αστάθεια, έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα. Είναι συγγραφέας, αρθρογράφος και σχολιαστής σε περιοδικά, εφημερίδες και τηλεοπτικούς σταθμούς. Εχει μεταξύ άλλων γράψει τα βιβλία: «Λανθασμένη Αυγή: διαμαρτυρία, δημοκρατία και βία στη Μέση Ανατολή», «Ο αγώνας για την Αίγυπτο: Από τον Νάσσερ στην Πλατεία Ταχρίρ» (χρυσό μετάλλιο του Ινστιτούτου Εγγύς Ανατολής της Ουάσιγκτον το 2012) και «Ασκώντας εξουσία χωρίς διακυβέρνηση: Η στρατιωτική και πολιτική εξέλιξη στην Αίγυπτο, την Αλγερία και την Τουρκία».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή