«Να γίνει νόημα το αίμα». (Παντελής Μπουκάλας «Το αίμα της αγάπης».)
Δεν νοείται στις Δημοκρατίες η ίδια πράξη ν’ αξιολογείται από τη μία πλευρά ως άδικη κι από την άλλη ως δίκαιη. Δεν νοείται η ευχή της μάνας-Πατρίδας να συνυπάρχει ή και ν’ ακυρώνεται από την κατάρα του κάθε διεθνιστή Πατερούλη. Δεν νοείται γι’ άλλους το δικαίωμα στην ελεύθερη διακίνηση των ιδεών και στην άσκηση των άλλων δικαιωμάτων να προστατεύεται από την Πολιτεία και γι’ άλλους να γίνονται αντικείμενο αυτοδικίας και βίαιης επιβολής επειδή διαφωνούν «επί της αρχής και επί της ουσίας».
Δεν αποτελούμε κάποια ιδιαίτερα πολιτικά ή κοινωνικά υποπροϊόντα. Είμαστε πολιτισμικο-ιδεολογικά κατάλοιπα ενός μόνιμου Ειρηνοπολέμου (με τους άλλους και με τον εαυτό μας, με την έλξη του διαιρείν/διαιρείσθαι και με την αυταπάτη του τέλους της διχόνοιας, του αδελφοφάγου (αλληλο)σπαραγμού).
Φοβάμαι ότι η Ελλάδα θα «ξαναπονέσει» γιατί η συγκρουσιακή κατάσταση/κουλτούρα εξακολουθεί να μαίνεται (εντός/εκτός,ορατώς/αοράτως). Το μονόπλευρο δίκιο και η απόλυτη αλήθεια ακονίζουν και πάλι το βολικό στερεότυπο «ένοχοι είναι μόνον οι άλλοι», ενώ μια ιδιότυπη συλλογική ευθύνη, κάτι σαν ατέρμονη βεντέτα, μας κατατρύχει και μας κυνηγάει ζητώντας νέο αίμα. Ματαιοπονούν όσοι θέλουν να καθυστερήσουν τα «βρυκολακιασμένα παλιά πάθη» για να μη βγουν από τους τάφους της Ιστορίας. Ακόμα κι αν ευθυγραμμίσουμε τον πολιτικό χρόνο οι φόβοι και τα φαντάσματα θα πλαγιοκοπήσουν τη Δημοκρατία με αποτέλεσμα οι «απέναντι» να γίνουν εκόντες/άκοντες συνοδοιπόροι στην πορεία προς την (αλληλο)καταστροφή (άδοντες άσματα ηρωικά και πένθιμα). Ισως αυτές οι γενιές του Εμφυλίου (και λιγότερο της Δικτατορίας) να μην μπορούν να κάνουν αλλιώς. Από το Κακό στο Κακό και vice versa.
«Ή θα χαλάσουν ή θα χαλασθούν»… στο αλληγορικό ή δυστυχώς και στο κυριολεκτικό (μαχητικό/πεζοδρομιακό) επίπεδο. Κάτι σαν το ανθρωπίνως μη-φευκτόν. Το ερώτημα ανοικτό: Τα παιδιά μας, που μεγάλωσαν πια, θα τους αφήσουν να διχάσουν και τη δική τους γενιά;
ΥΓ: «Δράκο αν δεν φάει ο δράκοντας Δράκος δεν λογίζεται» (Γιάννης Παπακώστας, «Πού μας πάει αυτό το αίμα»).
* Ο κ. Γιάννης Πανούσης είναι καθηγητής Εγκληματολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.