Εξαιρετικά ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες ιστορικού χαρακτήρα για το φθινόπωρο του 1995 –όταν, μεσούντος του εμπάργκο στην ΠΓΔΜ, η υγεία του Ανδρέα Παπανδρέου έφθινε ταχέως και οι Αμερικανοί έκαναν προσπάθειες να γεφυρωθεί η ονοματολογική διαφορά που είχε δημιουργηθεί λίγο νωρίτερα ανάμεσα σε Αθήνα και Σκόπια– εντοπίζονται στις συνεντεύξεις που είχε δώσει όχι σε ιδιαίτερα διπλωματική γλώσσα το 2010 και το 2011 ο Τόμας Μίλερ (Νο 2 της πρεσβείας των ΗΠΑ το 1995 και μετέπειτα πρέσβης την περίοδο 2001-2004) σε εκπαιδευόμενους διπλωμάτες, στο πλαίσιο του Σχεδίου Προφορικής Ιστορίας. Το σύνολο της ενδιαφέρουσας συνέντευξης του Τόμας Μίλερ μπορεί να εντοπιστεί στη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου. Ξεκινώντας την περιγραφή του ζητήματος, ο Μίλερ αναφέρει πως «οι Ελληνες είχαν ιδιαίτερες ευαισθησίες για το συγκεκριμένο ζήτημα, διότι αντιμετώπιζαν τον Μέγα Αλέξανδρο ως Ελληνα και αισθάνονταν ότι οι “Μακεδόνες” ιδιοποιούνταν όχι μόνο το όνομά τους, αλλά είχαν και εδαφικές βλέψεις». Ο κ. Μίλερ, όπως περιγράφει ο ίδιος, κατέφθασε στην Αθήνα ενώ υπήρχε σε εξέλιξη το εμπάργκο. «Το σύνολο των συνόρων είχε κλείσει. Η Βόρεια Ελλάδα είχε αποδεκατιστεί, όπως και η “Μακεδονία” που είναι μια χώρα περίκλειστη από ξηρά. Και όλο αυτό συνέβαινε για μια σειρά πραγμάτων. Για το όνομα. Για το σύνταγμα. Υπήρχε ένα μάτσο ζητήματα», λέει ο Μίλερ.
Την κατάσταση είχε διαγνώσει ο Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, ο αρχιτέκτονας της συμφωνίας του Ντέιτον. Εκείνη την περίοδο ο έμπειρος Αμερικανός διπλωμάτης πηγαινοερχόταν ανάμεσα στο Σεράγεβο και το Βελιγράδι, προκειμένου μαζί με τον Σουηδό, πρώην πρωθυπουργό, Καρλ Μπιλντ να επιτύχει τη γνωστή ειρηνευτική συμφωνία. Στις 4 Σεπτεμβρίου 1995, αφηγείται ο Μίλερ, δέχεται ένα τηλεφώνημα από τον Χόλμπρουκ.
Ο πρέσβης Τόμας Νάιλς απουσίαζε, οπότε ο Μίλερ ανέλαβε να συνεννοηθεί με τον Χόλμπρουκ, ο οποίος του είπε: «Ξέρεις, ας κάνουμε μια προσπάθεια να συμφιλιώσουμε τους πρωθυπουργούς Ελλάδας και “Μακεδονίας”». Ο Μίλερ τονίζει ότι ο Παπανδρέου εκείνη την εποχή είχε πολύ κακή υγεία και γι’ αυτό ήταν απαραίτητος ένας «υπνάκος» το απόγευμα. Ο Χόλμπρουκ, ο Κρις Χιλ και ο ίδιος ο Μίλερ πήγαν στο Καστρί και περίμεναν. «Μαζί με τον Παπανδρέου ήρθε και ο υπουργός Εξωτερικών, ένας τύπος που ονομαζόταν Παπούλιας, που τώρα (σ.σ.: 2010) είναι Πρόεδρος της Ελλάδας», είπε ο Μίλερ. Εν συνεχεία είπε ότι εκείνο το απόγευμα συζητήθηκαν τα πάντα, σχετικά με το σύνταγμα, τα σύνορα, τη σημαία της ΠΓΔΜ, το εμπάργκο και άλλες λεπτομέρειες. Κυρίως, όμως, λέει ο Μίλερ «πείσαμε την Ελλάδα να άρει το εμπάργκο, το κλείσιμο των συνόρων». Μετά το τέλος της συνάντησης o Χόλμπρουκ πήγε στο αεροδρόμιο ώστε να πετάξει έως τα Σκόπια, για να πείσει και τον πρωθυπουργό της ΠΓΔΜ, κάτι για το οποίο ήταν απολύτως βέβαιος, όπως είπε στον Χόλμπρουκ.
Ο Μίλερ επέστρεψε στο Καστρί και περίμενε νέα, όπως και ο Παπανδρέου. «Γύρω στις 7 το βράδυ το τηλέφωνο χτυπά και, επιτέλους, είναι ο Χόλμπρουκ. Και λέει: “Συμφωνούν” (σ.σ.: οι Σκοπιανοί)». Στο Καστρί επικράτησε ενθουσιασμός και ήδη, όπως περιγράφει ο Μίλερ, έξω από την είσοδο του σπιτιού είχαν στηθεί κάμερες που ανέμεναν δηλώσεις. Τότε, περιγράφει ο Μίλερ, ο Παπανδρέου τού λέει: «Ξέρεις, είναι τόσο σημαντικό αυτό που πέτυχαν οι Αμερικανοί. Γιατί δεν βγαίνεις εσύ ο ίδιος να κάνεις την ανακοίνωση;». Ο Παπανδρέου δεν ήθελε να το πει αυτός. «Δεν μπορώ να διαφωνήσω με τον πρωθυπουργό, ακόμη κι αν δεν είναι ο δικός μου πρωθυπουργός. Και ήξερα ότι επρόκειτο για παγίδα. Οπότε βγήκα έξω και έκανα την ανακοίνωση και, φυσικά, την επόμενη ημέρα στον Τύπο, πέρα από την ουσία του πράγματος, επικρατούσε το “άλλο ένα παράδειγμα του πώς οι Αμερικανοί μάς υποχρέωσαν να το καταπιούμε και είναι και αυτός ο αλαζόνας Μίλερ” και μπλα μπλα μπλα», περιγράφει με ιδιαίτερα γλαφυρό τρόπο ο διπλωμάτης. Περιγράφει, επίσης, πώς ενεπλάκη με το ονοματολογικό ο Μάθιου Νίμιτς. Οταν αρρώστησε ο Σάιρους Βανς, «είχε έναν βοηθό ονόματι Ματ Νίμιτς που ήταν το νούμερο τρία ή τέσσερα στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Πολύ κοντά στον Βανς», λέει ο Μίλερ. Λέει μάλιστα ότι τον συνάντησε πρόσφατα (σ.σ.: το 2011) και τον ρώτησε για το θέμα. «Τι συμβαίνει;», ρώτησε ο Μίλερ. «Ξέρεις, το προσπαθώ…», απάντησε ο Νίμιτς. Δεν έχουν αλλάξει και πολλά έκτοτε.