Σκιές στην έξοδο από το μνημόνιο

Σκιές στην έξοδο από το μνημόνιο

4' 28" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Στη σκιά των εξελίξεων στην αγορά ομολόγων τις προηγούμενες ημέρες, που οδήγησε τις αποδόσεις των ελληνικών τίτλων στα ύψη, χτυπώντας ηχηρό προειδοποιητικό καμπανάκι για το μέλλον, θα ξεκινήσει την Καθαρά Δευτέρα στο Eurogroup η συζήτηση για τις προτεραιότητες της τέταρτης και τελευταίας αξιολόγησης, που θα δρομολογήσει την έξοδο από το μνημόνιο. Επίσης, θα καθοριστεί η επιστροφή των θεσμών στην Αθήνα, πιθανώς το τελευταίο δεκαήμερο του μήνα.

Παρά το γεγονός ότι μια κάποια ρευστοποίηση κερδών, μετά το ράλι των προηγούμενων τριών μηνών, ήταν αναμενόμενη, το βασικότερο, δυσάρεστο, συμπέρασμα των αναλυτών από το ξεπούλημα των ελληνικών τίτλων ήταν ότι η Ελλάδα παραμένει ένας ευάλωτος παίκτης, ο οποίος πληρώνει ακριβά την πρώτη αναστάτωση των αγορών. Οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων επηρεάστηκαν πολύ περισσότερο από αυτές των άλλων –συγκρίσιμων– χωρών, επιβεβαιώνοντας μεταξύ άλλων ότι η χώρα απέχει ακόμη από το να αποτελεί επιλογή επενδυτών με μακροπρόθεσμο ορίζοντα και ότι η επιστροφή της στην κανονικότητα κάθε άλλο παρά δεδομένη θεωρείται. Καθώς, μάλιστα, οι αγορές έχουν εισέλθει σε περίοδο υψηλής «μεταβλητότητας», όπως αναφέρουν οι αναλυτές, οι κίνδυνοι για τη χώρα, ενόψει τέλους του μνημονίου, είναι προφανείς: το κόστος δανεισμού από τις αγορές μπορεί να φτάσει σε απαγορευτικό ύψος, οδηγώντας τη χώρα σε δραματικό πισωγύρισμα.

Η σκιά βαραίνει ακόμη και τις αμέσως επόμενες προγραμματισμένες εξόδους στην αγορά, μετά αυτήν του 7ετούς ομολόγου, που σχεδιάζονται για τον σχηματισμό του «μαξιλαριού» ασφαλείας. Ενα τριετές ομόλογο ήταν στα άμεσα σχέδια και τώρα βρίσκεται εν αναμονή, ενώ ένα μεγάλο βήμα είχε προγραμματισθεί με την έκδοση 10ετούς ομολόγου πριν από το τέλος του προγράμματος.

Από τους πλέον ευαίσθητους δέκτες αυτών των αναταραχών, οι τραπεζίτες, που συναντήθηκαν την περασμένη εβδομάδα με τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα, τάχθηκαν –σύμφωνα με πληροφορίες– σε μεγάλο βαθμό υπέρ της άποψής του για την ανάγκη ενός προστατευτικού πλαισίου, όπως αυτό της προληπτικής γραμμής στήριξης (ECCL). Χαρακτηριστικά, ένας από τους τραπεζίτες φέρεται να είπε: «Είναι σαν να βγαίνουμε έξω ύστερα από πνευμονία. Δεν πρέπει να φορέσουμε ένα παλτό;».

Την απάντηση θα αναζητήσουν το επόμενο διάστημα οι Ευρωπαίοι δανειστές, που προκρίνουν μεν –προς το παρόν, τουλάχιστον– την πιο ήπια λύση του «μαξιλαριού ρευστότητας» αντί του ECCL (το οποίο συνεπάγεται νέο μνημόνιο), αλλά εξετάζουν ταυτόχρονα δικλίδες ασφαλείας για να μην υπάρξει υποτροπή της χώρας στην… πνευμονία. Ενα πλαίσιο επιτήρησης πιο αυστηρό από αυτό των άλλων χωρών που βγήκαν από μνημόνια, όπως η Πορτογαλία, καθώς και η σύνδεση των μέτρων ελάφρυνσης του χρέους με την εφαρμογή συγκεκριμένων δεσμεύσεων εκ μέρους της Ελλάδας είναι οι βασικές προτάσεις σε αυτή την κατεύθυνση. Θα κρατούν –υποτίθεται– την Ελλάδα σε εγρήγορση, ώστε να μην ξεφεύγει από τους κανόνες της δημοσιονομικής πειθαρχίας, αλλά και να μην κάνει πίσω στη μεταρρυθμιστική προσπάθεια.

Σύμφωνα με κάποιες πηγές, μάλιστα, ακόμη και η εκταμίευση του κεφαλαίων του ESM που προορίζονται για το «μαξιλάρι» ασφαλείας, θα συνοδευτεί με όρους που θα αφορούν την εφαρμογή συγκεκριμένων μεταρρυθμίσεων εκ μέρους της Ελλάδας.

Ο ρόλος του ΔΝΤ

Θα αποδειχθούν αυτές οι δικλίδες ασφαλείας επαρκείς για να καθησυχάσουν τις αγορές και να εξασφαλίσουν ανεκτό κόστος χρηματοδότησης για τη μεταμνημονιακή Ελλάδα; Η λογική της Ευρωζώνης είναι ότι στην κατεύθυνση της πειθαρχίας θα συντελέσει πάνω απ’ όλα ο φόβος της πιθανής τιμωρίας από τις αγορές. Πηγές της αγοράς στην Ελλάδα, ωστόσο, αντιτείνουν ότι αν φτάσουμε στο σημείο να μας τιμωρήσουν οι αγορές, θα είναι πολύ αργά. Στην κατεύθυνση της εξασφάλισης της εύνοιας των αγορών, καθοριστικός θεωρείται ότι θα είναι ο ρόλος του ΔΝΤ, για το οποίο προεξοφλείται ότι –εφόσον επιστρέψει στο ελληνικό πρόγραμμα– θα συνεχίσει να έχει παρουσία και μετά το τέλος του μνημονίου, στο πλαίσιο του μηχανισμού εποπτείας. Η συμμετοχή του ΔΝΤ θεωρείται εγγύηση για τη βιωσιμότητα του χρέους.

«Κλειδί» για τις εξελίξεις θα αποτελέσουν, ακόμη, οι τράπεζες και συγκεκριμένα τα αποτελέσματά των στρες τεστ, που αναμένεται να γίνουν γνωστά το πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαΐου. Τραπεζικές πηγές αναφέρουν ότι σε περίπτωση που διαπιστωθούν ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης μιας ή περισσότερων τραπεζών, τότε θα πρέπει ανάλογα να ενισχυθεί το «μαξιλάρι» ασφαλείας. Αντίθετα, στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης είναι αντίθετοι στον σχηματισμό μιας ειδικής πρόβλεψης για τις τράπεζες στο πλαίσιο του «μαξιλαριού».

Ακόμη όμως και στην περίπτωση που θα περάσουν όλες οι τράπεζες τα τεστ με επιτυχία, τραπεζικές πηγές θεωρούν βέβαιο ότι θα ασκηθεί τεράστια πίεση από τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM) για τη βελτίωση των επιδόσεών τους και την επίτευξη υψηλών στόχων εντός του 2018, ιδίως στον τομέα των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Και αυτό γιατί ο SSM θα θελήσει να διασφαλιστεί, ενόψει της προοπτικής εκλογών, από μια ενδεχόμενη επιδείνωση της θέσης των τραπεζών. Καθώς οι καταθέσεις δεν επιστρέφουν, άλλες διασφαλίσεις πρέπει να υπάρξουν.

Οι τράπεζες προσβλέπουν, πάντως, σε σημαντική ενίσχυση της ρευστότητάς τους από την κατάθεση σε λογαριασμούς τους των 19 δισ. ευρώ του «μαξιλαριού». Τραπεζικές πηγές υποστηρίζουν ότι μια τέτοια απόφαση είναι προς αμοιβαίο όφελος της κυβέρνησης και των ιδίων, και περιμένουν ότι δεν θα διατυπωθεί αντίρρηση στην εφαρμογή της.

Εκκρεμούν τρία προαπαιτούμενα

Η απόφαση για την εκταμίευση της δόσης των 5,7 δισ. ευρώ δεν είναι βέβαιο ότι θα μπορέσει να ληφθεί τη Δευτέρα, καθώς εκκρεμούν ακόμη τρία προαπαιτούμενα.

Βασική εκκρεμότητα είναι η «απρόσκοπτη εφαρμογή των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών», που συνδέεται με την επέκτασή τους σε όλη τη χώρα. Εκκρεμεί ακόμη η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για την επένδυση του Ελληνικού, αλλά και η πλήρης εφαρμογή του target model για την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας .

Την απόφαση για την εκταμίευση της δόσης θα λάβει σε συνεδρίασή του το Δ.Σ. του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (χωρίς να απαιτείται νέο Eurogroup) μόλις αυτά ολοκληρωθούν.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή