Η Σαρλότ στη δίνη της Ιστορίας

Η Σαρλότ στη δίνη της Ιστορίας

2' 25" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

ΝΤΑΒΙΝΤ ΦΟΕΝΚΙΝΟΣ

Σαρλότ

μτφ. Οντέτ Βαρών – Βασάρ

εκδ. Εστία, σελ. 260

Διαβάζοντας τη «Σαρλότ», κατανοεί κανείς τον συγγραφέα της, τον Νταβίντ Φοενκινός, που γράφει ασθματικά γι’ αυτήν τη μύχια σχέση με την ηρωίδα του: «Η ακαριαία συνενοχή με κάποιον. Η παράξενη αίσθηση ότι έχεις ξανάρθει σε κάποιο μέρος. Τα ένιωσα όλα αυτά με το έργο της Σαρλότ. Αυτό που ανακάλυπτα το γνώριζα ήδη». Για τον Φοενκινός, τον Γάλλο συγγραφέα που κέρδισε το βραβείο Ρενοντό το 2014 γι’ αυτήν ακριβώς την «ακαριαία συνενοχή», η «Σαρλότ» προκύπτει ως σχέση βιωμένη πριν καν γεννηθεί. Θα έλεγε κανείς ότι η περίπτωση της Γερμανοεβραίας ζωγράφου που θανατώνεται 26 ετών στο Αουσβιτς ενώ είναι έγκυος πέντε μηνών προκαλεί στον Φοενκινός μια απρόβλεπτη, χειμαρρώδη απελευθέρωση. Σαν να περίμενε αυτή τη «συνάντηση», που έγινε τυχαία σε μια έκθεση έργων της πριν από μερικά χρόνια, για να αισθανθεί την ανάγκη να ανασυνθέσει τη ζωή της Σαρλότ. Επήλθε κάτι σαν ηλεκτρική εκκένωση.

Η «Σαρλότ» είναι η Σαρλότ Σαλομόν (1917-1943), μια κοπέλα του Βερολίνου, κόρη μιας όχι συνηθισμένης μεσοαστικής οικογένειας. Και ήταν όχι συνηθισμένη γιατί η μητέρα της Σαρλότ είχε αυτοκτονήσει, ακολουθώντας ένα κάλεσμα θανάτου που έτρεχε στην οικογένεια. Η Σαρλότ έμαθε ότι ο θάνατος της μητέρας της ήταν αυτοκτονία όταν έγινε 22 ετών και η σχέση της με την έλξη του κενού έγινε αμφίθυμη και σκοτεινή. Αλλά ο Φοενκινός, παρότι ακτινογραφεί τα ψυχικά υψίπεδα της οικογένειας και από τις δύο πλευρές, εμμένει στη Σαρλότ. Την αποσπά από τη χοάνη της ιστορίας, την ξεδιαλύνει από τη σκόνη του χρόνου και, με μια σχεδόν παρορμητική δύναμη, την περιλούζει με το φως της δικής του αγάπης, για να τη συνοδεύσει σε όλη την τροχιά της ζωής της, πριν καν εκείνη γεννηθεί και ώς πέρα από τον θάνατο. Η Σαρλότ ήταν προικισμένη ζωγράφος, είχε εκείνο το κάλεσμα για μια παράλληλη ενόραση της ζωής και πέτυχε επί ναζιστικού καθεστώτος το 1936, πριν τα πράγματα γίνουν απολύτως απαγορευτικά, να γίνει δεκτή στη Σχολή Καλών Τεχνών. Ξεχωρίζει για το παράξενο ταλέντο της, κερδίζει βραβείο στη σχολή, αλλά το 1938, μετά τη Νύχτα των Κρυστάλλων, η ζωή αλλάζει.

Προσωπική ελεγεία

Θα μπορούσε να είναι μια κλασική βιογραφία, αλλά η «Σαρλότ» του Νταβίντ Φοενκινός είναι μια προσωπική ελεγεία για την τραγική πορεία αυτής της νέας γυναίκας. Στην αφήγηση, παρεμβαίνει ενίοτε να εξηγήσει, να βάλει τη δική του σκιά δίπλα στην ηρωίδα του, νιώθεις το λαχάνιασμά του, την αγωνία του συγγραφέα για την ηρωίδα. Γι’ αυτό και το γράψιμο είναι με μικρές περιόδους. Ο αέρας κυκλοφορεί για να αποφευχθεί η ασφυξία, και ο αναγνώστης ακολουθεί. Αναγκαστικά, ο ρυθμός της αφήγησης δεν σου επιτρέπει να αφήσεις την ανάγνωση, εγκολπώνεσαι την ιστορία της Σαρλότ, τη φυγή της στη νότια Γαλλία, τη σύλληψή της. Η Σαρλότ Σαλομόν άφησε τη ζωή της εικονογραφημένη, σε μια σειρά 769 έργων που εμπιστεύτηκε σε χέρια φίλου. Το 2015 κυκλοφόρησαν τα ημερολόγιά της. Η Σαρλότ ανήκει στο πάνθεον των μαρτύρων της Ευρώπης. Μια έκθεση έργων της παρουσιάζεται τώρα στο Εβραϊκό Μουσείο του Αμστερνταμ.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή