Η επίγευση από τη φετινή ημερίδα ΕΣΩ, που έγινε και πάλι στη Στέγη, συσπειρώνοντας για μία ακόμη χρονιά τον κόσμο της αρχιτεκτονικής και του ντιζάιν, είναι διττή. Από τη μια, η παρουσία νέων και καταξιωμένων αρχιτεκτόνων και σχεδιαστών αποκάλυψε τις δυνατότητες που προσφέρει η εποχή μας (με πολλά ταλέντα, νέες τεχνολογίες, χωρίς όρια και σύνορα) και, από την άλλη, η περισσότερο ισχυρή παρουσία της «αγοράς» στο φετινό ΕΣΩ μάς έφερε σχετικά αισιόδοξα μηνύματα για την κτηματαγορά στην Αθήνα. Ωστόσο, όλη αυτή η αντικειμενικά θετική αποτίμηση προσκρούει εξ αντικειμένου στο δυσμενές επενδυτικό κλίμα, στην υψηλή φορολόγηση, στην αμηχανία πολλών ακόμη και μικρών ή μεσαίων δυνητικών επενδυτών, όπως επίσης και στη γενική ανομία που είναι αποδεκτή στην Αθήνα.
Ωστόσο, πέραν αυτών, υπάρχουν πάντα οι δημιουργικοί αρχιτέκτονες και σχεδιαστές που παράγουν έργο και το διοχετεύουν ανάλογα τη ζήτηση. Στο φετινό ΕΣΩ, που διοργάνωσαν τα περιοδικά «+DESIGN» και «Archisearch.gr», με ατμομηχανή τον αεικίνητο και αποτελεσματικό Βασίλη Μπαρτζώκα, και με παρουσιάστρια την αρχιτέκτονα Μάγδα Σγουρίδη (που έχει λόγο, μέτρο και στυλ), παρουσίασαν τη δουλειά τους ο αρχιτέκτων Λαέρτης Αντώνιος Ando Αντωνίου, που έχει έδρα την Οξφόρδη, το γραφείο 314 Architecture Studio (Παύλος Χατζηαγγελίδης, Ελευθερία Φατσέα, Θεοδώρα Παπαδοπούλου), ο αρχιτέκτων Νίκος Κτενάς, με τη μακρά πορεία στον χώρο, και οι Βρετανοί σχεδιαστές Luke Pearson και Tom Lloyd. Στη συζήτηση για το διαμορφούμενο κλίμα της αγοράς, που συντόνισε ο δημοσιογράφος της «Κ» Νίκος Ρουσάνογλου, συμμετείχαν άνθρωποι της αγοράς, καθώς και η αρχιτέκτων Ελένη Σπάρτση (Schema 4 Architects).
Ηταν πολλαπλώς χρήσιμο το άνοιγμα του φετινού ΕΣΩ, καθώς μας κατέστησε κοινωνούς των μεταβολών που σημειώνονται στην αγορά ακινήτων, στις επενδύσεις, στον τουρισμό αλλά και στην αλλαγή στη συμπεριφορά και τις απαιτήσεις εκ μέρους επενδυτών και χρηστών. Εντυπωσιακά δυναμικός και γεμάτος αυτοπεποίθηση (με γερές, ρεαλιστικές βάσεις) ήταν ο λόγος της Ολγας Ιτσιου (τεχνικής διευθύντριας της Dimand), της Ναταλίας Στράφτη (γενικής διευθύντριας Εργασιών της Grivalia) και του Χάρη Σιγανού (ιδρυτή της Zeus International), που μίλησαν ο καθένας από τη σκοπιά τους για το διαμορφούμενο τοπίο. Προκύπτει ότι έχει αρχίσει μία περίοδος δημιουργίας, οι παρεμβάσεις γίνονται πλέον σχεδόν αποκλειστικά σε υπάρχοντα κτίρια, η αξιοποίηση του κτιριακού αποθέματος είναι μείζων παράμετρος, με την κατακερματισμένη ιδιοκτησία ισχυρό εμπόδιο, η κτηματαγορά εμφανίζει δομικές αλλαγές και οι χρήστες έχουν γίνει πιο απαιτητικοί. Εν γένει, υπάρχει καθολικό αίτημα ανανέωσης της πόλης.