Συνταγή που πετυχαίνει δεν αλλάζει. Το γνωμικό που χρησιμοποιείται συχνά στον αθλητισμό –εμπλουτισμένο με μεγάλη δόση Realpolitik– θυμίζει η στρατηγική της Ν.Δ., από την έλευση του ονοματολογικού στα πρωτοσέλιδα μέχρι και την τελευταία παρέμβαση του Κυριάκου Μητσοτάκη στη Βουλή το βράδυ της Πέμπτης. Κι αυτό, διότι ο πρόεδρος της Ν.Δ. συνειδητά επέλεξε να εστιάσει στα εθνικά θέματα με αιχμή του δόρατος της κριτικής του την υπόθεση των δύο στρατιωτικών που κρατούνται από τις τουρκικές αρχές και τους χειρισμούς της κυβέρνησης. Κυρίως, όμως, με την επίμονη ερώτησή του προς τον πρωθυπουργό να επιβεβαιώσει ή να διαψεύσει από το βήμα της Βουλής αν πράγματι είχε υποσχεθεί στον Ταγίπ Ερντογάν την επιστροφή των οκτώ. Ο πρόεδρος της Ν.Δ. επιδιώκει να φέρει σε δύσκολη θέση τον πρωθυπουργό εκεί που «πονάει». Θεωρεί, άλλωστε, ότι ο κ. Τσίπρας «ομολόγησε διά της σιωπής».
Εθνικά και κοινή γνώμη
Οι μετρήσεις που έχουν στα χέρια τους στον τρίτο όροφο της Πειραιώς δεν δείχνουν μόνο ότι ο τελευταίος μήνας ήταν πολύ κακός για την κυβέρνηση. Χαρτογραφούν το έντονο ενδιαφέρον και την ανησυχία της κοινής γνώμης για τα εθνικά θέματα με αιχμή την αύξηση της τουρκικής προκλητικότητας – ενδιαφέρον που φαίνεται αυτή τη στιγμή να υπερβαίνει και αυτό για την οικονομία και την ανεργία. Την ίδια ώρα, θεωρούν ενδεικτικό του αδιεξόδου στο οποίο βρίσκεται η κυβέρνηση το γεγονός ότι στα μάτια της κοινής γνώμης η υπόθεση Novartis είναι σχεδόν ανύπαρκτη. Για τον ίδιο τον πρόεδρο της Ν.Δ., η θετική ατμόσφαιρα που διέγνωσε κατά την περιοδεία του στα Δωδεκάνησα, τα οποία είναι κεντρώο και, πάντως, όχι νεοδημοκρατικό προπύργιο, ήταν ενδεικτική.
Ο Αλέξης Τσίπρας κατηγόρησε τον πρόεδρο της Ν.Δ. για «ακροδεξιά» στροφή. Ο κ. Μητσοτάκης όχι μόνο δεν δέχεται αυτό τον αφορισμό –τον ακούει, άλλωστε, επανειλημμένα από τη στιγμή που αποφάσισε να υιοθετήσει «σκληρή» γραμμή για το Σκοπιανό– αλλά θεωρεί ότι η γραμμή αυτή δικαιώθηκε τόσο από τις μετέπειτα εξελίξεις στο ονοματολογικό όσο και από τις δημοσκοπήσεις. Κι αυτό, διότι τόσο από τις κυλιόμενες δημοσκοπήσεις που έχει στα χέρια της η Ν.Δ. όσο και από άλλες μετρήσεις προκύπτει ότι η ψαλίδα με τον ΣΥΡΙΖΑ έχει διευρυνθεί και, πάντως, ότι η διαφορά είναι διψήφια. Την ίδια ώρα, η οικονομία και η εξωτερική πολιτική είναι τα δύο πεδία στα οποία ο κ. Μητσοτάκης προηγείται έναντι του κ. Τσίπρα. Η κοινή λογική και ο ρεαλισμός, άρα, επιβάλλουν τη συνέχιση αυτής της γραμμής. Το μήνυμα που εκπέμπεται από τον τρίτο όροφο της Πειραιώς είναι ότι «συνταγή που πετυχαίνει δεν την αλλάζεις».
Εξάλλου, ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης παραδέχεται ευθέως σε συνομιλητές του ότι ήταν Realpolitik η γραμμή που τήρησε στο ονοματολογικό. Κοινώς, θεωρεί ότι θα ισοδυναμούσε με πολιτική αυτοκτονία να κινηθεί ταυτόχρονα κόντρα τόσο στους ψηφοφόρους όσο και στο κόμμα του. Πρόσφατα, ο πρόεδρος της Ν.Δ. έλεγε σε συνομιλητή του ότι αν το κόμμα δεν επιθυμεί μια λύση, όποια άποψη κι αν έχει ο αρχηγός, «αν θέλει να είναι ο καπετάνιος του καραβιού, κάνει αυτό που πρέπει». Ο κ. Μητσοτάκης δεν θα διακινδύνευε να παραδώσει ψηφοφόρους της Ν.Δ. σε άλλα κόμματα και σε επίδοξους νέους σχηματισμούς. Και, σε κάθε περίπτωση, θεωρεί ότι ένας ηγέτης μιας παράταξης όπως είναι η Ν.Δ. δίνει το στίγμα του ως πρωθυπουργός και όχι ως επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Την ίδια ώρα και με αφορμή το αποτέλεσμα των ιταλικών εκλογών, ο πρόεδρος της Ν.Δ. έκανε σε συνεργάτες του και μια παρατήρηση που υπερβαίνει τα ελληνικά πολιτικά πράγματα. Και αυτή είναι ότι η Ν.Δ. είναι από τα λίγα αν όχι το μόνο κεντροδεξιό κόμμα στην Ευρώπη αυτή τη στιγμή που δεν φυλλορροεί. Τα ποσοστά των περισσότερων κεντροδεξιών κομμάτων φυλλορροούν, ενώ εκτίμηση του κ. Μητσοτάκη είναι ότι η Κεντροδεξιά στον Νότο (βλέπε Forza Italia, αλλά και το παράδειγμα του Μαριάνο Ραχόι στην Ισπανία) καταποντίζεται. Την ίδια ώρα, η Ν.Δ. είναι συμπαγής, κάτι που απαιτεί λεπτούς χειρισμούς από τον ίδιο και υποχωρήσεις απ’ όλες τις πλευρές. Η περίπτωση του ονοματολογικού είναι χαρακτηριστική, καθώς ακολουθήθηκε το αίσθημα της βάσης (και ευρύτερα της κοινής γνώμης). Ο πρόεδρος της Ν.Δ. δεν επαναλάμβανε τυχαία έναντι του Αλέξη Τσίπρα ότι είναι εκείνος ο οποίος διαπραγματεύεται για το Σκοπιανό. Ο ίδιος έχει εκμυστηρευθεί σε συνεργάτες του ότι θα αναλάμβανε το πολιτικό κόστος μιας διαπραγμάτευσης για το ονοματολογικό και την ενδεχόμενη ζημία αν ήταν πρωθυπουργός. Ως ηγέτης της αντιπολίτευσης, όμως, θεωρεί ότι δεν είχε κανέναν λόγο να το κάνει και μάλιστα να διακινδυνεύσει διάσπαση του κόμματος.
Συνεκτικότητα
Ο κ. Μητσοτάκης, αντιλαμβανόμενος ότι βρίσκεται στην τελική ευθεία προς τις κάλπες –όποτε αυτές στηθούν–, λειτουργεί αυτή τη στιγμή χάριν της συνεκτικότητας του κόμματος. Επιλέγει να μην πολώσει το κόμμα με αντιπαραθέσεις που δεν προσθέτουν στη δύναμή του. Εξάλλου, δεν ξεχνά ότι ηγείται μιας κοινοβουλευτικής ομάδας τα μέλη της οποίας δεν τον στήριξαν στην εσωκομματική μάχη διαδοχής. Υπό αυτό το πρίσμα, παρά τις κατά καιρούς παραφωνίες στελεχών, θεωρεί ότι ούτε κλυδωνισμοί υπάρχουν ούτε εσωτερική αμφισβήτηση.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της πιο χαλαρής στάσης που υιοθετεί πλέον ο ίδιος είναι το γεγονός ότι, ενώ εισήλθε σε σύσκεψη με τους βουλευτές του και την αρμόδια τομεάρχη έχοντας κατά νου το «όχι» στο νομοσχέδιο για το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, εντέλει, ακούγοντας τους βουλευτές του, άλλαξε γνώμη. Σημειώνεται ότι η Ν.Δ. είπε τελικά «ναι» επί της αρχής και «όχι» στα άρθρα του εν λόγω νομοσχεδίου. Δεν είναι τυχαίο ότι εφόσον συνειδητοποιήθηκε ότι τη συνένωση των δύο ΤΕΙ που προβλέπει το νομοσχέδιο θα την προωθήσει η Ν.Δ. και η Πειραιώς δεν διαφωνεί με την κεντρική ιδέα, η στάση άλλαξε. Και ο κ. Μητσοτάκης δεν έδωσε πάτημα στην κυβέρνηση να πανηγυρίζει.
Ομιλίες και επαφές στις ΗΠΑ
Με έμφαση στο σχέδιό του για τη μεταμνημονιακή Ελλάδα, αλλά και τον ρόλο που μπορεί να παίξει η χώρα ως πυλώνας σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή, αρχίζει την Τρίτη τις επαφές του στις ΗΠΑ ο κ. Μητσοτάκης. Θα μιλήσει την Τρίτη σε μεγάλη εκδήλωση-συζήτηση στο CSIS στην Ουάσιγκτον, που αναμένεται να εστιαστεί στα γεωπολιτικά, ενώ θα έχει επαφές στο Κογκρέσο. Σύμφωνα με το μέχρι στιγμής πρόγραμμα, θα συναντηθεί, μεταξύ άλλων, με τον πρόεδρο της επιτροπής Εξωτερικών της Γερουσίας Μπομπ Κόρκερ, με τον γερουσιαστή Μάικ Λι, ενώ δεν αποκλείονται επαφές με το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας και το υπουργείο Οικονομικών. Την Πέμπτη ο πρόεδρος της Ν.Δ. θα παρευρεθεί σε μεγάλη ομογενειακή εκδήλωση προς τιμήν του στη Νέα Υόρκη.