Η αδυναμία αποτελεσματικής εφαρμογής της κοινής δήλωσης Ε.Ε.-Τουρκίας είναι η βασική αιτία της προβληματικής κατάστασης που έχει διαμορφωθεί στα νησιά όπου υπάρχουν hotspots. Οπως αποκαλύπτεται από τα αποτελέσματα των ελέγχων που πραγματοποίησε η αστυνομία στη Λέσβο, χθες, την επαύριο μιας ακόμη νύχτας σοβαρών επεισοδίων στο ΚΥΤ στη Μόρια, στο νησί παραμένουν χωρίς έλεγχο άνθρωποι που θα έπρεπε είτε να έχουν προωθηθεί στην ενδοχώρα είτε να έχουν επιστραφεί στην Τουρκία. Παράλληλα, χθες, ακόμα 180 πρόσφυγες έφθασαν στη Λέσβο και 50 στην Κω. Οι ροές προσφύγων από την Τουρκία αυτή την εβδομάδα ξαφνικά αυξήθηκαν και πάλι, με αποτέλεσμα συνολικά από την προηγούμενη Παρασκευή έως και χθες να έχουν φτάσει 855 άτομα.
Προχθές, αργά το απόγευμα, περίπου 150 άτομα ξεκίνησαν έντονες διαμαρτυρίες για τον εγκλωβισμό τους στο νησί, βάζοντας φωτιά σε κάδους απορριμμάτων, ωστόσο σύντομα η ένταση επεκτάθηκε, με αποτέλεσμα να χρειαστεί να απομακρυνθούν οι γυναίκες και τα παιδιά. Τα επεισόδια περιορίστηκαν και τελικά σταμάτησαν λίγες ώρες αργότερα ύστερα από παρέμβαση της αστυνομίας, ωστόσο τραυματίστηκαν περίπου 10 άτομα, αστυνομικοί και μετανάστες.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της αστυνομίας, χθες ελέγχθηκαν 2.000 αλλοδαποί στη διάρκεια μεγάλης επιχείρησης που πραγματοποιήθηκε εντός του ΚΥΤ, προκειμένου να διαπιστωθεί αν υπάρχουν αντικείμενα τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως «όπλα». Εντοπίστηκαν πέντε άτομα που είχαν λάβει απορριπτική απόφαση σε δεύτερο βαθμό στο αίτημα ασύλου που είχαν καταθέσει και κατά συνέπεια θα έπρεπε να βρίσκονται υπό κράτηση προκειμένου να επιστραφούν στην Τουρκία. Ακόμα εντοπίστηκαν 20-25 άτομα των οποίων η αίτηση ασύλου είχε απορριφθεί σε πρώτο βαθμό από την αρμόδια υπηρεσία, αλλά δεν τους είχε επιδοθεί γιατί δεν είχαν εμφανιστεί να την παραλάβουν. Σημειώνεται ότι για να προχωρήσει η διαδικασία σε δεύτερο βαθμό και να ξεκινήσουν να μετρούν οι προθεσμίες που ορίζει ο νόμος, πρέπει ο αιτών να παραλάβει το χαρτί της πρώτης απόρριψης.
Τέλος, 130 άτομα παρέμεναν στον καταυλισμό στη Μόρια σε δύσκολες συνθήκες αν και πληρούσαν τις προϋποθέσεις και είχαν λάβει τα σχετικά έγγραφα για να μεταβούν στην ενδοχώρα, ανήκαν δηλαδή σε ευάλωτες ομάδες. Κατά τη διάρκεια της επιχείρησης συνελήφθη επίσης ένας Σύρος υπήκοος, καθώς στον οικίσκο όπου διέμενε βρέθηκαν σουγιάδες και άλλα αιχμηρά αντικείμενα.
Τα «ευρήματα» αναδεικνύουν το γεγονός ότι οι δυσλειτουργίες του συστήματος και οι καθυστερήσεις στη διαδικασία ασύλου δημιουργούν σοβαρά προβλήματα ασφάλειας και για τους ίδιους τους πρόσφυγες που παραμένουν για μήνες σε άθλιες συνθήκες.
Καταβολή μισθών
Στο μεταξύ, απλήρωτοι εδώ και ένα τρίμηνο παραμένουν οι συμβασιούχοι υπάλληλοι της υπηρεσίας ασύλου, συνολικά 265 άτομα, οι περισσότεροι από τους οποίους βρίσκονται στα ΚΥΤ των νησιών. Η καθυστέρηση της καταβολής των μισθών Δεκεμβρίου 2017 και Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου 2018 οφείλεται σύμφωνα με την κυβέρνηση με καθυστέρηση εκταμίευσης των σχετικών ευρωπαϊκών κονδυλίων. Οπως επισημαίνουν με επιστολή τους οι εργαζόμενοι συμβασιούχοι της υπηρεσίας ασύλου στο hotspot της Λέρου, δεν έχουν ενημερωθεί πότε προβλέπεται να πληρωθούν, ενώ, όπως τονίζουν, «δεν διασφαλίζεται η ομαλή λειτουργία των δομών, καθώς από 28 Απριλίου λήγουν σταδιακά στα περισσότερα hotspots οι συμβάσεις των εργαζομένων».