Μένουμε Αθήνα

3' 17" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Αστική κατάνυξη και εκκλησίες με ιδιαίτερο πασχαλινό τελετουργικό στο κέντρο και στα προάστια.

Η πρώτη Κυριακή μετά την πανσέληνο της εαρινής ισημερίας δεν είναι μια τυχαία ημέρα. Τουλάχιστον δύο κορυφαία γεγονότα –που συνδέονται άρρηκτα με τη λέξη, την ουσία και το νόημα της Ανάστασης– συμπίπτουν συμβολικά με αυτήν: η χριστιανοσύνη, ειδικότερα στο πλαίσιο της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, γιορτάζει το Πάσχα με την Ανάσταση του Θεανθρώπου, ενώ η γη γιορτάζει την ανάσταση της φύσης, την απαρχή και την έκρηξη του νέου ετήσιου κύκλου της.

Οι παροικούντες τις αστικές Ιερουσαλήμ, ειδικά στην πολυάνθρωπη Αθήνα, έχουν και αυτοί τη δυνατότητα να γνωρίσουν ένα κατανυκτικό και παραδοσιακό Πάσχα, έστω και αν κινηθούν εντός των τειχών. Όλη η Εβδομάδα των Παθών, με την κορύφωσή της στον θρήνο της Μεγάλης Παρασκευής και στη χαρά της Ανάστασης του Μεγάλου Σαββάτου, προσεγγίζεται με ιδιαίτερη ευλάβεια, ιστορική παράδοση και μοναδικές εικόνες σε πολλές εκκλησίες σε πληθώρα ενοριών και περιοχών της Αθήνας. Δεν έχουμε παρά να πρωτοτυπήσουμε, εκκλησιαζόμενοι σε κάποιους από αυτούς τους ιδιαίτερους προορισμούς. Ξεκινώντας από τη Μεγάλη Παρασκευή, την ημέρα της περιφοράς του επιταφίου, θα σταθούμε υποχρεωτικά στην περίπτωση της Μονής της Καισαριανής και της γειτονικής Μονής Αστερίου. Στις κατάφυτες πλαγιές του Υμηττού, μακριά από τη θορυβώδη κίνηση της πόλης και το πυκνό οικιστικό περιβάλλον, η κατανυκτική τελετή της περιφοράς γίνεται μέρα μεσημέρι (στις 14.00). Είναι από τις λίγες τελετές αυτού του είδους που γίνονται τη συγκεκριμένη ώρα, μια και παραδοσιακά σε όλη την Ελλάδα η περιφορά του επιταφίου γίνεται γύρω στις 9 το βράδυ.

Δεύτερος σταθμός και πρόταση η εκκλησία των Αγίων Ισιδώρων στους πρόποδες του λόφου του Λυκαβηττού και η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στην κορυφή του. Οι ημέρες και ώρες είναι οι παραδοσιακές, αλλά το θέαμα που προσφέρεται στους προσκυνητές είναι μοναδικό. Τόσο τη Μεγάλη Παρασκευή με τον επιτάφιο όσο και το επόμενο βράδυ τα μεσάνυχτα με την Ανάσταση, όλοι έχουν την ευκαιρία να δουν δεκάδες επιτάφιους να κινούνται σε κοντινούς ή και μακρινούς δρόμους της πρωτεύουσας, ενώ την ώρα της Ανάστασης απολαμβάνουν το φαντασμαγορικό θέαμα των πυροτεχνημάτων και των βαρελότων από δεκάδες εκκλησίες γύρω από τον Λυκαβηττό.

Τρίτη πρόταση, χωρίς αξιολογική τάξη, η εκκλησία των Αγίων Αναργύρων στην Πλάκα, σε όλους γνωστή ως το Μετόχι του Παναγίου Τάφου στην Αθήνα. Το Μεγάλο Σάββατο, γύρω στις 8 το βράδυ, έχει το μοναδικό προνόμιο να υποδέχεται πρώτη το Άγιο Φως, προερχόμενο από τον Πανάγιο Τάφο της Ιερουσαλήμ, πριν αυτό φθάσει σε όλες τις εκκλησίες της Ελλάδας, ενώ τα μεσάνυχτα γίνεται η αναστάσιμη λειτουργία σύμφωνα με παλαιό βυζαντινό τελετουργικό.

Μένουμε Αθήνα-1

Περιφορά του επιταφίου στο Μετόχι του Παναγίου Τάφου στην Πλάκα. (Φωτογραφία: © Eurokinissi)

Στην Πλάκα, τόσο για την περιφορά του επιταφίου όσο και για την Ανάσταση, στο επίκεντρο των τελετών και του ενδιαφέροντος βρίσκονται πολλές από τις χαρακτηριστικές και παλαιές εκκλησίες της περιοχής, με ιδιαίτερη αναφορά στις συναντήσεις των επιταφίων τους στα στενά και γραφικά δρομάκια της περιοχής και στις εναλλαγές των ευχών τους. Αναφέρουμε ενδεικτικά τους επιταφίους της Καπνικαρέας (Εισοδίων της Θεοτόκου), της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, της Αγίας Αικατερίνης, της Αγίας Ειρήνης, του Αγίου Γεωργίου Καρύτση (ή Καρύπη), αλλά και αυτής της ίδιας της Μητρόπολης. Στις περισσότερες από αυτές τις εκκλησίες οι πιστοί μένουν εντυπωσιασμένοι από το μέλος που εκπέμπουν οι ιστορικές χορωδίες των ψαλτάδων, που «συναγωνίζονται» με μοναδική άμιλλα χρόνια τώρα.

Πλησιάζοντας περισσότερο προς την Ακρόπολη, θα σταθούμε για επιτάφιο και Ανάσταση και στην περίπτωση της Αγίας Μαρίνας και βεβαίως στη μοναδικότητα του Αγίου Δημητρίου του Λουμπαρδιάρη, δίπλα και μέσα στο πράσινο του Φιλοπάππου και στα πλακόστρωτα του Πικιώνη.

Πασίγνωστη είναι η πρωινή Ανάσταση στην εκκλησία των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στην περιοχή της πλατείας Ομονοίας, με το χαρακτηριστικό κροτάλισμα των ξύλινων καθισμάτων στα στασίδια –σε ανάμνηση της βροντής που άκουσαν οι μυροφόρες στον τάφο του Ιησού– και το πέταγμα των φύλλων δάφνης από τον ιερέα, ένδειξη χαράς για την Ανάσταση. Επίσης, δύο εκκλησίες στα βόρεια προάστια, η Αγία Ματρώνα στη Νέα Ερυθραία και η Αγία Μαρίνα στην Εκάλη, τηρώντας παλαιό επτανησιακό έθιμο, κάνουν και αυτές το πρωί του Μ. Σαββάτου την τελετή της Ανάστασης.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή