Τι σημαίνει «προοδευτικό»; Η λέξη είναι περισσότερο κουρασμένη και από τα στόματα που την αρθρώνουν. Στο στόμα του πρωθυπουργού και κάποιων υπουργών του ΣΥΡΙΖΑ η λέξη αναμασάται για να υπηρετήσει ως ευφημισμός την προσέγγιση με το Κίνημα Αλλαγής – τον χώρο που κατά τον ορισμό του Πάνου Σκουρλέτη είναι «σχετικά όμορος».
Πεδίο αυτής της προσέγγισης είναι η συνταγματική αναθεώρηση. Πρόκειται για όψιμη έμπνευση της κυβέρνησης. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος είχε χλευάσει την πρόταση Αλιβιζάτου, όταν ακόμη υπήρχε η εντύπωση ότι η Ν.Δ. θα μπορούσε να τη στηρίξει. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός είχε απορρίψει την πρόταση της Γεννηματά στην απαντητική επιστολή του – εμμένοντας στη δική του ιδέα περί Συντάγματος.
Μόνο σε δεύτερο χρόνο, και αφότου είχε φανεί η δυνατότητα διέγερσης του εσωτερικού ρήγματος στο Κίνημα Αλλαγής, το Μαξίμου επιστράτευσε την ηθικολογία της συναίνεσης – ηθικολογία που δεν έχει, βεβαίως, συγκεκριμένο περιεχόμενο. Το μόνο αντικείμενο επί του οποίου ο Τσίπρας καλεί σε σύγκλιση είναι αυτό που ο ίδιος ονόμασε «προοδευτική τομή».
Το ίδιο συνέβη και στο Μακεδονικό. Η κυβέρνηση άνοιξε το θέμα υπολογίζοντας σε διχασμό της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Και όταν η Ν.Δ. απέκρουσε το στρατήγημα, οχυρούμενη στην άρνηση, το Μαξίμου άρχισε να την κατηγορεί για μικροπολιτική στα εθνικά θέματα (ενώ ακόμη και σήμερα δεν έχει παραιτηθεί από το εγχείρημα να ευνοήσει τη δημιουργία ενός κόμματος στα δεξιά της).
Τρία χρόνια τώρα, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει χάσει ευκαιρία να δείξει πώς εννοεί τη συνεννόηση –«προοδευτική» ή σκέτη– με τις άλλες δυνάμεις. Την εννοεί, όπως ο Σκουρλέτης, όταν δηλώνει ότι ορέγεται το «σχετικά όμορο» κόμμα, αλλά χωρίς τα «βαρίδια» του – χωρίς τον Βενιζέλο και τον Λοβέρδο. Θέλει ένα κόμμα ελαφρύ, πιο εύπεπτο από τους ΑΝΕΛ, τους οποίους ο Σκουρλέτης δεν κρύβει εδώ και καιρό ότι ανυπομονεί να αποχωριστεί.
Υπάρχει ένα κομμάτι του Κέντρου που επιμένει στη δεοντολογία του θεσμικού καθήκοντος: Δεν πρέπει, λένε, να αφήσουμε τις ευκαιρίες, στο Μακεδονικό και στο Σύνταγμα, να πάνε χαμένες. Δεν πρέπει να μας εμποτίσει η εχθροπάθεια των κυβερνώντων κομμάτων και να καταλήξουμε «Συριζαίοι της άλλης πλευράς».
Κάποιοι το εννοούν. Δεν είναι όλοι κρυψίποθοι θιασώτες μιας πασοκικής παλιγγενεσίας που θα προκύψει από διασταύρωση με τον ΣΥΡΙΖΑ. Κάποιοι όντως πιστεύουν ότι και το Σύνταγμα μπορεί να αναθεωρηθεί και το Μακεδονικό να λυθεί, υπό την παρούσα κοινοβουλευτική πλειοψηφία, πριν από τις εκλογές. Δεν υπάρχει όμως τίποτε στην κυβερνητική προϊστορία που να δικαιολογεί αυτή την προσδοκία. «Συναίνεση» για τους ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ είναι κάτι σαν τα κέρατα του πολιορκητικού κριού. Η εκπλήρωση του θεσμικού καθήκοντος δεν είναι εφικτή, όταν οι θεσμοί έχουν μπει σε καταστολή.