Οπερατικά έργα με έντονο κοινωνικό και πολιτικό περιεχόμενο ετοιμάζει η Εθνική Λυρική Σκηνή για την επόμενη καλλιτεχνική περίοδο (2018/19), επιλέγοντας από τρεις διαφορετικούς αιώνες (18ος, 19ος, 20ός αιώνας), αρκούντως τολμηρά, «αλλά όχι όσο θα ήθελα για να ξεφύγουμε από την αντίληψη της περιφέρειας», όπως λέει στην «Κ» ο καλλιτεχνικός διευθυντής της ΕΛΣ Γιώργος Κουμεντάκης.
Η αρχή θα γίνει στις 14 Οκτωβρίου, με την πρώτη πανελλήνια παρουσίαση της «Γενούφα» του Τσέχου Λέος Γιάνατσεκ, μιας άλλης «Φόνισσας» ωμού ρεαλισμού, που τα κοινωνικά πρότυπα κατευθύνουν τις πράξεις των ανθρώπων. Την όπερα σκηνοθετεί η ανερχόμενη Γερμανίδα Νίκολα Ράαμπ στην οποία υπολογίζει η ΕΛΣ και διευθύνει ο Λουκάς Καρυτινός.
Εφήμερο, πτώση, δράμα
Ο Θωμάς Μοσχόπουλος θα σκηνοθετήσει τη «Μανόν» του Ζιλ Μασνέ, ένα σχόλιο πάνω στην αποθέωση του εφήμερου που οδηγεί στην πτώση, ενώ ο φημισμένος Αυστραλός Ελάιτζα Μοσίνσκι το «Σιμόν Μποκανέγκρα», με το οποίο ο Βέρντι μιλά για την πολιτική και τις εξεγέρσεις μέσα από ένα οικογενειακό δράμα. «Οι γάμοι του Φίγκαρο» θα ανέβουν από τον διευθυντή της Εναλλακτικής Σκηνής Αλέξανδρο Ευκλείδη σε μια νέα παραγωγή του έργου, που «υπογραμμίζεται η διαχρονική πάλη για κοινωνική εξέλιξη και αξιοπρέπεια», σύμφωνα με τον σκηνοθέτη.
Από το πρόγραμμα ξεχωρίζει επίσης η «Λαίδη Μάκβεθ του Μτσενσκ» του Σοστακόβιτς, σε σκηνοθεσία Φανί Αρντάν με κοστούμια από την οσκαρική Μιλένα Κανονέρο. «Το πολιτικό και το κοινωνικό είναι που ενώνουν υπογείως τα έργα, δίνοντας ένα στίγμα χωρίς να καταστρέφουμε τον μουσικό ιστό», σημειώνει ο κ. Κουμεντάκης.
Από τις φετινές παραγωγές θα δούμε σε επανάληψη τη «Λουτσία ντι Λαμερμούρ», στη θέση της «Ιφιγένειας εν Ταύροις» από τον Θεόδωρο Τερζόπουλο που τελικά δεν θα υλοποιηθεί. Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, η ΕΛΣ θα παρουσιάσει «Νόρμα» και «Τραβιάτα», ενώ τον Ιούλιο του 2019 θα παρουσιαστεί η οπερέτα «Μήδεια» του Μποστ σε σύνθεση Νίκου Κυπουργού, που αναβλήθηκε για φέτος.
Αναβιώσεις και νέα έργα
Στην τάση που θέλει την αναβίωση κλασικών έργων μπαλέτου (που επιβραβεύεται όπως φάνηκε στα βρετανικά National Dance Awards), ο νέος διευθυντής του μπαλέτου της ΕΛΣ Κωνσταντίνος Ρήγος θα χορογραφήσει τη «Λίμνη των κύκνων», σε ένα μετα-αποκαλυπτικό περιβάλλον με τους χορευτές-πρόσφυγες σε μια αποξηραμένη λίμνη. O γνωστός χορογράφος και διευθυντής του Μπαλέτου του Βερολίνου Νάτσο Ντουάτο θα παρουσιάσει το έργο του «Σκουριά», ένα σχόλιο του καλλιτέχνη ενάντια στην τρομοκρατία, ενώ ο Δάφνις Κόκκινος, στενός συνεργάτης της Πίνα Μπάους, θα χορογραφήσει την «Ιεροτελεστία της άνοιξης» σε ένα τρίπτυχο αφιέρωμα στον Στραβίνσκι.
Η ΕΛΣ θα συνεργαστεί επίσης με τον Οργανισμό ΝΕΟΝ στο πρόγραμμα εικαστικών εγκαταστάσεων με μουσική, «The Artist on the composer», με πρώτο καλλιτέχνη τον Νίκο Ναυρίδη.
Αυτοχρηματοδότηση
Αν και η σεζόν για τη Λυρική δεν έχει τελειώσει, ο κ. Κουμεντάκης εμφανίζεται ικανοποιημένος από την πληρότητα των αιθουσών και τα έσοδα από τα εισιτήρια και τις πωλήσεις προγραμμάτων, που αποτελούν την κύρια πηγή εσόδων για τον Οργανισμό σε συνδυασμό με τις ιδιωτικές χορηγίες που ανήλθαν σε περίπου 2,5 εκατ. ευρώ. Δεν κρύβει, ωστόσο, την ανησυχία του για το ενδεχόμενο οι παραστάσεις να μην μπορούν να «αυτοχρηματοδοτηθούν», όπως γίνεται τώρα, κάτι που περιορίζει τις πιο ρηξικέλευθες καλλιτεχνικές επιλογές της ΕΛΣ. Η μετακόμιση της ΕΛΣ και η συνύπαρξη με τους άλλους Οργανισμούς (ΚΠΙΣΝ, ΕΒΕ) είναι ένα πείραμα, που έχει προβλήματα αλλά υπάρχει ευρύτερα η διάθεση επίλυσής τους, όπως σημειώνει ο κ. Κουμεντάκης. Η τακτική επιχορήγηση παραμένει στα 12,5 εκατ. ευρώ, ποσό που επαρκεί για την κάλυψη των ανελαστικών δαπανών της ΕΛΣ. Τα λειτουργικά έξοδα προς το ΚΠΙΣΝ ανέρχονται σε 4,5 εκατ. ευρώ ετησίως, ένα κονδύλι όμως που καλύπτεται εν μέρει από το κράτος και επιβαρύνει κατά 2 εκατ. ευρώ τον ίδιο τον Οργανισμό της ΕΛΣ.