Πενήντα μοναδικά ζωγραφικά έργα παρουσιάζουν την εξέλιξη της γυναικείας κόμης στους αιώνες, στον εκθεσιακό χώρο του Λυκείου των Ελληνίδων Καλαμάτας.
Στην Καλαμάτα το καλοκαίρι είναι προ των πυλών – η θάλασσα λαχταριστή, ποδηλάτες, περιπατητές και δρομείς πάνε κι έρχονται στην παραλία, τα τραπεζάκια έξω γνωρίζουν μεγάλες δόξες, η πόλη διατηρεί την τέλεια ισορροπία της μεταξύ χαλαρών ρυθμών και ζωντάνιας. Ιδανικός προορισμός για Σαββατοκύριακο, βολική βάση για να εξερευνήσετε τις ομορφιές της Μεσσηνίας: και μόνο η πολιτεία της Αρχαίας Μεσσήνης, την οποία βρήκαμε ολάνθιστη και με τον πρωτεργάτη της, καθηγητή Αρχαιολογίας Πέτρο Θέμελη, πάντα στις επάλξεις, να ξεναγεί ένα γκρουπ επισκεπτών, είναι λόγος να επιστρέφει κάποιος ξανά και ξανά στην περιοχή. Μέχρι τις 27 Μαΐου, όμως, υπάρχει και μία επιπλέον αφορμή για να διανύσετε τα 240 χιλιόμετρα άνετης οδήγησης από την Αθήνα. Θα δείτε εκεί την Ελίζαμπεθ Τέιλορ ως Κλεοπάτρα και τη Μαρία Κάλλας ως Μήδεια, την αυτοκράτειρα Θεοδώρα και τη μούσα του Ναπολέοντος Ιωσηφίνα, τη Μάρλεν Ντίτριχ και τη Σάρα Μπερνάρ… Αιώνιες γυναίκες, αθάνατα σύμβολα ομορφιάς και στυλ. Και με τέλεια χτενίσματα!
Η έκθεση στεγάζεται στον χώρο της Συλλογής Ελληνικών Ενδυμασιών του Λυκείου των Ελληνίδων Καλαμάτας «Βικτωρία Γ. Καρέλια». (Φωτογραφία: © Robert Zervos)
Εξηγούμαι. Ο Εκθεσιακός Χώρος της Συλλογής Ελληνικών Ενδυμασιών «Βικτωρία Γ. Καρέλια», ένα από τα ομορφότερα περιφερειακά μουσεία της Ελλάδας, φιλοξενεί από το περασμένο Σάββατο την πρώτη του περιοδική εικαστική έκθεση με έργα που επίσης για πρώτη φορά παρουσιάζονται επί ελληνικού εδάφους. Τίτλος της «Η κόμη ανά τους αιώνες: Ζωγραφική αναδρομή» και δημιουργός της ο Γάλλος Ερβέ Μπουντόν, ο οποίος όχι μόνο διατηρούσε επί δεκαετίες ένα από τα καλύτερα κομμωτήρια στο Παρίσι, αλλά και αφιέρωσε 40 χρόνια στη συστηματική έρευνα της εξέλιξης της κομμωτικής σε μουσεία και ιστορικά αρχεία, δημιουργώντας ένα αρχείο χιλιάδων σχεδίων και πινάκων με γνώση και καλλιτεχνική ευαισθησία. «Το έργο του αποτελεί φόρο τιμής στην αιώνια ομορφιά και αυτός είναι ο συνδετικός κρίκος με τα εκθέματα της μόνιμης συλλογής μας», είπε η ίδια η κ. Καρέλια, συλλέκτρια ενδυμασιών και πρόεδρος του Δ.Σ. του Λυκείου των Ελληνίδων Καλαμάτας, προλογίζοντας τη συγκινητική βραδιά των εγκαινίων, που βρήκε εξέχοντες εκπροσώπους της τοπικής κοινωνίας αλλά και δεκάδες επισκέπτες από τη Γαλλία να απολαμβάνουν το εικαστικό ταξίδι. «Η επιθυμία, η ανάγκη και η ικανότητα του ανθρώπου, και ιδιαίτερα της γυναίκας, να εκφράζει τον πολύπλοκο εσωτερικό της κόσμο μέσα από τον τρόπο που παρουσιάζεται στους άλλους, όχι μέσα από τον λόγο, αλλά μέσα από την εικόνα, την ομορφιά, που παραμένει αιώνια νέα, επίκαιρη και παρούσα».
H έρευνα του Μπουντόν για πάνω από 40 χρόνια απέδωσε ένα αρχείο με χιλιάδες σχέδια.
Τα περίπου 50 ζωγραφικά έργα που παρουσιάζονται στην έκθεση, ευφυώς τοποθετημένα ανάμεσα στις ενδυμασίες της μόνιμης συλλογής και πλήρως εναρμονισμένα με την υποβλητική σκηνογραφία του χώρου και τους φωτισμούς της Ελευθερίας Ντεκώ, εξιστορούν μια διαδρομή χιλιετιών, που ξεκινά από την αρχαία Αίγυπτο και την αρχαία Ελλάδα και φτάνει έως την περίοδο του Μεσοπολέμου, με ενδιάμεσους σταθμούς το Βυζάντιο, τη Ρώμη, τον Μεσαίωνα, την Αναγέννηση, την Μπαρόκ εποχή, τον Ρομαντισμό, την Μπελ Επόκ κ.ο.κ.
Κόμη à l’orbis, εμπνευσμένη από το «Satyricon» του Φελίνι (1969). (Φωτογραφία: © Hervé Boudon)
Η επιλογή ήταν εξαιρετικά δύσκολη για τον καλλιτέχνη, γιατί «επιλέγω σημαίνει απαρνούμαι», όπως είπε ο Ερβέ Μπουντόν. Με ρίζες εν μέρει ελληνικές –γιαγιά Ελληνίδα και παππούς Ρώσος, εγκατέλειψαν τη Μικρά Ασία το 1922 και εγκαταστάθηκαν στο Παρίσι, όπου γεννήθηκε η μητέρα του– δήλωσε υπερήφανος γι’ αυτόν τον δεσμό, τον οποίο τώρα του δόθηκε η ευκαιρία, μέσα από την έκθεση, να ισχυροποιήσει. «Με χρονολογική ακρίβεια επιλέξαμε τις πιο χαρακτηριστικές εποχές που μας ενέπνευσαν μέσω του θεάτρου, του κινηματογράφου, της μόδας. Ασφαλώς η Ιστορία μάς καθοδηγεί, ορίζει το ποιοι είμαστε, από πού καταγόμαστε και πού πάμε. Αν δεν υπήρχε η Ιστορία, θα ήμασταν ξένοι ακόμη και εντός της χώρας μας, χωρίς ρίζες, χωρίς μνήμη και σκοπό».
Τακτικός επισκέπτης της περιοχής επί μία 25ετία, ο Μπουντόν ήρθε σχεδόν τυχαία σε επαφή με τη Βικτωρία Καρέλια και θεώρησε μεγάλη τιμή την πρόσκληση να πραγματοποιήσει στον εκθεσιακό χώρο που αυτή δημιούργησε τη δεύτερη μόλις, εκτός Γαλλίας, έκθεση του έργου του (είχε προηγηθεί έκθεση στη Ρώμη). «Τα έργα του δεν εξαντλούνται στην αφηρημένη ομορφιά», είπε από την πλευρά της η κ. Καρέλια. «Στους πίνακές του βλέπει κανείς να αναδύεται κάθε στιγμή η προσωπικότητα μιας ηρωίδας.
Κόμη διακοσμημένη με κορδέλες και φτερά στρουθοκαμήλου.
Χτενίσματα και πρόσωπα σε απόλυτη συμφωνία ενσαρκώνουν τα μοντέλα μιας ζωής όχι ιδεατής, αλλά συγκεκριμένης. Αν η αρχαία Ελλάδα λάτρεψε την ομορφιά στην αντικειμενική, θεϊκή της εκδοχή, αποσιωπώντας οτιδήποτε προσωπικό, ο δυτικός πολιτισμός πρόβαλε την υποκειμενική αξία της προσωπικότητας, ενώ η Γαλλία ανήγαγε τον προσωπικό στολισμό, ως ιδιαίτερη έκφραση της προσωπικότητας αυτής, σε υψηλή τέχνη».
Για τη μορφωτική ακόλουθο της γαλλικής πρεσβείας στην Αθήνα, Μιριέλ Πικέ, που απηύθυνε σύντομο χαιρετισμό τη βραδιά των εγκαινίων, η έκθεση αποτελεί μία ακόμα έκφραση της φιλίας και της πολιτιστικής συνεργασίας των δύο χωρών. Η Ελλάδα, άλλωστε, θα είναι η τιμώμενη χώρα στο φετινό Φεστιβάλ της Ιστορίας της Τέχνης στο Fontainebleau, από 1 έως 3 Ιουνίου.
INFO
Διάρκεια έκθεσης: Έως 27 Μαΐου. Συλλογή Ελληνικών Ενδυμασιών «Βικτωρία Γ. Καρέλια», Σταδίου 64, Καλαμάτα, τηλ. 27210-86923. www.vgkareliascollection.com