Τα έργα τέχνης που λεηλάτησαν οι ναζί στην Ευρώπη
ΒΕΡΝΗ
Αυτό το έργο του Κλοντ Μονέ, «Η γέφυρα του Γουότερλου», περιλαμβάνεται ανάμεσα σε πολλά ακόμη έργα τέχνης με υπογραφές μεγάλων ζωγράφων στην έκθεση λεηλατημένων από τους ναζί έργων που παρουσιάζεται στη Βέρνη, στο Μουσείο Καλών Τεχνών (Kunstmuseum). Είναι η έκθεση «Gurlitt: Status Report 2», που φέρνει σταδιακά στο φως τα αριστουργήματα που ανακαλύφθηκαν προ ετών στην περίφημη ή διαβόητη συλλογή Gurlitt σε διαμέρισμα του Μονάχου. Η έκθεση στη Βέρνη είναι ένα ακόμη κεφάλαιο ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τη μεγάλη ληστρική επιχείρηση των ναζί κατά πολλών ιδιωτικών συλλογών αλλά και μουσείων στις κατεχόμενες χώρες. Στις περισσότερες των περιπτώσεων η λεηλασία των ιδιωτικών συλλογών έργων τέχνης αφορούσε συλλογές που ανήκαν σε Εβραίους πολίτες της Γερμανίας, της Αυστρίας, της Πολωνίας, της Γαλλίας και άλλων χωρών. Οι ναζί είχαν δημεύσει χιλιάδες ιδιοκτησίες και σκοπός τους ήταν να συγκεντρώσουν σταδιακά στη ναζιστική Γερμανία τα πιο σημαντικά έργα τέχνης που υπήρχαν στην Ευρώπη. Οι ιδιωτικές συλλογές ανά την Ευρώπη, δημιουργημένες οι περισσότερες από την αρχή της ακμής του υλικού, αστικού πολιτισμού από τα μέσα, δηλαδή, του 18ου αιώνα και μετά, αναπτύχθηκαν ιδιαίτερα μετά το 1850 και στις αρχές του 20ού αιώνα ο αριθμός τους ήταν μεγάλος συγκεντρωμένος στα μέγαρα του παλαιού κόσμου. Ορισμένα απομεινάρια του παλαιού κόσμου, του κόσμου πριν από το 1914, είχαν επιζήσει την περίοδο του Μεσοπολέμου και αποτέλεσαν στόχο του ναζιστικού καθεστώτος, που επεδίωκε την κατάργηση της ισχύουσας κοινωνικής ιεραρχίας και τη δημιουργία νέας ελίτ σύμφωνα με τις επιταγές του Γ΄ Ράιχ. Ακόμη και σήμερα, 70 και πλέον χρόνια μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, δεν έχει αποδοθεί πλήρως δικαιοσύνη. Οι περιπτώσεις που έρχονται στο φως, οι διεκδικήσεις των απογόνων και νομίμων δικαιούχων, κρατούν σε επικαιρότητα ένα από τα σκοτεινά κεφάλαια στις σχέσεις τέχνης και εξουσίας. Η έκθεση στη Βέρνη είναι η δεύτερη από τον «θησαυρό» του Gurlitt, που προκάλεσε εκτενή και επιτυχή έρευνα στη Γερμανία από το ειδικό Ιδρυμα για τα λεηλατημένα έργα τέχνης. Ενας μεγάλος αριθμός έργων τέχνης ακόμη αγνοείται, καθώς βρίσκεται σε παράνομη κατοχή σε διάφορες χώρες του κόσμου.
ΜΑΔΡΙΤΗ
Βελάσκεθ στον δρόμο
Ενα ζευγάρι συναντάει σε δρόμο της Μαδρίτης μία από τις κίτρινες «Meninas», εμπνευσμένες από το διάσημο έργο από το 1656 του Ντιέγκο Βελάσκεθ. Το πρωτότυπο είναι από τα πιο δημοφιλή εκθέματα του Πράδο, γι’ αυτό και η ιδέα γι’ αυτό το πρότζεκτ με παραλλαγές των Μενίνας προσείλκυσε πολλούς σύγχρονους καλλιτέχνες. Σαν διασκορπισμένα έργα τέχνης, οι σύγχρονες Μενίνας θα βρίσκονται στους δρόμους της Μαδρίτης για λίγες εβδομάδες, ως μέρος μιας υπαίθριας εικαστικής εγκατάστασης.
ΛΟΝΔΙΝΟ
Αθάνατος Νόελ Κάουαρντ
Ως τις 2 Σεπτεμβρίου θα παίζεται η νέα θεατρική εκδοχή του «Brief Encounter», της ταινίας του Ντέιβιντ Λιν που βασίστηκε στο μονόπρακτο του Νόελ Κάουαρντ «Still Life». Είναι ένα από τα θεατρικά έργα που ακούγονται αυτήν τη σεζόν, καθώς μάλιστα παίζεται όχι σε ένα κλασικό θέατρο αλλά στο Empire Cinema, σε σκηνοθεσία της Εμα Ράις με πρωταγωνιστές (φωτ.) την Ιζαμπελ Πόλεν και τον Τζιμ Στέρτζον. Είναι ένα ατμοσφαιρικό ρομάντζο με πολλές αποχρώσεις σε ένα σιδηροδρομικό σταθμό.
ΝΕΑ ΟΡΛΕΑΝΗ
O Βερονέζε εις διπλούν
Συντηρήθηκαν πρόσφατα και από τότε η κοινή έκθεσή τους προκαλεί τεράστιο ενδιαφέρον. Πρόκειται για δύο αριστουργήματα του Πάολο Βερονέζε (1528 – 1588), ο Αγιος Ιερώνυμος και η Αγία Αγάθη, δύο έργα που έρχονται τώρα και στη Νέα Ορλεάνη, όπου παρουσιάζονται στο Μουσείο Καλών Τεχνών. Είναι το τρίτο μουσείο που υποδέχεται αυτό το δίδυμο των έργων, μετά την παρουσίασή τους στη Νέα Υόρκη. Η πρώτη έκθεση μετά τη συντήρησή τους έγινε στη Βενετία και έκτοτε έγιναν περιζήτητο δίδυμο.
ΛΟΝΔΙΝΟ
Οζάουα και Αργκεριχ
Με υπερηφάνεια ανακοινώθηκε από την Decca Classics η κυκλοφορία της πρώτης ηχογράφησης ανάμεσα σε δύο τιτάνες της μουσικής, τον Σέιζι Οζάουα και τη Μάρθα Αργκεριχ, που συνέπραξαν στο Πρώτο Κοντσέρτο για Πιάνο του Μπετόβεν. Το άλμπουμ, που περιλαμβάνει και την Πρώτη Συμφωνία του Μπετόβεν, είναι μια σύμπραξη με τη Mito Chamber Orchestra, την ορχήστρα που ίδρυσε ο ίδιος ο Οζάουα το 1990. Με την Αργκεριχ έχουν παίξει πολλές φορές μαζί αλλά αυτή είναι η πρώτη ηχογράφηση.
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ
Ενα βιβλίο για Πούλιτζερ
Ηταν έκπληξη για πολλούς η βράβευση με Πούλιτζερ του αυτοσαρκαστικού μυθιστορήματος «Less» του Αντριου Σον Γκριρ, που αν και είναι γνωστός και με μεγάλο κοινό, δεν περίμενε αυτήν την τιμή. Ισως γιατί ένα βιβλίο που είναι επί της ουσίας πικρή κωμωδία δεν έχει τύχη στα «σοβαρά» βραβεία. Και όμως το «Less», η περιπλάνηση του γκέι ήρωα σε διάφορες χώρες, καθώς αναθεωρεί πολλά στη ζωή του, κέρδισε τις ψήφους της επιτροπής και έκανε τον Αντριου Σον Γκριρ λογοτεχνικό πρωτοσέλιδο.