Σε δραστική επιτάχυνση του βηματισμού για την αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων θα πρέπει να προχωρήσουν οι συστημικές τράπεζες αμέσως μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του stress test, που αναμένεται να πραγματοποιηθεί μεθαύριο Σάββατο. Οπως σημειώνουν στην «Κ» στελέχη τραπεζών, το θετικό αποτέλεσμα του stress test μπορεί να απομακρύνει το φάσμα μιας άμεσης κεφαλαιακής ενίσχυσης –κάτι που θα είχε σημαντικές επιπτώσεις στους μετόχους και στο χρηματιστήριο– ωστόσο ο ρυθμός μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων το επόμενο 12μηνο θα είναι αυτός που θα κρίνει το αν τελικά θα χρειαστούν ή όχι πρόσθετα κεφάλαια οι τράπεζες σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα.
Οι διοικήσεις αισιοδοξούν ότι δεν θα χρειαστούν πρόσθετα κεφάλαια, επισημαίνοντας τα θετικά αποτελέσματα στη μείωση των κόκκινων δανείων –το τέταρτο τρίμηνο του 2017 ήταν το καλύτερο από το ξέσπασμα της κρίσης– και τη γενικότερη βελτίωση της οικονομίας.
Με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του stress test κλείνει ένας κύκλος αβεβαιότητας και ανησυχίας όχι μόνο για τις τράπεζες αλλά ευρύτερα για την οικονομία, καθώς μια νέα ανακεφαλαιοποίηση τράπεζας ή τραπεζών θα μπορούσε να προκαλέσει ευρύτερες επιπτώσεις. Σημειώνεται ότι το προηγούμενο διάστημα συχνά-πυκνά εμφανίζονταν δημοσιεύματα ή αναπτυσσόταν φημολογία που ήθελε κάποια τράπεζα να μην «περνά» την άσκηση προκαλώντας νέο γύρο υποχρεωτικών συγχωνεύσεων. Στελέχη τραπεζών σημειώνουν ότι το stress test του 2018 ήταν ιδιαίτερα απαιτητικό και μετά την ολοκλήρωσή του δεν υπάρχει πλέον κανένα έρεισμα για την αμφισβήτηση της κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών, τουλάχιστον όσο επιτυγχάνονται οι στόχοι μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Πέραν των κόκκινων δανείων στις μεγάλες προτεραιότητες των διοικήσεων, μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του stress test, περιλαμβάνονται η πλήρης αποπληρωμή του μηχανισμού έκτακτης ρευστότητας (ELA), η ενίσχυση της καταθετικής βάσης καθώς και η δανειοδότηση επιλεγμένων επιχειρήσεων και επενδυτικών σχεδίων.
Σημαντική παράμετρος για το τραπεζικό σύστημα είναι το waiver, η λεγόμενη εξαίρεση, βάση της οποίας η ΕΚΤ αποδέχεται τα ελληνικά ομόλογα ως εγγυήσεις για την παροχή ρευστότητας στις τράπεζες. Το waiver είναι σε ισχύ λόγω του προγράμματος και ορατός είναι ο κίνδυνος να χαθεί μόλις ολοκληρωθεί το πρόγραμμα τον προσεχή Αύγουστο. Τη διάσταση αυτή τόνισε με έμφαση ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας, υπογραμμίζοντας ότι αν η κυβέρνηση δεν επιθυμεί την προληπτική γραμμή, πρέπει να διερευνήσει άλλους τρόπους για να διατηρηθεί η δυνατότητα της κατ’ εξαίρεση αποδοχής των ελληνικών ομολόγων από την ΕΚΤ, ώστε να συνεχιστεί η φθηνή χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών.
Οι πληροφορίες ότι και οι τέσσερις συστημικές τράπεζες –Alpha Bank, Εθνική Τράπεζα, Eurobank και Τράπεζα Πειραιώς– πέρασαν με επιτυχία και το δυσμενές σενάριο του stress test τροφοδότησαν το αγοραστικό ενδιαφέρον στο χρηματιστήριο. Ο δείκτης των τραπεζών από τα τέλη Μαρτίου σημείωσε ισχυρή άνοδο της τάξεως του 28%. Τα μεγαλύτερα κέρδη αποκόμισε η μετοχή της Τράπεζας Πειραιώς, η οποία ενισχύθηκε κατά 36% και ακολούθησαν με +34% η Eurobank, με +26,3% η Εθνική Τράπεζα και με 23,7% η Alpha Bank. Σημειώνεται ότι οι μετοχές της Alpha Bank, της Εθνικής και της Eurobank διαπραγματεύονται σε τιμή υψηλότερη από αυτή που πραγματοποιήθηκε η αύξηση του 2015 στο πλαίσιο της 3ης ανακεφαλαιοποίησης.