Τι αξία έχουν τέσσερα λεπτά του ευρώ; Παλιότερα μηδενική· έβρισκες δίλεπτα σκόρπια στον δρόμο και αφημένα στα ταμεία των σούπερ μάρκετ. Ουδείς έμπαινε στον κόπο να τα περιμαζέψει. Η κρίση μεγάλωσε κάπως την αξία τους, ειδικά μεταξύ των χαμηλοσυνταξιούχων που περίμεναν από τον κ. Αλέξη Τσίπρα τη 13η σύνταξη, αλλά τους κόπηκε το ΕΚΑΣ. Γενικώς, όμως, τα δίλεπτα παραμένουν περιφρονητέα. «Μόνο οι Γερμανοί μετρούν τα ρέστα τους σε επίπεδο λεπτού», είπε με περισσή ανωτερότητα κάποιος και δεν ήταν ο νέος πρόεδρος του Ελληνικού Διαστημικού Οργανισμού. Να θυμηθούμε ότι το νέο απόκτημα των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, αυτός που θα οδηγήσει την Ελλάδα στ’ άστρα, έγραφε στο Facebook: «Η Ελλάδα και η Ρωμιωσύνη δεν πεθαίνει ποτέ κουφάλες ευρωπαίοι. Οταν εμείς κτίζαμε ναούς και γράφαμε κωμωδίες και τραγωδίες εσείς ζούσατε στις λάσπες, τρώγατε ωμό κρέας και μιλούσατε άπλυτοι με άναρθρες κραυγές».
Κι όμως. Δύο από αυτά τα περιφρονημένα δίλεπτα λύνουν ένα χρόνιο περιβαλλοντικό πρόβλημα της χώρας. Την ακατάσχετη χρήση και (κυρίως) ανέλεγκτη απόρριψη πλαστικών σακουλών. Σύμφωνα με τις πρώτες μετρήσεις του Ινστιτούτου Ερευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), το τέλος αγοράς, παρόλο που εφαρμόστηκε κουτσουρεμένο, μειώνει τη χρήση πλαστικής σακούλας κατά 70%! Οχι πως οι καταναλωτές δεν πλήρωναν με το προηγούμενο καθεστώς τις σακούλες που έπαιρναν κατά δεκάδες από τα σούπερ μάρκετ. Κάθε άλλο. Απλώς το κόστος επιμεριζόταν τόσο πολύ, που λειτουργούσε το παλιό σοσιαλιστικό ρητό «καθένας σύμφωνα με τις ανάγκες του» και λίγο παραπάνω από αυτές.
Η μεγαλύτερη αρετή της αγορά είναι ότι επιμερίζει δικαιότερα το κόστος σε εκείνους που έχουν τα οφέλη. Αν και στην περίπτωση της πλαστικής σακούλας εμπλέκεται ρυθμιστικά το κράτος και ένας κρατικός οργανισμός (Εθνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης) θα καρπωθεί τα έσοδα από το τέλος, η «αγοραία» κοστολόγηση της πλαστικής σακούλας επέφερε πολύ καλύτερα αποτελέσματα από τις δεκάδες καμπάνιες κράτους και περιβαλλοντικών οργανώσεων κατά της χρήσης της. Ετσι το κοινωνικό σύνολο δεν πληρώνει τις εξωτερικότητες μιας οικονομικής πράξης (ρύπανση κ.λπ.), αλλά εκείνος που επωφελείται από αυτή. Είναι η ίδια λογική με την αγορά ρύπων που καθιερώθηκε με την πρωτόκολλο του Κιότο, αυτό που οι πάσης φύσεως αριστεροί έβριζαν ως… νεοφιλελεύθερο.
Περιττό να πούμε ότι και στην εφαρμογή αυτού του ευεργετικού για το περιβάλλον μέτρου η κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ τα έκανε ρόιδο. Σύμφωνα με την κοινή απόφαση των συναρμόδιων υπουργείων, η πρώτη απόδοση του περιβαλλοντικού τέλους στο κράτος θα έπρεπε να γίνει έως την 30ή Απριλίου. Το υπουργείο Οικονομικών, όμως, ανακοίνωσε πριν από λίγες ημέρες ότι θα την παρατείνει κατά ένα μήνα, έως το τέλος Μαΐου.