«Ενώ κάνουμε πολλά πράγματα για τους μαθητές μας, συχνά δείχνουν να βαριούνται. Σκεφθήκαμε να κάνουμε κάτι πιο αυθόρμητο. Που να προσφέρει κάτι διαφορετικό στον καθένα», καταγράφει την ανάγκη από την οποία προέκυψε η ιδέα του «Πες μου μία ιστορία» η κ. Λίνα Χάχαλη, μαθηματικός.
Ζευγάρια ετερόκλητων προσκεκλημένων, διακεκριμένων στον χώρο του ο καθένας, βρίσκονται στη σκηνή του Ιδρύματος Κακογιάννη. Οι μαθητές τούς δίνουν λέξεις κι εκείνοι αφηγούνται μία ιστορία. Τα παιδιά εμπνέονται από τον λόγο αυτών των ξεχωριστών ανθρώπων. «Αφορμή της εκδήλωσης στάθηκε όχι τόσο η εκφραστική φτώχεια στην εποχή μας όσο η σιωπή της. Γύρω από την ίδια λέξη, μπορείς να σκεφθείς τόσα διαφορετικά πράγματα. Κάτι από αυτά που θα πει κάποιος, μπορεί να το κρατήσεις», επισημαίνει η κ. Χάχαλη.
Η διαδικασία του απρογραμμάτιστου, η οποία εμπεριέχει και την απαραίτητη δόση αιφνιδιασμού για τους καλεσμένους, ιντριγκάρει τους ίδιους και πυροδοτεί την περιέργεια των νεαρών. Αυτοεκτίμηση, ουσία, παγίδα, ενσυναίσθηση, μάσκα, δίλημμα, εφημερίδα. Δημοκρατία, πρωταθλητής, πεπατημένη, μπάλα, ήττα. Μερικές μόνο από τις λέξεις που έθεσαν τα παιδιά στους καλεσμένους. Στο άκουσμα της κάθε λέξης, οι ενήλικες ανατρέχουν άμεσα στο οπλοστάσιο των αναμνήσεων και των εμπειριών τους, προκειμένου να ανασύρουν εκείνη που θα συνδεθεί κατάλληλα με το ερέθισμα.
Οι Τεύκρος Μιχαηλίδης και Νίκος Βατόπουλος επί σκηνής
«Πάντα ήθελα να έχω ωραία φωνή», εξομολογείται ο δημοσιογράφος Νίκος Βατόπουλος μόλις του δίνεται η λέξη «μουσική», ενθυμούμενος τον καλλίφωνο πατέρα του, ο οποίος πλαισίωνε με τραγούδια τις οικογενειακές αποδράσεις με το αυτοκίνητο, ενώ ο ίδιος ζάρωνε μειονεκτώντας ως κακόφωνος γιος, όπως θα αφηγηθεί με αρκετή δόση χιούμορ. Για το πώς χρησιμοποιεί τους ήρωές του ως… εναλλακτική της προσωπικής του παρουσίας στις ιστορίες που γράφει θα μιλήσει ο κ. Τεύκρος Μιχαηλίδης, εκπαιδευτικός και συγγραφέας, όταν του δίνεται η λέξη «μυθιστόρημα». Σχετικά με τα αδιέξοδα που τον πείσμωσαν για να προχωρήσει ακόμη πιο δυναμικά στη ζωή του, μίλησε ο κ.Φραγκίσκος Αλβέρτης, καλαθοσφαιριστής: «Αδιέξοδα υπάρχουν πάντα. Υπάρχουν όμως και δρόμοι διαφυγής. Εχω κάνει τέσσερις εγχειρήσεις στα πόδια μου. Στην τελευταία, αγανάκτησα. “Δεν θα τα παρατήσεις επειδή σε άφησε το γόνατο. Θα φύγεις όταν σου πει η ψυχή σου”», μοιράζεται την εμπειρία του.
Δεν χωράει αμφιβολία ότι σήμερα διαπιστώνεται πενία στην εκφραστική ικανότητα των νέων. Πού την αποδίδει ο κ. Μιχαηλίδης; «…“Βασικά”, “μιλάμε”, “φάση” ακούμε. Οι αιτίες; Τα παιδιά επικοινωνούν με κώδικες. Δεν διαβάζουν πια. Το σχολείο έχει πάψει να είναι η αποκλειστική πηγή πληροφόρησης, οπότε ο έφηβος θα ανατρέξει σε μία απροσδιόριστης αξιοπιστίας σελίδα στο Διαδίκτυο». Σύμφωνα με τον κ. Αλβέρτη: «Τα παιδιά έχουν μια εξάρτηση από την τεχνολογία. Βλέπεις μία ομάδα σε ένα δωμάτιο, ο καθένας ξεχωριστά με το κινητό του. Αν και οι ανάγκες των ανθρώπων για επικοινωνία και έκφραση παραμένουν διαχρονικά ίδιες, τώρα διαφέρει ο τρόπος που ικανοποιούνται». Η ανωνυμία του Διαδικτύου έχει οδηγήσει τα παιδιά στο να μην τηρούν καν τα προσχήματα; «Αν δεν βλέπεις μέσα στα μάτια του άλλου, μπορείς να πεις κάτι χωρίς να νιώσεις ντροπή, να γίνεις πιο κυνικός. Κλείνεις το κινητό και τέλος. Αυτό δεν θα συνέβαινε αν είχες τον άλλο απέναντί σου», διαπιστώνει ο κ. Αλβέρτης.
Στιγμιότυπο από την εκδήλωση στο Ιδρυμα Κακογιάννη.
Από την άλλη, η τεχνολογία εκθέτει τα παιδιά σε διαφορετικές προσλαμβάνουσες. Γεφυρώνεται το χάσμα; «Είναι θέμα ισορροπίας», παίρνει τον λόγο ο κ. Βατόπουλος. «Αν και έχω συλλάβει τον εαυτό μου κάποιες φορές να είναι προκατειλημμένος απέναντι στις νεότερες γενιές –ότι δεν διαβάζουν βιβλία, λογοτεχνία– κάθε φορά που μιλώ με ένα παιδί, εντυπωσιάζομαι από τη σοβαρότητα και το βάθος της σκέψης του. Από το πόσο προσεκτικά διαβάζει το περιβάλλον ευρύτερα, αντίθετα με ό,τι συνέβαινε στη δική μου γενιά. Προσωπικά, πιστεύω πάρα πολύ στα παιδιά». Οσο για την τοποθέτηση του κ. Νίκου Πορτοκάλογλου, τραγουδοποιού: «Δεν διαπιστώνω αδυναμία έκφρασης, αλλά διαφορετικά μέσα έκφρασης. Η σημερινή λογοτεχνία για τους νέους είναι το σινεμά και οι τηλεοπτικές σειρές».
Η διοργάνωση
Το περασμένο Σάββατο προσκεκλημένοι ήταν σε ζεύγη οι Ν. Βατόπουλος και Τ. Μιχαηλίδης, Φρ. Αλβέρτης και Ν. Πορτοκάλογλου. Σήμερα τα ζευγάρια θα αποτελούν οι π. Αντώνιος Παπανικολάου (Κιβωτός του Κόσμου) και Μάρθα Φριντζήλα (ηθοποιός-τραγουδίστρια), Πέτρος Μάρκαρης (συγγραφέας) και Ξανθή Χαραλάμπους (κλινική ψυχολόγος). Η εκδήλωση είναι πρωτοβουλία των εκπαιδευτηρίων Ζηρίδη. Συμμετέχουν: 1ο Πειραματικό ΓΕΛ Αθηνών, 1ο ΓΕΛ Ταύρου, Δημοτικό Αγ. Παύλος, Νέα Γενιά Ζηρίδη, Το Χαμόγελο του Παιδιού, Κιβωτός του Κόσμου, Αμπέτειος Σχολή Καΐρου, Σύνδεσμος Κοινωνικής Ευθύνης για Παιδιά και Νέους.